محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان برای بار دوم، خانم «انیسه رسولی» را به عنوان نامزد عضویت در دادگاه عالی این کشور، به مجلس نمایندگان معرفی کرده است.
در کنار خانم رسولی، «عبدالشکور مهجور» نیز برای عضویت در دادگاه عالی به مجلس نمایندگان معرفی شده است.
خانم رسولی سه سال قبل نیز برای نخستین‌بار به عنوان یک زن، نامزد عضویت در دادگاه عالی افغانستان شده بود که از مجلس نمایندگان رأی نیاورد. این بانو در 8 جولای سال 2015 میلادی با کسب 88 رأی تأیید، 83 رأی رد، 7 رأی باطل و 14 رأی سفید؛ از سوی پارلمان افغانستان رد شد و در این میان، سید یوسف حلیم به این پست رسید.
هرچند پارلمان افغانستان خانم انیسه رسولی را رد کرد، اما این روند نشان داد ورود یک زن به دادگاه عالی افغانستان غیرممکن نخواهد بود.
اولین نامزد دادگاه عالی افغانستان کیست؟!
خانم انیسه رسولی، اولین نامزد زن عضویت دادگاه عالی افغانستان در تاریخ این کشور است. او ۵۰ سال سن دارد و متولد ولایت پروان در شمال کابل است. مکتب را در شهر کابل خوانده و در سال ۱۳۶۶ لیسانس خود را از دانشگاه کابل گرفته و در سال ۱۳۹۳ نیز از دانشگاه آزاد اسلامی ایران، مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته جرم‌شناسی دریافت کرده است.
خانم رسولی بعد از آن‌که نتوانست رأی اعتماد مجلس نمایندگان را به دست بیاورد، به پیشنهاد رئیس دادگاه عالی و منظوری رئیس جمهوری افغانستان، به عنوان رئیس دادگاه استیناف رسیدگی به جرایم سنگین فساد اداری گماشته شد.
چرا انیسه رسولی رأی نگرفت؟
سه سال قبل زمانی که خانم انیسه رسولی از طرف رییس‌جمهور اشرف غنی به عنوان نامزد عضویت دادگاه عالی افغانستان معرفی شد، از سوی شماری از نمایندگان مجلس رد گردید.
در این زمان برخی از نمایندگان مردم، رد کردن انیسه رسولی را محافظه‌کاری بعضی نمایندگان عنوان کرده، گفتند که شماری از نمایندگان محافظه‌کار علیه انیسه رسولی تبلیغ کردند و پیش از آغاز رأی‌گیری، کاغذ‌هایی برای تبلیغ علیه خانم انیسه در بین نمایندگان دست به دست می‌شد.
عده‌یی از نهادهای مدافع حقوق زن نیز گفتند که 21 تن از نمایندگان در روز رأی‌گیری در جلسه حضور نداشتند و این غیبت سبب شد تا خانم رسولی نتواند رأی اعتماد پارلمان را دریافت کند.
خانم رسولی مخالفان زیادی داشت. همه نمایندگان محافظه‌کار مخالف او بودند و استدلال کردند که حضور زن در قضا خلاف شریعت است. مولوی شهزاده شاهد، یکی از نمایندگان مجلس آشکارا مخالفت خود را با نامزدی این خانم اعلام کرده بود.
در همین حال خانم رسولی با مصاحبه‌ای که در سال 1394 با تلویزیون طلوع داشت، گفته؛ تصمیمی که در مورد او گرفته شد، پرسش برانگیز بوده است. این تصمیم در برابر او بیشتر سلیقه‌ای، سمتی و لسانی بوده و متأسفانه این سلیقه‌ها سبب شد که خانم رسولی به دادگاه عالی راه پیدا نکند.
https://twitter.com/khabarnamaaf/status/1023952907400622082
شمار زیادی از فعالان زن نیز در زمان معرفی انیسه رسولی به مجلس گفته بودند که با عضویت او در دادگاه عالی، بخش بزرگی از مشکلات زنان کشور حل خواهد شد، اما به دنبال مخالفت با این پیشنهاد از سوی مجلس؛ فعالان زن گفتند: متاسفانه این تصمیم نمایندگان آن‌ها را حیرت زده کرده است.
این فعالان با بیان این‌که حداقل نصف رأی‌دهندگان انتخابات پارلمانی زنان هستند، یادآور شدند که چطور قضاوت می‌کنند که به یک نامزد زن که از سوی خود آنان به پارلمان معرفی شده، رأی عدم اعتماد داده شود.
بعد از رد شدن انیسه رسولی، شکریه بارکزی، یکی از اعضای مجلس نمایندگان در واکنش به این تصمیم، مخالفت با این خانم را مورد انتقاد قرار داد و گفت که کار نمایندگان مجلس، جفایی در حق تمامی زنان افغانستان است.
بلندترین مقام زن در دادگاه عالی پاکستان
اما در شرایطی که هنوز رفتار و رویه‌های ضد زنان در افغانستان حاکم است و حتی برخوردها و سلیقه‌های ضد زن در میان نمایندگان پارلمانی این کشور دیده می‌شود؛ در پاکستان یک زن برای اولین بار مقام دادگاه عالی یک ایالت را به دست آورده است.
خانم «طاهره صفدر» به تاریخ 23 جولای 2018 به عنوان رئیس دادگاه عالی ایالت بلوچستان پاکستان انتخاب شد. در تاریخ پاکستان این اولین‌باری است که یک زن به مقام دادگاه عالی و جایگاه مهم قضایی دست پیدا می‌کند.
سیده طاهره صفدر؛ متولد 5 اکتبر سال 1957 میلادی در شهر کویته است. پدرش سید عطیه حسین باقری حنفی، وکیل حرفه‌ای است. او تحصیلات ابتدایی خود را در مکتب عمومی کویته تمام کرده، مدرک لیسانس از دانشکده دولتی دختران کویته داشته و کارشناسی ارشد خود را از رشته ادبیات اردو دانشگاه بلوچستان به دست آورده است. او در سال 1980 در کالج حقوق دانشگاه کویته، مدرک قانونی خود را تکمیل کرده است.
خانم صفدر یکی از متخصصان حقوق بشر پاکستان است. او در حال حاضر به عنوان عضو ارشد دادگاه عالی بلوچستان خدمت می‌کند. او به تاریخ 1 سپتامبر 2018 به عنوان رئیس دادگستری عالی بلوچستان نامزد شده و تا اکتبر سال 2019 در این پست باقی خواهد ماند.
نامزدی او به عنوان قاضی ارشد در دادگاه عالی بلوچستان توسط رئیس دادگاه عالی پاکستان، میان ساقب ناصر، رقیب او، در تاریخ 23 جولای 2018 تأیید شد. او در سطح ایالتی، نخستین خانمی است که در طول زندگی‌اش در پست‌های مهمی ایفای وظیفه نموده که می‌توان نمونه آن را به عنوان اولین قاضی مدنی زن در بلوچستان در سال 1982 اشاره کرد.
در حرفه قضایی سیده طاهره صفدر، او در بخش‌هایی چون قاضی ارشد مدنی، رئیس دادگاه خدمات بلوچستان و قاضی دادگاه عالی کار کرده و عضو کمیته اداری، کمیته ارتقاء قوانین و جزئیات آن‌ها بوده و به تهیه و بررسی آن‌ها پرداخته و همچنین مقررات، مدارک و اطلاعیه‌ها را تهیه کرده است.
اکنون رئیس دادگاه عالی بلوچستان، پرونده مشکوک علیه دیکتاتور سابق پرویز مشرف را به عنوان بخشی از یک دادگاه ویژه سه نفره که توسط نوازشریف، نخست‌وزیر سابق در تاریخ 19 نوامبر 2013 تصویب شده، بررسی می‌کند.
با همه این‌ها، اما در افغانستان در سطوح بالای حکومتی نیز هنوز روحیه قبول یک زن به عنوان عضو دادگاه عالی وجود ندارد. در این میان زنان فعال حقوق زن، جامعه مدنی و بسیاری از روشن‌فکران جامعه افغانی، خواهان سهم‌دهی زنان در بخش قوه عدلی و قضایی بوده‌اند. این‌بار نیز توقع دارند که خانم انیسه رسولی از سوی مجلس نمایندگان رای اعتماد به دست آورده در این بخش فعالیت کند.
چرا باید انیسه رسولی را انتخاب کرد؟
خانم انیسه رسولی در بخش‌های مختلف دادگاه عالی افغانستان کار کرده و علاوه بر آن، قاضی محکمه امنیت عامه و رییس محکمه ابتداییه کودکان بوده و بعد از آن، به عنوان رئیس دیوان استیناف کودکان درکابل کار کرده است. خانم رسولی مؤسس و رئیس انجمن قضات زن افغانستان نیز بوده است. او از رشته قضایی و دادستانی دانشکده حقوق و علوم سیاسی فارغ و نزدیک به 30 سال در عرصه قضا کار کرده است.
خانم انیسه همچنان به سمت استاد در کورس ستاژ قضا نیز کار نموده است. بر اساس قانون اساسی افغانستان، «ستره محکمه» یا دادگاه عالی، متشکل از 9 عضو است که پس از نامزدی از سوی رئیس جمهوری آن کشور، برای کسب رأی اعتماد به مجلس نمایندگان معرفی می‌شود. سه تن از اعضای 9 نفری دادگاه عالی برای 10 سال، 3 نفر آنان برای 7 سال و 3 نفر دیگر برای 4 سال تعیین می‌شوند.
خانم رسولی در حالی نامزد این پست است که تعداد معدودی از زنان در ترکیب حکومت وحدت ملی، سفارت‌خانه‌ها و معینیت‌ها حضور دارند. اگر این‌بار انیسه رسولی از سوی مجلس نمایندگان رأی اعتماد به دست آورد، او نخستین عضو زن در دادگاه عالی افغانستان خواهد بود، نه اولین قاضی زن در افغانستان که ایفای وظیفه می‌کند.
با این حال اگر خانم انیسه رسولی؛ نامزد عضویت دادگاه عالی افغانستان بتواند بعد از دومین دوره نامزدی خود، رأی اعتماد نمایندگان مردم را به دست آورد، یکی از تعهدات رئیس جمهور غنی از زمان اولین دوره کمپاین انتخاباتی‌اش در آستانه انتخابات ریاست جمهوری بعدی، عملی می‌شود.
افزودن دیدگاه