مولانا سمیع الحق، رییس حزب جمعیت علمای پاکستان بعد از ظهر امروز شنبه با حضور برخی از مقام‌ها و شخصت‌های سیاسی و مذهبی پاکستان به‌خاک سپرده شد.
عارف علوی، رییس جمهوری پاکستان، عمران خان، نخست وزیر و بسیاری از شخصیت‌های سیاسی و نظامی پاکستان قتل او را محکوم کرده و شناسایی و مجازات عاملان وی را خواسته اند.
مولانا سمیع الحق، رهبر جمعیت علمای پاکستان که به پدر معنوی طالبان افغانستان مشهور بود، جمعه توسط مهاجمان ناشناس در شهر راولپندی پاکستان با ضربات چاقو در خانه اش کشته شد.
محمد بلال، برادرزاده آقای سمیع الحق به رویترز گفته، که مهاجمان با چاقو و خنجر کاکایش را به قتل رسانده اند. براساس گزارش رویترز، مشخص نیست که چرا راننده و محافظ آقای سمیع‌الحق هنگام حمله از او دفاع نکرده اند.
سمیع الحق مدرسه حقانیه را اداره می‌کرد و صدها نفر از اعضای طالبان از جمله ملا عمر، رهبر پیشین طالبان نیز در آن آموزش دیده بودند. عمران خان، نخست وزیر پاکستان که برای یک سفر رسمی در چین به سر می‌برد این حمله را محکوم کرده و دستور داده که تحقیقات در این‌باره انجام شود.
سمیع‌الحق در میان بسیاری از افغان‌ها به دلیل حمایت همیشگی‌اش از گروه طالبان افغان و مشروع دانستن جنگ آنها علیه دولت افغانستان منفور بود. گفته می‌شود شماری از نخستین اعضای گروه طالبان افغان پیش از آمدن به افغانستان در مدرسه حقانیه دانش‌آموز بودند و به همین دلیل او را «پدر معنوی طالبان» می‌خواندند.
مولانا سمیع‌الحق باری ملا محمد عمر، رهبر پیشین طالبان را از شاگردان برجسته‌‌اش خوانده بود و او را «انسان فرشته‌مانند» توصیف کرده بود. در زمان حضور نیروهای شوروی در افغانستان او رابطه نزدیک با مجاهدین افغانستان داشت و برخی از آنها حتی در مدرسه حقانیه آموزش علوم دینی دیدند.
گروه طالبان نیز با نشر اعلامیه‌ای کشته شدن سمیع الحق را محکوم کرده و با اعضای خانواده‌ی او ابراز ابراز همدردی کرده اند.
مولانا سمیع‌الحق کی بود؟
مولانا سمیع‌الحق، رهبر جمعیت علمای اسلام پاکستان بود و دو دوره عضویت مجلس سنای این کشور را داشت (از ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۷). او در عین حال رییس مدرسه حقانیه بود.
صدها دانش‌آموز مدرسه حقانیه طی چند دهه در افغانستان در برابر دولت‌های مختلف افغانستان جنگیدند و پس از سقوط حاکمیت گروه طالبان در افغانستان، خود او همیشه افغانستان را کشور “اشغال شده” می‌خواند.
در سال ۲۰۱۳، مولانا سمیع الحق در دیدار با ریچار اولسون، سفیر آمریکا در اسلام آباد از آمریکا خواست نیروهای خود را از افغانستان خارج کند و بگذارد طالبان دوباره این کشور را به کنترل خود درآورند.
او به سفیر آمریکا گفته بود: “به طالبان یکسال وقت بدهید، همه افغانستان را خوشحال خواهند ساخت. همه افغانستان با آنها خواهند بود. وقتی آمریکایی‌های بیرون شوند، همه این چیزها در یکسال اتفاق خواهد افتاد. تا زمانی‌که آمریکایی‌ها در افغانستان هستند، افغان‌ها مجبورند برای آزادی خود بجنگند.”
مولانا سمیع الحق دو خانه داشت اما بیشتر اوقاتش را در منزلش در “بحریه تاون” محله مجللی در شهر راولپندی در حومه پایتخت، اسلام آباد، سپری می‌کرد. گزارش شده است که پس از خبر کشته شدنش، صدها هوادار او نزدیک خانه‌اش تجمع کرده‌اند.
مولانا سمیع‌الحق در زمان کشته شدنش، ۸۱ ساله بود و مرگ او پایان داستان یکی از تندروترین رهبران مذهبی منطقه را رقم زد اما تقریبا مشخص است که ایدئولوژی، مدرسه حقانیه و هزاران شاگرد “افراطی‌اش” راه سمیع الحق را همچنان ادامه خواهند داد.
تاثیر قتل سمیع‌الحق بر روحیه طالبان افغانستان
هیات اداری مجلس سنای افغانستان می‌گوید که کشته شدن مولانا سمیع الحق رهبر شاخه جمعیت علمای اسلام پاکستان بر روحیه طالبان افغان تاثیر منفی خواهد گذاشت. اعضای مجلس سنای افغانستان امیدوار اند که این رویداد سبب کاهش جنگ در افغانستان شود.
محمد علم ایزدیار، معاون اول این مجلس تاکید دارد که مولانا سمیع الحق در گرم نگهداشتن میدان جنگ در افغانستان نقش مثبت داشت و کشته شدن او طالبان افغان را به نحوی متاثر خواهد کرد.
آقای ایزدیار گفته است که اما فروکش کردن جنگ در افغانستان بیشتر با تغییر سیاست پاکستان در قبال این کشور پیوند دارد. این عضوی مجلس سنای افغانستان تاکید کرده است: «بدون شک که این حادثه از نظر روانی تاثیرگذار است و امیدوار هستم که در کاهش جنگ‌ها در افغانستان نیز تاثیر دارد، اما اصل قضیه این است که سیاست‌گذاران پاکستان در استراتژی خود در باره افغانستان تجدید نظر بکنند و قتل مولانا سمیع الحق نیز می‌تواند درس برای آنان باشد که در سیاست خود بازنگری کرده و منافع خود را از طریق مشروع جستجو بکنند.»
شماری از اعضای مجلس نمایندگان افغانستان مرگ مولانا سمع‌الحق را بر روند صلح افغانستان تاثیرگذار دانسته و تاکید دارند که مرگ او گام بزرگ برای نزدیک شدن افغانستان به صلح می‌باشد.
لالی حمیدزی، عضو مجلس نماینده‌گان در این باره گفت: «کشته‌شدن سمیع الحق را در راستای تأمین صلح، یک گام نیک می‌دانم! کسی که فراراه صلح واقع می‌شود، به همین سرنوشت سمیع الحق دچار می‌گردد.»
از سویی‌هم شماری از آگاهان سیاسی افغانستان تاکید دارد که کشته شدن مولانا سمیع‌الحق می‌تواند هشداری جدی برای همه‌ی ملاهای تندروی پاکستانی باشد که دارند از خط قرمز عبور می‌کنند.
ابراهیم ورساجی، آگاه سیاسی به خبرنامه می‌گوید که مرگ این ملای بانفوذ طالبان دو پیام برای پاکستان و طالبان افغان در دوسوی دیورند دارد؛ هشدار به ملاهای تندرو که از خط قرمز عبور نکنند، طالبان باید جاده مذاکره با امریکا را طی کنند.
آقای ورساجی تاکید کرد: «نخست این‌که کشتن او که در آن حتما آی اِس‌آی دست دارد؛ هشداربه ملاهای تند رو می باشد که ازخط قرمزعبور نکنند! مثلا، هم‌زمان با کشته شدن او، تحریک لبیک یا پاکستان به رهبری ملا رضوی که تازه توسط آی اِس‌آی تولید شده است وبه بهانه‌ی تبرئه آسیه خانم توسط دیوان عالی دست به مظاهرزده بود، پایان مظاهره خود را اعلام کرد. یعنی آی اِس آی برایش فرمان داد که ادامه مظاهره عبور ازخط قرمز می‌باشد. دوم، مرگ این ملا یک پیام به طالبان وگروه حقانی وطالبان داعشی شده افغان- پاکستانی هم می‌باشد. البته این‌گونه که ارتش پاکستان بسیار زیرفشار امریکا آمده وحکومت افغانستان هم ازترس تروریسم‌پروری پاکستان زیاد میلان به دهلی نو پیداکرده است. ازاین رو، طالبان با ید جاده مذاکره با امریکا را بپیمایند.»
تاثیر منفی روی روند صلح ؟
دراین اواخر با تمام تهدیداتی‌که دولت‌های افغانستان و آمریکا از ناحیه سمیع الحق حس می‌کردند، اما برخی از رسانه های گزارش داده اند که این نیروها با او در تماس شده بودند و خواهان جلب حمایتش برای روند صلح دولت افغانستان با گروه طالبان بودند.
پیش از این سمیع‌الحق اعلام کرده بود که تنها مذاکره مستقیم آمریکا با طالبان می‌تواند راه‌حل جنگ افغانستان باشد. او در مصاحبه‌ای با بی بی سی تاکید کرده بود که طرف اصلی این جنگ دولت افغانستان نیست. آمریکا با طالبان و کسانی که در کنار طالبان می‌جنگند، طرف است. اگر اینها (آمریکا و طالبان) گفت‌وگو کنند، راه حل پیدا می‌شود.
چودری جاوید، خبرنگار پاکستان در صحفه تویتر خود نوشته است که «مرگ او برای پاکستان یک ضایعه است؛ زیرا وی در گفت‌وگوها با طالبان نقش مهمی داشت. در این اواخر، او وظیفه گفت‌وگوها را با طالبان گرفته بود. به کابل رفت و در گفت‌وگوها شرکت کرد. مرگ او بر روند صلح پاکستان و امریکا در منطقه، یک ضربه بزرگ است.»
اما شماری از آگاهان سیاسی افغانستان تاکید دارند که رفتن او هیچ خللی در روند صلح افغانستان ایجاد نخواهد شد.
وحید مژده، آگاه سیاسی به خبرنامه گفت: «چون سمیع‌الحق در روند صلح افغانستان دخیل نبود، با رفتن او روند صلح متضرر نمی‌شود و خللی در آن وارد نمی‌شود. او بارها دعوت حکومت افغانستان را برای حمایت از روند صلح رد کرده بود.»
آقای مژده تاکید می‌کند که پس از مرگ مولانا سمیع‌الحق، بیشتر شاهد بی‌ثباتی در پاکستان خواهیم شد و تاثیر عمیقی بالای افغانستان نخواهد داشت.
افزودن دیدگاه