منابعی از دفتر «افغان فیلم» تأیید میکنند که ارگ ریاست جمهوری فرمانی را صادر کرده که بر اساس آن آرشیف افغان فیلم باید به ارگ ریاست جمهوری منتقل شود. آنان تأکید دارند که بر اساس این حکم، رییسجمهور غنی خواسته تا ده روز دیگر این آرشیف به صورت کلی به ارگ منتقل شود.
وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان دلیل این دستور را نگهداری بهتر از آرشیف افغان فیلم و همچنان سپردن زمین این نهاد فرهنگی به سفارت بریتانیا اعلام کرده است.
با این حال، شماری از آگاهان بخش فرهنگی و سینمایی در افغانستان، این اقدام ارگ را خودخواهانه و دیکتاتورانه دانسته و تأکید دارند که حکومت میخواهد با این کار، میراث صد ساله فرهنگی افغانستان را سانسور کرده و یا هم نابود کند.
مسعود حسنزاده، فیلمساز و نویسنده میگوید که آرشیو افغان فیلم، تنها منبع تصویری تاریخ افغانستان است. انتقال آن به ارگ، ضمن معنی استعاری عجیبی که خلق میکند، یادآور فضای رمان “۱۹۸۴” از جورج اورول است.
آقای حسنزاده تأکید دارد که «انگار این خاصیت حکومتهای دیکتاتور الزاما ویژه خود این حکومتها نیست، و از منبعی فراتر از دیکتاتوری شروع میشود، منظورم تمایل به تفسیر و در مواقع لازم، تصحیح تاریخ به نفع طبقه حاکم است. هیچ دیکتاتوری آنا و قارچگونه به وجود نمیآید، ولی تمام دیکتاتوریها نیازمند تفسیر و تحریف سیر تاریخی پدیدهها هستند تا بعدا، اسلافشان، تصویری یگانه از تاریخ برای آیندگان ارایه کنند.»
شماری هم به بعد تخنیکی این کار اشاره کرده و میگویند که این اثرها در یک درجه حرارت ثابت در یک مکان ویژه که برای آن طراحی شده، نگهداری میگردد و در صورتی که این فیلمها و اثرها به جای دیگری منتقل شود، تخریب خواهد شد.
بشیر احمد، استاد دانشگاه میگوید: «همه دار و ندار ما مورد تهاجم قرار گرفت و حالا نوبت تاریخ و مستندهای آرشیف رسید. هزاران حلقه فیلم داستانی از 90 سال سینمای افغانستان و نیز انبوهی از فیلمهای مستند و خبری، در یک درجه حرارت ثابت در ساختمان آرشیف افغان فیلم، در یک بخش شهر کابل نگهداری میشوند. ریس جمهور به چه دلیل آرشیف افغان فلم را به ارگ انتقال میدهد؟ باید دلیلش را بگویند! این ملک هنوز انسانهای با فرهنگ دارد.»
خوشخدمتی به کشوری خاص
شماری از نمایندگان مجلس افغانستان تأکید دارد که ارگ ریاست جمهوری افغانستان به خاطر خوشخدمتی به کشور خاصی دست به این اقدام زده و میخواهد زمین این آرشیف را به یک کشور خاص اهدا کند.
آنان تأکید دارند که قرار است حکومت افغانستان 16 جریب زمین را به کشور انگلستان بدهد که در جمع این 16 جریب، زمینهای افغان فیلم، قسمتی از زمین رادیو تلویزیون ملی افغانستان و زمین اداره هوانوردی ملکی شامل میشود.
عارف رحمانی، یکی از نمایندگان مجلس افغانستان در نشست عمومی امروز چهارشنبه(23 جوزا) مجلس نمایندگان تصریح کرد: «اول اینکه این 16 جریب زمین که به کشور انگلستان داده میشود، خودش خیانت آشکار است؛ چون بر اساس محاسبهیی که صورت گرفته، این زمین بیش از 100 میلیون دالر ارزش دارد که این مبلغ ضربه کلانی به اقتصاد افغانستان است. در کنار آن، ثروت فرهنگی ما غارت میشود که آن را نمیشود با پول مقایسه کرد.»
آقای رحمانی تأکید دارد: همانطوری که ما در مقابل «فروش زمینهای میدان هوایی به نرخ کچالو» ایستاد شدیم، اینبار هم نمیگذاریم ارگ به خاطر خوشخدمتی به انگلیس، این کار را کند.
این نمایندگان مجلس خاطرنشان نمود که سپردن زمین به کشوری خاص خلاف قانون است و حکومت نباید بدون استیضان مردم افغانستان، زمینی را به یک کشور بدهد.
نمایندگان مجلس میگویند که در زمان امانالله خان، 38 جریب زمین به کشور انگلستان فروخته شد که در کارته پروان موقعیت دارد، اما بعدا انگلستان آن را بدون درنظرداشت منافع ملی افغانستان، به پاکستان فروخته است.
عارف رحمانی تصریح کرد: «بر اساس قانون، اگر سفارت انگلستان میخواست به کشور دیگری زمین بفروشد، اول باید از حکومت استیضان میگرفت، اما این کشور نهتنها منافع ملی ما را در نظر نگرفته، بلکه بدیعترین اصول حقوقی را نقض کرد.»
خیانت به تاریخ صد ساله
شماری از نمایندگان مجلس افغانستان این اقدام ارگ را خیانت به تاریخ فرهنگ، هنر و سینمای افغانستان میدانند. آنان تأکید میکنند که احتمال این وجود دارد که این اثرها ـ که روایتگر تاریخ چندین دهه افغانستان است ـ در ارگ ریاست جمهوری مورد دستکاری و سانسور قرار گیرد.
عبدالطیف پدرام، یکی از نمایندگان مجلس افغانستان در نشست امروز چهارشنبه(23 جوزا) مجلس گفت: «خواست ما این است که رییس جمهوری این فرمان خود را پس بگیرد. این کار رییسجمهور اگر انجام شود، خیانت محض است و هیچ قابل بخشش نیست. ما نمیدانیم که این فیلمها در ارگ در اختیار چه کسانی قرار میگیرد، این اسناد میراث فرهنگی و تاریخ فرهنگ یک ملت است. احتمال این وجود دارد که اشخاصی در ارگ این فیلمها و اسناد را سانسور کنند.»
این نمایندگان مجلس افغانستان تأکید کردند که آقای غنی در ادامه قانونشکنیهای قبلی و فرمانهای غیرقانونی، این بار یک فرمان بدون موجه دیگری داده است. آنان تأکید دارند که این آرشیف با سابقه 90 سال و داشتن هزاران حلقه فیلم، قابل انتقال به جای دیگر نیست.
آقای پدرام افزود: «از دید متخصصان خارجی، به لحاظ درجه حرارت و به لحاظ امکانات نگهداری فیلم، یک مکان خاص و مناسبی برای این آرشیف آماده شده است، با این وجود انتقال آن میتواند به این اسناد ملی و تاریخی آسیب بزند.»
علی اکبر قاسمی، یکی دیگر از نمایندگان مجلس افغانستان نیز تأکید کرد که ارگ ریاست جمهوری همواره تصمیمهای خودخواهانه میگیرد و چیزی که به نظر آنان درست باشد، همان کار را میکند.
او تأکید دارد که ارگ به فکر این نیست که پیامد این کار چه ضرری در قبال خواهد داشت و یا یک کشور چه ارزش را از دست خواهد داد.
آقای قاسمی افزود: «مردم نگرانند که این اسنادهای ملی و تاریخی با بیجا شدن از جایش، نابود شده و از بین برود. ارگ همواره تصمیم خودخواهانه گرفته است. چندی پیش آقای رییسجمهور، وزیر انرژی و آب را برکنار کرد، مگر خود غنی در یکی از سخنرانیهای خود نگفته بود که یکی از عالمترین وزیران ما، وزیر انرژی و آب است و امروز وقتی به نفعاش کار نکرد، او را با یک کاغذ برکنار میکند. با این وجود، ارگنشینان با این کارها هر روز تعصبات را دامن میزنند.»
از سویی هم شمار زیادی از کاربران شبکههای اجتماعی نیز به انتقال آرشیف افغان فیلم به ارگ انتقاد کرده و تأکید دارند که انتقال این آرشیف به ارگ، زمینه تحریف و جعل اسناد تاریخی را فراهم میکند.
شاکر سادات، یکی از کاربران فیسبوک در مطلبی زیر عنوان «نگذارید بار دیگر برایتان تاریخ جعلی بسازند»، نوشته است که آرشیف افغان فلم شاید از جمله نادرترین مراجعی باشد که گواه رویدادها و حوادث تاریخی تاریخ معاصر افغانستان بوده و انتقال این مرجع ملی و مهم به ارگ ریاست جمهوری، تنها میتواند به علت تحریف و جعل ساختن اسناد تاریخی باشد.