«تالک» نبض مالی داعش در ننگرهار؛ کمک‌های ناخواسته امریکا و اروپا به صندوق مالی گروه‌های افراط‌گرا در افغانستان

توسطعلی شیر شهیر

خرداد ۲, ۱۳۹۷ به روز رسانی : بهمن ۲۹, ۱۴۰۲

گروه دادخواهی سازمان «گلوبال ویتنس» یا شاهد جهانی در گزارش تازه‌یی گفته است که گروه داعش با استخراج ماده معدنی «تالک» در افغانستان، سالانه صدها هزار دالر امریکایی درآمد دارد.

در این گزارش آمده است که این گروه تروریستی در افغانستان بخشی از هزینه‌های جنگی‌اش را از قاچاق این ماده معدنی تأمین می‌کند که بخش بزرگ آن به امریکا و اروپا برده می‌شود.

گزارش شاهد جهانی در حالی نشر می‌شود که پیش از این نیز مقام‌های وزارت معادن و پترولیم افغانستان در گفت‌وگو با خبرنامه، نگرانی شدیدشان را از قاچاق تالک بیان کرده و تاکید کرد بودند که باید در مورد شیوه‌های صادرات و چگونگی جلوگیری از قاچاق تالک، مکانیزمی مدنظر گرفته شود.

گروه موسوم به «شاهد جهانی» به نقل از وزارت معادن و پترولیم افغانستان نوشته که تا ماه مارچ، حدود ۵۰۰ هزار تُن تالک از افغانستان به بیرون صادر گردیده که برای ساخت تولیدات رنگ‌آمیزی گرفته تا پودر کودکان استفاده می‌شود.

در این گزارش آمده است که تقریبا تمام پودر استخراج‌شده به پاکستان صادر شده و از آن‌جا به‌نام پاکستان به‌سایر کشورها انتقال داده می‌شود. با این حال یافته‌های شاهد جهانی نشان می‌دهد که این همسایه‌ شرقی افغانستان، بیش از یک سوم تالک مورد نیاز ایالات متحده امریکا را تعیین می‌کند. مقدار زیادی از این ماده معدنی افغانستان همچنان به اتحادیه اروپا فرستاده می‌شود.

نیک دونووان، رییس گروه موسوم به شاهد جهانی در اعلامیه‌یی گفته است: «امریکایی‌ها و اروپایی‌ها ناخواسته و سهواً مشتریانی هستند که به صندوق مالی گروه‌های افراط‌گرا در افغانستان کمک می‌کنند».
با این وجود، این سازمان خواستار بررسی دقیق‌تر و قوی‌تر منابع واردات این ماده معدنی از سوی کشورهای مصرف‌کننده شده است.

ننگرهار نبض مالی گروه‌های تروریستی

گزارش شاهد جهانی نشان می‌دهد که استخراج غیرقانونی سنگ‌های قیمتی و مواد معدنی افغانستان مثل لاجورد، یکی از منابع بزرگ درآمد برای شورشیان طالبان و گروه ترویستی داعش در ننگرهار است.

بر اساس یافته‌های این گزارش، داعش برای کنترول معادن افغانستان در ولایت ننگرهار می‌جنگد؛ جایی که یکی از پناهگاه‌های اصلی این گروه می‌باشد.

ننگرهار در شرق افغانستان یکی از ولایت‌های هم‌مرز این کشور با پاکستان است. گفته می‌شود این ولایت رسوبات گسترده‌یی از ماده معدنی تالک را در خود دارد. ننگرهار هم‌چنان معادن کرومیت و سنگ مرمر را نیز در خود جا داده که این ولایت مسیرهای اصلی قاچاق مواد مخدر و دیگر انواع تجارت غیرقانونی باندهای مافیایی را هموار کرده است.

در این گزارش، از یکی از فرماندهان ارشد گروه داعش نقل قول شده که گفته است برای آنان مبارزه با دیگر گروه‌ها برای کنترول منابع معدنی در ننگرهار، یکی از اولویت‌ها است.

او تأکید کرده است:‌ «معادن در دست مافیا قرار دارد… به هر قیمتی ما معادن را خواهیم گرفت».

رویترز به نقل از این گزارش گفته، دشوار است که سطح تجارت این مواد توسط داعش را تخمین زد، اما درآمد حاصل از استخراج معادن در ننگرهار می‌تواند از ده‌ها هزار به ‌میلیون‌ها دالر برسد. به این دلیل، می‌توان از میزان متوسط صدها هزار دالر سخن گفت.

گزارش «شاهد جهانی» گفته که این مبلغ خیلی زیاد نیست، اما اردوی ایالات متحده امریکا تعداد افراد داعش در ننگرهار را بین ۷۵۰ تا ۲۰۰۰ جنگجو تخمین زده؛ به این معنی که درآمد حاصله می‌تواند مبلغی قابل توجه برای این تعداد باشد.

۱۱ میلیون تُن تالک تنها در معادن اچین

 بر اساس معلومات وزارت معادن و پترولیم افغانستان، نشانه‌هایی از موجودیت تالک در ولایت‌های ننگرهار، کابل، پروان، کاپیسا، لوگر، غزنی، قندهار، میدان وردک، کنر و بغلان تثبیت شده ‌است.

آمارهای این وزارت نشان می‌دهد که تنها معادن شهرستان اچین ولایت ننگرهار حدود ۱۱ میلیون تن ذخایر تالک دارد.

Talc

عبدالقدیر مطفی، سخنگوی وزارت معادن و پترولیم به خبرنامه گفته که در دهه‌ ۱۹۷۰ معادن اچین ولایت ننگرهار توسط تیم‌های فنی متشکل از مهندسان افغان و روسیه به ‌شکل نسبی مطالعه شده که ذخایر آن بیش از ۱۱ میلیون تُن، برآورد گردیده است.

با این حال مقام‌های حکومت افغانستان اعلام کرده‌اند که باید بررسی جامعی در مورد تالک و ارزش این صنعت در افغانستان صورت گیرد. این مقام‌ها تأکید کرده‌اند که میزان تالک در ولایت‌های مختلف افغانستان مشخص شود و چگونگی استخراج آن نیز قانونی گردد.

محمد اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان  تأکید کرده که نیاز است یک تحلیل همه‌جانبه و جامع در این زمینه صورت گرفته و هم‌چنان بررسی واضح در این بخش انجام شود تا دریابیم در دیگر ولایات به چه پیمانه‌یی، تالک وجود دارد و چگونه استخراج گردد.

آقای غنی تأکید کرده‌ که یک تیم حقوقی در این بخش کار نماید و معیارهای حقوقی و مسئولیت‌ها در این رابطه در نظر گرفته شود.

قاچاق گسترده

پیش از این شبکه مبارزه علیه فساد اداری افغانستان در ماه فبروری سال ۲۰۱۷ میلادی اعلام کرد که سالانه حدود ۷۵۰ هزار تُن «تالک» از ولایت ننگرهار قاچاق می‌شود.

تحقیق این نهاد نشان می‌دهد که افراد داعش در ولایت ننگرهار روزانه حدود ۵۰۰ لاری تالک را که هر کدام حاوی ۴۵ تن می‌باشد، استخراج کرده و به مافیای معدن می‌فروشند. بر اساس یافته‌های این نهاد، داعشیان در سال گذشته‌ خورشیدی به ارزش ۴۶ میلیون دالر از استخراج این معدن به دست آورده‌اند.

خان‌زمان امرخیل، رییس شبکه مبارزه علیه فساد اداری، در نشستی خبری گفت که قاچاق‌بران معادن با همکاری مقام‌های پشین محلی این ولایت، جواز استخراج هزار تُن تالک را از وزارت معادن گرفتند، اما در یک بار به ارزش دو میلیون دالر سنگ سفید را انتقال دادند.

به گفته مسئولان شبکه مبارزه با فساد اداری، در سال ۲۰۱۶ میلادی، مخالفان مسلح بیش از ۴۶ میلیون دالر تنها از درک استخراج «تالک» در شهرستان خوگیانی ولایت ننگرهار درآمد داشته‌اند.

در پلان امنیتی

حکومت افغانستان در جلسه‌ شورای عالی اقتصادی در ماه جدی سال گذشته خورشیدی تصویب کرد که پروژه‌های اقتصادی در سال ۱۳۹۷ خورشیدی، جزء پلان امنیتی شود.

talc3
تالک، معدنی با ساختار صفحه‌یی است و همین ساختار است که به آن خاصیت صابونی می‌دهد

رییس جمهوری افغانستان گفته است: « امنیت پروژه‌های اقتصادی در سال ۱۳۹۷ جزء پلان امنیتی ما است و تالک از جمله‌ معادن با ارزش شمرده می‌شود و باید از قطار معادن کوچک بیرون شود.»

در اعلامیه‌ ارگ ریاست جمهوری افغانستان به نقل از آقای غنی آمده است که افغانستان با کشورهای چین و هند در حال مذاکره است تا برای صادرات اشیای قیمتی و معادن، بازاریابی کند.

تالک، معدنی با ساختار صفحه‌یی است و همین ساختار است که به آن خاصیت صابونی می‌دهد. یکی از ویژگی‌های تالک، جذب روغن‌ها، عطرها و رطوبت است. به این دلیل به عنوان مواد قابض در محصولات آرایشی و پوستی نیز به کار می‌رود.

تالک به رنگ‌های سبز، سفید، خاکستری، قهوه‌یی و یا بی‌رنگ می‌باشد، اما از همه مهم‌تر درخشندگی مروارید‌گونه آن در صنایع به‌ویژه رنگ آن مورد توجه است.

این مواد بیشتر در صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از جمله پلاستیک، انواع مصالح ساختمانی، تغذیه حیوانی، لوازم آرایشی ـ بهداشتی و حتی در کنترول آلودگی هوا. این ویژگی‌های تالک سبب شده تا مورد توجه بسیاری از کشورها از جمله ایالت متحده آمریکا قرار بگیرد.

در حال حاضر بیشترین مصارف تالک در کشورهای مختلف، در صنایع کاغذسازی، پلاستیک، لاستیک، سرامیک، رنگ‌سازی، پوشش بام، پولیش و کشاورزی می‌باشد.

با این حال، هم‌زمان با نشر گزارش گروه دادخواهی سازمان «گلوبال ویتنس»، مسئولان شبکه مبارزه علیه فساد اداری افغانستان تأکید دارند که استخراج غیرقانونی معادن، باعث نقض حاکمیت دولتی و تقویت شورشیان می‌شود. آنان از سران حکومت و مسئولان امنیتی افغانستان می‌خواهند با این موضوع به صورت جدی برخورد کنند و این قضیه مورد پیگرد قرار گیرد.

چقدر این پست مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!

میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد آرا: 0

تا الان رای نیامده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.

توسط علی شیر شهیر

علی شیر لیسانس‌اش را از دانشکده‌ی ژورنالیزم دانشگاه کابل گرفته است. او در چندین رسانه‌ی دیداری- شنیداری و چاپی به‌ حیث خبرنگار، گزارشگر و ویراستار کار کرده است. شهیر اکنون خبرنگار بخش اجتماعی و اقتصادی در خبرنامه است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *