هفت روز دیگر همه مردم افغانستان به استثناء مدرم ولایت غزنی و برخی شهرستانها و روستاها، که به دلایل مختلف از حق رأیدهی محروم ماندهاند، به پای صندوقهای رأیدهی خواهند رفت. پس از بررسی انتخابات در ولایات مختلف، اینبار نوبت قندهار است که روندها و آمادگیهای انتخاباتی در آن مورد بررسی قرار گیرد.
قندهار یکی از ولایت جنوبی افغانستان و هممرز با پاکستان است. این ولایت دارای 16 شهرستان است، اما حضور رأیدهندگان تنها در 5 شهرستان آن پررنگ بوده است. با توجه به چالشهایی که مردم قندهار از آن یاد کرده، اما هنوز خوشبینی وجود دارد یک انتخابات شفاف و با کمترین مشکل در این ولایت برگزار شود.
انتخابات در قندهار
ولایت قندهار 2 میلیون و 59 هزار و 182 نفر جمعیت دارد، اما طبق گزارش دفتر مرکزی کمیسیون، تعداد ثبتنام رأیدهندگان در ولایت قندهار به 522 هزار و 984 نفر میرسد. این ارقام نشان میدهد که در روند ثبتنام رأیدهندگان قندهار؛ 442 هزار و 512 مرد، 67 هزار و 276 زن و 13 هزار و 196 کوچی سهم داشتهاند.
در ولایت قندهار 225 مرکز رأیدهی از سوی کمیسیون انتخابات تثبیت شده است.
اما با این حال نعمتالله وردک، رئیس کمیسیون مستقل انتخابات قندهار در صحبت با خبرنامه میگوید: “در برنامه انتخاباتی ما این موضوع مطرح شده که تلاش کنیم تا دروازه 173 مرکز در محلات مختلف باز باشد.”
امنیت و یا بیمسئولیتی کارکنان
خالده احمدی، عضو شورای ولایتی قندهار در مورد چالشهای انتخاباتی در این ولایت به خبرنامه میگوید: “دلایل زیادی وجود داشت که پروسه ثبتنام در قندهار کمرنگ باشد و یکی از این دلایل، مناطق ناامن بود. ناامنی که انتخابات و روند ثبتنام رأیدهندگان را محاصره کرده؛ باعث شد در برخی مناطق هیچ کسی نتواند برای ثبتنام برود، چه برسد به زنان که اصلا نمیتوانستند از خانههای خوب بیرون شوند. این چالش باعث شد تعداد زیادی از زنان و مردان قندهار در این پروسه سهمی نداشته باشند.”
در کنار امنیت، یکی از چالشهایی که در همه ولایات از آن صحبت به میان آمد، کمکاری کارکنان در عرصه آمادهسازی و مهیا کردن مواد انتخاباتی مانند اوراق تذکره یا هم برچسبنزنی تذکرهها بود.
این عضو شورای ولایتی قندهار افزود: “ولایت قندهار یکی از ولایاتی است که زنان در آن تذکره تابعیت نداشته و در جریان ثبتنام و توزیع تذکره نیز در این مناطق، اوراق سفید تذکره به دست کارمندان ثبت احوال نفوس نرسید تا آنان بتوانند به مردم، به خصوص زنان تذکره توزیع کنند.”
شکیبا هاشمی، عضو مجلس نمایندگان از قندهار نیز به خبرنامه گفت: “کمیسیون انتخاباتی ابتکاری که در این دوره داشت، این بوده که در مناطق تحت تهدیدات امنیتی ضعیف، سعی کرد تا در مرکز ولسوالیها مراکز رأیدهی را باز نموده و مردم در این مناطق بتوانند ثبتنام کنند.”
اما او گفت: “مناطقی در قندهار وجود دارد که زنان اصلا تذکره نگرفتهاند و یا تذکرههایشان برچسب نخورده است.”
کمپاینهای انتخاباتی
با همه این مشکلات، پروسه ثبتنام رأیدهندگان به پایان رسیده و نامزدان انتخاباتی در قندهار، همانند دیگر ولایات مشغول مبارزات انتخاباتی خود اند تا بتواند رأی اعتماد مردم را به دست آورند.
در ولایت قندهار 112 کاندیدای انتخابات پارلمانی وجود دارد که برای رسیدن به مجلس نمایندگان با هم رقابت میکنند. از این بین 12 نفر آنان را زنان تشکیل میدهد.
این در حالی است که برای هر کاندیدا مقدار هزینه مشخص برای مصارف کمپاین در نظر گرفته شده است. در ولایت قندهار، هر کاندیدا میتواند برای کمپاینهای انتخاباتی خود 1 میلیون و 800 هزار افغانی مصرف نماید. این در حالی است که بعضی از کاندیدان در قندهار، بیش از حق مصرفی که به آنها داده شده، در مبارزات انتخاباتی خود مصرف کردهاند.
رئیس کمیسیون انتخابات قندهار در مورد دوره کمپاینهای انتخاباتی در این ولایت تاکنون میگوید: “کمپاین نامزدان مجلس نمایندگان در سطح ولایتی خوب بوده، اما در سطح ولسوالیها پررنگ نبوده است.” او دلیل این مورد را حضور کمرنگ مردم در روند ثبتنام در ساحات مختلف قندهار میداند.
اما بعضی از کاندیدان از این پروسه شکایت داشته، خواهان توجه کمیسیون شکایات انتخاباتی و هیأت نظارتی انتخابات شدهاند.
شکیبا هاشمی، یکی از اعضای پارلمان افغانستان که در این دوره بازهم از ولایت قندهار کاندیداست، به خبرنامه گفت: “از لحاظ امنیتی در این ولایت مشکل جدی وجود ندارد و هر کسی میتواند به کمپاین بپردازد.”
اما او افزود: “بعضی از مشکلات دیگر وجود دارد که میتوان به آن اشاره کرد؛ اول قبلا از اینکه پیکارهای انتخاباتی شروع شود، تمام بیلبوردهای سطح شهر از سوی زورمندان و پولداران خریداری شده و برای زنان در سطح شهر اجازه نصب بیلبوردهایشان داده نشده تا آنها هم بیلبوردی در سطح شهر داشته باشند.”
او موضوع دوم را برخورد تبعیضآمیزی دانست و گفت: “در قندهار علیه زنان تبعیض وجود دارد، به صورت مثال وزارت حج و اوقاف اعلام کرده که هیچ کسی حق ندارد از منبر مسجد برای کمپاینهای خود استفاده کند، اما در مردان اجازه ورود به مساجد را برای کمپاینهای خود دارند، در حالی که به زنان چنین اجازهای داده نمیشود.”
امنیت انتخاباتی قندهار
شکیبا هاشمی در ادامه صحبتهای خود به امنیت انتخاباتی در قندهار اشاره کرد و گفت، با اینکه در شهرستانهای قندهار تهدیدات طالبان وجود دارد که نخواهد گذاشت انتخابات صورت گیرد، اما در مرکز این ولایت مشکلی وجود ندارد و امنیت مردم چه در بخش ثبتنام رأیدهندگان و چه کمپاینهای انتخاباتی، نسبتا خوب بوده است.
او افزود: “دولت و مسئولین امنیتی و دولتی باید به امنیت شهروندان قندهار و انتخابات این ولایت توجه نشان دهند، در غیر این صورت هیچ کسی در انتخابات 28 میزان اشتراک نخواهد کرد.”
رئیس کمیسیون انتخابات قندهار نیز در این مورد گفت: “به دلیل امنیت در دو ولسوالی قندهار ثبتنام صورت نگرفت که ولسوالیهای نیش و معروف است، اما در 5 ولسوالی دیگر حضور مردم با اینکه پررنگ نبود، اما پروسه ثبتنام انجام شد.”
این در حالی است که 5 شهرستان قندهار که مواد انتخاباتی از طریق هوایی اکمال شده و به این مناطق رسیده، شامل شهرستانهای ریگستان، شورابک، غورک، خاکریز و میانشین میشود.
عبدالوهاب افغانمل، رئیس روند ملی توانمندی افغانها و فعال مدنی قندهار به خبرنامه گفت: “نیروهای امنیتی سعی دارند تا امنیت انتخابات را حفظ کنند، اما اینکه شرایط ولایت در چه صورتی خواهد بود، معلوم نیست.”
او گفت: “تا کنون مشکل جدی وجود نداشته، اما در روند ثبتنام بعضی مناطق به دلیل ناامنی و تهدیدات بلند، شامل پروسه نشده و در آن ثبتنام صورت نگرفت.”
شکیبا هاشمی در این مورد گفت: “چنانچه طالبان اعلام کردهاند میخواهند روز انتخابات را به یک روز بد در قندهار و افغانستان مبدل کنند، اما نیروهای امنیتی اطمینان دادهاند که امنیت 28 میزان را خواهند گرفت؛ با اینکه همین اکنون ولسوالی ارغستان با تهدیدات بلند امنیتی روبهرو است.”
با این وجود، بعضی از مسئولین و مقامات محلی قندهار به خبرنامه گفتند که دولت باید برای امنیت هرچه تمامتر این ولایت و دیگر ولایات تلاش کرده و تدابیر خود را داشته باشد، تا با یک انتخابات شفاف، عادلانه و امن روبهرو شویم.