همزمان با نزدیک شدن برگزاری نشست ژنو بر محوریت افغانستان، رییس جمهور غنی دوره حکومتش را نیمهی نخست دههی تحول مینامد و میگوید که کشورش تلاش دارد به یک شریک فعال جامعهی جهانی بدل شود.
محمداشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان روز دوشنبه این هفته (28 عقرب) در دیدار با سفیران کشورهای عضو اتحادیهی اروپا، ایالات متحدهی امریکا و جاپان در افغانستان تاکید کرده است که نشست ژنو، فرصتی برای ارزیابی دستآوردها و چالشهای دوره کاری او میباشد. در این دیدار که نمایندگان یوناما، بانک جهانی، و بانک توسعه آسیایی نیز حضور داشتند، در مورد آمادگیهای حکومت افغانستان و کشورهای عضو اتحادیهی اروپا به خاطر برگزاری کنفرانس ژنو گفتوگو کردند.
نشست ژنو با موضوع افغانستان قرار است در روزهای 27 و 28 ماه جاری میلادی با حضور بیش از هفتاد کشور برگزار شود. توسعه و صلح مهمترین موضوع این نشست عنوان شده است.
با این حال حکومت افغانستان تلاش دارد در مدت زمان کمی که در اختیار دارد، با تمام بازیگران داخلی و خارجی که بهنوعی در جنگ و صلح افغانستان دخیل است، دیدار و گفتوگو کند. آقای غنی گفته است که یگانه دلیل این دیدارها، مشوره و نظرخواهی در مورد صلح افغانستان است.
رییس جمهور غنی در ادامه دیدارهایش با احزاب سیاسی، جامعه مدنی و چهرههای سیاسی افغانستان در مورد صلح، روز دوشنبه این هفته با هیات مجلس نمایندگان ایالات متحده امریکا در کابل دیدار کرده. آنان در مورد روند صلح بهرهبری او مالکیت افغانها،گسترش همکاریهای دو جانبه، موثریت استراتژی امریکا در قبال آسیای جنوبی و افغانستان، انتخابات، اصلاحات، اتصال منطقوی و رشد اقتصادی گفتوگو کردند.
از سویی هم تاداماچی یاماماتو، نماینده سازمال ملل برای افغانستان دردیداری با آقای ظریف، وزیر خارجه ایران در تهران از دولت ایران خواسته است که نماینده در نشست ژنو در سویس بفرستد. نماینده سازمان ملل برای افغانستان از تهران همچنان خواسته است که هرآنچه را برای صلح و ثبات افغانستان بهعنوان یک کشور منطقه انجام داده میتواند، دریغ نکند.
بررسی تعهدات بروکسل
قرار است نشست ژنو به تاریخ 27 و 28 ماه جاری در سویس برگزار شود. در این نشست، حکومت افغانستان دستآورها و تعهدات دو ساله خود را پس از «کنفرانس بروکسل» به جامعه جهانی ارایه میکند.
در نشست بروکسل که در ماه اکتوبر سال ۲۰۱۶ میلادی برگزار شد، توافق شد که بعد از دو سال، حکومت افغانستان نتیجه تعهدات و دستآوردهای خود را در «کنفرانس ژنو» به جامعه جهانی گزارش دهد. با این حال در این نشست افغانستان و جامعه جهانی بیست و چهار شاخص و تعهد دو جانبه یک دیگر را بررسی میکنند.
وزارت امور خارجه افغانستان از آمادگیهای کامل این کشور برای شرکت در نشست ژنو خبر داده و تاکید دارد که علاوه بر بررسی تعهدات توسعهای، یکی از تمرکزهای کابل در این نشست، موضوع صلح است. به گفتهی وزارت خارجه، حکومت افغانستان در این نشست میکوشد که تعریف واحدی از صلح افغانستان در میان کشورهای منطقه و جهان ایجاد کند.
نصیر اندیشه، معین اداری وزارت امور خارجه میگوید که افغانستان در این نشست در بخش سیاسی میکوشد که رقابتهای قدرتهای بزرگ و منطقه را در زمینه صلح افغانستان در یک مسیر مشخص بکشاند.
آقای اندیشه تاکید میکند: «تعریف ما از صلح باید مشابه باشد، به همی اساس رقابت ها به یک مسیر حرکت بکند و ما بتوانیم که جلوگیری کنیم از عدم هماهنگی هایی که چی در سطح منطقه و داخل افغانستان وجود دارند.»
کارکردهای حکومت؛ کشاورزی
حکومت وحدت ملی در بخش کشاورزی، ایجاد کمیته ملی زعفران، لابراتوار کنترول کیفیت و توزیع گواهینامه ISOبه منظور گسترش میزان تولید زعفران و گسترش چشمگیر زمینهای زیر کشت زعفرا، توسعه برنامه باغداری، برداشت میوه و نباتات صنعتی به شمول سبزیجات، ایجاد سردخانههای متعدد به منظور نگهداری محصولات دهاقین در ولایات مختلف، گسترش میزان تولیدات گندم و غله،گسترش فارمهای پرورش ماهی و توسعه مالداری، تنظیم منابع طبیعی مبتنی بر تغیر اقلیم و آوردن مصونیت غذایی را دستاورهای عمده خود در طول این چهار سال می داند.
توسعه روستاها
وزارت احیاء وانکشاف دهات می گوید که راه سازی، آبرسانی، انکشاف صنایع روستایی، میثاق شهروندی ولیتاکا، پنج برنامه مهم وزارت احیاء وانکشاف دهات را تشکیل می دهند.
مجیب الرحمان کریمی، وزیر احیاء وانکشاف دهات در مورد دستآوردهای چهار ساله این وزارت میگوید که « در برنامه ملی انکشاف صنایع روستایی، در جریان چهار سال گذشته بیش از ۱۰۰ هزار شغل به گونه مستقیم وغیر مستقیم ایجاد شده، بیش از ۵ هزار گروپ پس انداز زنانه ومردانه در ۵ ولایت کشور به وجود آمده، ۶۰۰ تشبث کوچک در عرصه تولید صنایع دستی، صنایع تولیدی وخوراک فراهم شده که هرکدام ده ها فرصت شغلی ایجاد کرده است.»
به گفتهی مقامهای این وزارت در بخش آبرسانی، میزان دسترسی جامعه روستایی به آب صحی در سال ۱۳۹۷ به ۶۳ درصد رسیده در حالیکه این میزان در سال۱۳۹۳ بیست وهفت درصد بوده است. قرار است تاسال ۱۳۹۹، صد درصد مردم دهات به آب صحی دسترسی پیدا کنند.
آنان میگویند که در طول چهار سال گذشته نزدیک به ۱۱۵ میلیون دالر در سکتور آبرسانی در سراسر کشور هزینه شده ونزدیک به ۳ میلیون و۵۰۰ هزار نفر از این پروژه ها مستفید گردیده اند.
بیش از ۱۴۴ میلیون دالر در بخش آبیاری زراعتی هزینه شده که بیش از ۴ میلیون نفر را تحت پوشش قرار داده است.
در پروژه های برنامه راه سازی، ۱۵۴۰ کیلومتر سرک روستایی و ۳۴۰۰ متر پل درمسیر جاده های روستایی اعمار گردیده است. این پروژه ها ۳ میلیون و۲۰۰ هزار روز کاری ایجاد کرده اند.
در برنامه میثاق شهروندی که مهمترین برنامه انکشافی دولت افغانستان و وزارت احیاء وانکشاف دهات در ده سال آینده خواهد بود، تا اکنون ۳۴ ولایت، ۱۲۴ ولسوالی تحت پوشش قرار گرفته و ۸۰۲۴ شورای انکشافی انتخاب گردیده است. همچنان پلان های انکشافی ۶۷۸۴ قریه ترتیب شده و۵۳۲۹ پروژه انکشافی تا اکنون تصویب شده است که از این میان ۲۶۲۸ پروژه زیر کار قرار دارد.
در چارچوب پروژه لیتاکا از آغاز فعالیت آن از سال ۲۰۱۴ تا سال ۲۰۱۷ ، برای بیش از ۹۶۰ زن به گونه مستقیم و۶۷۲۰ تن دیگر به شکل غیر مستقیم، زمینه کار فراهم شده است. در همین حال برنامه های ملموس وقابل توجهی در تشکیل گروه های پس انداز، گروپ های تولیدی و رشد تثبثات خصوصی انجام یافته است.
در یک برنامه جدید که از سال ۱۳۹۶ آغاز شده قرار است برای ۵۰۰ هزار نفر که عمدتاً عودت کننده گان اند ومهارت های صنایع دستی را دارند در ۳۴ ولایت کشور زمینه کار فراهم می شود. ۸۰ درصد این رقم را بانوان تشکیل می دهند.
مواصلات و مخابرات
افغانستان به مثابه پل ارتباطی میان آسیاى مرکزی، شرق میانه و آسیاى جنوبی نقش اساسی را در جهت ادغام اقتصاد منطقوی دارا میباشد. گسترش خطوط مواصلاتی و ترانزیتی نه تنها منجر به ایجاد مارکیت برای محصولات زراعتی افغانستان میگردد، بلکه باعث افزایش حجم دوران تجارت در منطقه از طریق افغانستان خواهد شد و از این طریق افغانستان میتواند سالانه نفع زیادی را کمائی نماید.
اتصال افغانستان به چین از طریق خط آهن، اتصال افغانستان به ترکمنستان از طریق خط آهن، احداث خط آهن میان افغانستان و ایران، ایجاد دهلیز هوایی میان افغانستان و تعدادی از کشورهای آسیایی و اروپایی، افتتاح بندر چابهار، ایجاد خط انتقال لوله گاز تاپی، امضاى قرارداد همکاری های زیربنایی و ترانسپورتی با ازبکستان،افتتاح میدان های هوائی جدید در چندین ولایت افغانستان، پروژه فایبر نوری در امتداد لوله گاز تاپی، قرارداد تجارتی و ترانزیتی راه لاجورد و پوشش شبکه مخابراتی کشور به بیشتر از 90 درصد را از جمله دستاورهای چهارساله خود در بخش مواصلات و مخابرات می داند.
انرژی و معادن
بر اساس تحقیقات انجام شده تا اکنون بیش از 1400 نقطه از معادن زیرزمینی در افغانستان شناسائی شده است که ارزش مجموعی آن به 3000 ميلیارد دالر تخمین شده است.
معادن کشور در بلند بردن سطح عواید داخلی کشورمیتواند نقش ارزنده داشته باشد. از اﯾﻦ ﺟﻬﺖ، ﺳﺮوي ﻏﺮض ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاري دﻗﯿﻖ روي اوﻟﻮﯾﺖ ﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﺸﻮر از اﻫﻤﯿﺖ ﺧﺎص ﺑﺮﺧﻮردار بوده و میتواند شکوفائی اقتصادى را در افغانستان در پی داشته باشد و از طرف دیگر، کشور مانرا از وابستگی به کمک های خارجی نجات خواهد داد.
حکومت وحدت ملی دستاورهای چهارساله خود را در بخش انرژی و معادن چنین لیست کرده است:
ساخت و تکمیل بند سلما در ولایت هرات با ظرفیت ذخیره 611 میلیون مترمکعب آب و 42 میگاوات تولید برق.
ساخت بندهای شاه و عروس در ولایت کابل با ظرفیت ذخیره 9.5 میلیون مترمکعب آب.
ساخت بند بخش آباد در ولایت فراه با ظرفیت ذخیره 1,36 میلیارد مترمکعب آب.
ساخت بند کمال خان در ولایت نیمروز با ظرفیت ذخیره 54 ملیون متر مکعب آب.
ساخت فاز سوم بند کجکی در ولایت هلمند.
ساخت و تکمیل نیروگاه برق بادی آفتابی در ولایت هرات با ظرفیت تولید 2 میگاوات برق.
آغاز کار ساخت و یا مطالعات و دیزاین تفصیلی 28 بندهای آب گردان در نقاط مختلف افغانستان منجمله بند شاه عبدالله در ولایت سمنگان، بخش دوم بند کجکی در ولایت هلمند، بند شورابه در ولایت سرپل، بند آب گیری در سمنگان، بند دهنه دره در فاریاب، بند تنگه شادیان در ولایت بلخ و بند خان آباد 2 در کندز، بند شاه توت ولایت کابل، بند گمبیری ولایت کنر، بند آغا جان در ولایت ارزگان، بند سروبی2 در کابل…
عقد قرارداد بازسازی، حفاری، تست و تجهیز چاه های گاز 31 و 37 ساحۀ گازدار یتیم تاق شبرغان.
بخش صنایع و حمایت از بخش خصوصی
ایجاد سهولت پرداخت الکترونیکی تاجران در وزارت مالیه
وصل سیستم تأدیات بین المللی سوئیفت و سیستم بانکداری عمومی(CBR)در بانک مرکزی.
الکترونیکی سازی سیستم توزیع جواز کار اتباع خارجی.
عضویت افغانستان در سازمان تجارت جهانی.
ایجاد مرکز واحد ثبت و صدور جوازهای تجارتی و سرمایهگذاری در چوکات وزارت تجارت و صنایع؛
افزایش میعاد جوازهای تجارتی و سرمایهگذاری از یک سال به سه سال و کاهش پروسه اخذ جواز؛
اولویت بندی شش شاخص تجارت (شروع کسب و کار؛ پرداخت مالیات؛ قرضههای بانکی؛ دسترسی به برق؛ حل و فصل ورشکستگی و تجارت بیرون مرزی) که در کابینه منظور شد؛
تصویب طرح طرزالعمل تعرفه حمایوی صنایع داخلی به منظور کاهش در تعرفههای مواد خام فابریکات تولیدی؛
تأیید طرح ایجاد چارچوب مشارکت عامه و خصوصی توسط شورای عالی اقتصاد؛
توشیح و نافذ شدن قانون مشارکت عامه و خصوصی؛
در نظر گرفته شدن ۲۵ درصد ترجیحات برای تولیدات داخلی در تدارکات؛
منظورشدن پلان شاخصهای تجارت در کابینه؛
تصویب قانون حمایت از سرمایهگذاری؛
تصویب قانون حفاظت از صنایع داخلی.
انکشاف بنادر آقینه و تورغندی
توشیح قانون حمایت از مستهلک.
انکشاف بنادر آقینه و تورغندی.
ایجاد شرایط استفاده تجارتی از جایدادهای دولتی در موقعیتهای کلیدی شهر.
ایجاد میکانیزم به منظور تقویه و توسعه صادرات سنگ مرمر، زعفران، چرم و پشم.
ایجاد شهرکهای صنعتی در چهار ولایت کشور و تهیه ۹۰۰۰ جریب زمین برای احداث شهرکهای صنعتی و رهایشی قالین.
کسب عضویت دایمی سازمان بینالمللی استندرد.
حکومتداری خوب و انکشاف منابع بشری و خدمات ملکی
حکومت وحدت ملی در چهار سال گذشته اقدامات مفیدی که دولت را در جهت حکومتداری خوب کمک می نماید، انجام داده است که تعدادی از آن موارد به شرح ذیل اند.
از بین بردن ادارات موازی در سطح مرکز و لایات
انکشاف منابع بشری یا به عبارت دیگر فراهم ساختن سرمایه بشری
ایجاد ارتباط مستمر مرکز با ولایات و بالعکس آن
ایجاد شفافیت و پاسخگوئی در نهادهای دولتی
گسترش حکومتداری الکترونیک
آزادی رسانه ها و بیان
مشارکت مردم در تصمیم گیری های دولت
استقلال در نهادهای قضائی کشور
حاکمیت قانون و تقویت احزاب
برگزاری دوره های آموزشی به منظور ارتقای ظرفیت کارکنان خدمات ملکی
ارائه بورسیه های تحصیلی جهت فراه گیری دوره های فنی و مسلکی
انتقادها از کارکردهای چهارساله
شماری از آگاهان اقتصادی تاکید میکند که حکومت افغانستان فهرست « بلندبالایی» را از کارکردهای چهار ساله خود به مردم ارایه میدهند، آنان فکر میکنند مرد «کور» هستند و نمی بینند که حکومت چگونه در طول ای چهار سال عقب گرد داشته است.
محمد میرزایی، آگاه اقتصادی و استاد دانشگاه به خبرنامه میگوید: « لیست برنامه و پروژه های که حکومت وحدت ملی اعلام می کند و ادعا دارد که تمام این پروژه ها در وقت این حکومت آغاز و تکمیل شده، یک دروغ محض است. این حکومت اکثر پروژههای طرح شده در سال های گذشته را حالا یک “دستی” به آن زده و آن را به نام خود ثبت و اکثر برنامه های دیگر که لیست کرده تنها اسم از آن پروژه برده شده و در عمل ما چیزی را به نام آن پروژه ندیده ایم.» گاها
از میان تعهدات حکومت افغانستان در بخش مبارزه با فساد اداری در نشست بروکسل، ایجاد حکومتداری خوب، برگزاری انتخابات شفاف و آوردن شفافیت در بخش معادن از مهمترین تعهدات حکومت افغانستان بود.
با این حال اما ناصر تیموری، پژوهشگر دیدبان شفافیت افغانستان تاکید دارد که آنچه را که می بینیم، در زمان حکومت وحدت ملی یک عقبگرد را در زمینه مبارزه با فساد و پروندههای بزرگ فساد اداری و نیز ایجاد شفافیت در سکتور معادن داشته ایم.
افزودن دیدگاه