در برنامه گرامی‌داشت از روز جهانی آزادی مطبوعات که صبح امروز پنج‌شنبه (۱۳ ثور) در کابل برگزار شد، حکومت و نهادهای رسانهیی افغانستان بر حفاظت از جان خبرنگاران تأکید کردند.
در این برنامه که از سوی کمیته مصونیت خبرنگاران و سایر نهادهای حامی خبرنگاران و رسانه‌های آزاد در کابل برگزار شده بود، مقام‌های حکومتی افغانستان تأکید کردند که باید برای مصونیت بیشتر خبرنگاران اقدام‌های جدی صورت گیرد. این مقام‌ها از تلاش برای ایجاد یک شیوه کاری جهت حفاظت از خبرنگاران در معرض تهدید خبر می‌دهند.
سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان در این برنامه گفت: «ما تلاش داریم که به همکاری کمیته مصونیت خبرنگاران و سایر نهادهای حامی خبرنگاران و رسانه‌ها، یک شیوه کار را برای خبرنگاران ساحوی و ژورنالیستانی که بیشتر در معرض تهدید اند، ترتیب کنیم و هم‌چنان در مورد شرایط کاری آنان بیشتر گفت‌وگو کنیم.»
او با اشاره به حملات بر خبرنگاران و رسانه‌ها به‌خصوص حمله روز دوشنبه(۱۰ ثور) گفت: «بهترین انتقام از کسانی که شما را مورد حمله قرار می‌دهند، این است که بیش از پیش به فعالیت‌های خود ادامه دهید و برای افشای حقایق تلاش کنید.»
آقای دانش ضمن ابراز تشکر از همدردی سازمان‌های ملی و بین‌المللی با خبرنگاران افغانستان، ابراز امیدواری کرد، اشخاصی که چنین جنایاتی را انجام می‌دهند، مورد محاکمه قرار گیرند تا بیش از این، از مردم افغانستان قربانی نگیرند.
در این برنامه، فاضل سانچارکی، معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ با بیان این‌که حدود ۳هزار رسانه در این وزارت ثبت شده، گفت: با وجودی که ما از رسانه‌ها حمایت می‌کنیم، اما تاکید ما این است که رسانه‌ها در بخش حقوق خبرنگاران از قبیل پرداخت معاش، ترانسپورت و امثال آن کوشا باشند.
تلاش‌ها برای ایجاد مصونیت
مسئولان کمیته مصونیت خبرنگاران افغانستان می‌گویند که آنان تدابیر جدی برای تأمین امنیت خبرنگاران گرفته‌اند و برای عملی کردن این طرح، نیاز به همکاری سایر نهادهای رسانهیی دارند.
نجیب شریفی، رییس این کمیته در برنامه گرامی‌داشت از روز جهانی آزادی مطبوعات گفت: «تدابیری جدی از سوی کمیته مصونیت برای تأمین امنیت خبرنگاران گرفته شده، اما در کنار آن خواست ما از تمام اصحاب رسانه‌ها این است که تدابیر جدی را برای مصونیت خبرنگاران روی دست بگیرند.»
از سویی هم در پی تلفات سنگین خبرنگاران در افغانستان، سازمان ملل متحد اعلام کرده که تلاش‌ها را برای تأمین مصونیت خبرنگاران افغانستان افزایش خواهند داد.
سازمان ملل نقش مطبوعات را در توسعه پایدار به ویژه در جریان انتخابات به عنوان یک نهاد ناظر که بر شفافیت، حسابدهی و حاکمیت قانون تمرکز دارد، مهم تلقی می‌کند.
«انتونیو گوتریش»، دبیرکل سازمان ملل متحد در آستانه روز جهانی آزادی مطبوعات از حکومت‌ها خواسته تا آزادی مطبوعات را تقویت و از روزنامه‌نگاران محافظت کنند.
روز جهانی آزادی مطبوعات در افغانستان در حالی تجلیل می‌شود که تنها در یک ماه گذشته یازده خبرنگار در این کشور کشته و چندین نفر دیگر زخمی شدند.
با این حال سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد(یونسکو) روز چهارشنبه در کابل اعلام کرد که تلاش برای مصونیت خبرنگاران در افغانستان را دو برابر می‌کنند.
یکی از مسئولان این سازمان در کابل گفت: «در خونین‌ترین حمله در ۳۰ اپریل، ۹ خبرنگار در کنار امدادرسانان و غیرنظامیان کشته شدند. احمدشاه، خبرنگار بی‌بی‌سی ساعاتی بعد در همین روز به قتل رسید. عبدالمنان ارغندی، خبرنگار در قندهار در ۲۵ اپریل کشته شد.»
این مقام سازمان ملل همچنین افزود: «یونسکو برای مصونیت خبرنگاران با راه‌اندازی برنامه‌های آگاهی‌دهی در جهان و ارتقای ظرفیت در مطابقت با برنامه سازمان ملل متحد برای مصونیت خبرنگار کار می‌کند. یونسکو به منظور تضمین حاکمیت و احترام گذاشتن به قانون در افغانستان با حکومت، مقامات محلی، خبرنگاران و مردم کار می‌کند. با توجه به حملات غم انگیز اخیر یونسکو تلاش و تعهد خود در برابر خبرنگاران را دو برابر می‌کند.»
ترک سنگر و تغییر موقف، جواب «جنایت» نیست!
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی حکومت افغانستان روز چهارشنبه(12 ثور)، با قدردانی از قربانی رسانه‌ها برای تأمین حقوق شهروندان افغانستان، با اشاره به حمله اخیر بر خبرنگاران گفت که پاسخ این «جنایت»، ترک سنگر و تغییر موقف نیست.
وی که در جمع مسئولین نهادهای رسانهیی سخن می‌گفت، پذیرفت که تمام نهادهای مسئول حکومتی به شمول ارگ و سپیدار، در عدم تأمین مصونیت شهروندان افغانستان ملامت اند.
اما او خطاب به خبرنگاران افغانستان گفت: «ترک‌کردن سنگر و تغییر موقف، جواب جنایت نیست و این را شما پیش از این‌که ما درباره‌اش صحبت کنیم، خوب‌تر درک کردید و رفتید در آنجا (محل حمله شش‌درک) زن و مرد، خواهر و برادر، ایستاد شدید. از یک طرف یاد قربانیان را کردید و از طرف دیگر ما را بیشتر متوجه مسئولیت‌های‌مان ساختید، متوجه کمی و کاستی‌ها ساختید.»
سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان نیز خطاب به خبرنگاران در کابل تأکید کرد که «برای انتقام از کسانی که بر شما حمله می‌کند، باید فعالیت‌های‌تان را بیشتر کنید.»
از سوی هم نهادهای حامی خبرنگاران و رسانه‌های آزاد افغانستان در نشستی که با شورای ملی افغانستان داشتند، تأکید کردند که اقدامات سریع و ملموس باید در مورد عاملان قتل خبرنگاران صورت گیرد که خبرنگاران و گزارشگران بدانند که حکومت به آنان توجه دارد.
صدیق‌الله توحیدی، مسئول بخش دادخواهی کمیته مصونیت خبرنگاران گفته است: «آزادی بیان به عنوان یک اصل در افغانستان نهادینه شده و با جان‌باختن چند خبرنگار، این روند متوقف نمی‌شود؛ چون افراد دیگری برای امر اطلاع‌رسانی جای رفتگان را پر خواهند ساخت و گروه‌های تروریستی به اهداف‌شان نمی‌رسند.»
واکنش‌های تند بین‌المللی
با این حال حمله بر خبرنگاران در روز دوشنبه این هفته، واکنش‌های تند بین‌المللی را به همراه داشته است. کاخ سفید حمله اخیر بر خبرنگاران و غیرنظامیان در افغانستان را محکوم کرد و تأکید نمود که این چنین حملات نمی‌تواند از قوت رسانه‌های افغانستان بکاهد.
سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید تأکید کرده که هراس‌افگنان با انجام حملات خشونت‌بار بر رسانه‌ها نمی‌توانند به اهداف شوم‌شان برسند.
خانم سندرز تصریح کرده است: «ما حمله انتحاری روز دوشنبه را که در آن بیش از ۲۵ تن به شمول ۱۰ خبرنگار کشته شدند، به شدت محکوم می‌کنیم. رسانه‌های افغانستان تصویری از قدرت در این کشور است که برای تغییر کار می‌کنند. باید بگویم که واقعا برای چنین عمل بی‌معنی و فجیع، هیچ توجیه وجود ندارد.»
وعده‌های حکومت برای ایجاد مصونیت
با این حال، دولت افغانستان می‌گوید که به حمایت و تأمین امنیت خبرنگاران متعهد است، اما «نیاز است که نهادهای رسانهیی نیز در مورد مصونیت کاری خبرنگاران توجه کنند».
شاه‌حسین مرتضوی، سرپرست دفتر سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان می‌گوید: «حکومت برای امنیت خبرنگاران طرزالعمل مصونیت خبرنگاران را تدوین و اکنون در قالب کمیته مشترک فعالیت صورت می‌گیرد. حکومت انتظار دارد که نهادهای رسانهیی در راستای تأمین حقوق خبرنگاران و کارمندان رسانهیی در قسمت قراردادها، سابقه‌کاری، بیمه و تقاعد و دیگر امتیازات، در همکاری با وزارت کار، در چارچوب قوانین نافذه همکاری کنند.»
افزودن دیدگاه