«وقتی وارد دانشکده شدیم، در مورد رشته تحصیلی که در آن کامیاب شده بودیم، چیزی نمی‌دانستیم. زمان زیادی را که باید صرف درس می‌کردیم، صرف رها کردن از رشته‌یی کردیم که در مورد آن کم‌ترین معلومات را نداشتیم».
این بریده‌یی از سخنان دو دانشجویی است که بدون هیچ اطلاع، امتحان کانکور را گذرانده و به دانشکده کمپیوتر ساینس دانشگاه کابل راه یافته بودند. آن‌ها بار‌ها برای انصراف از این رشته تلاش کرده‌اند.
این دو دانشجو می‌گویند که مشکل آن‌ها بی‌خبری و نداشتن اطلاع در مورد رشته تحصیلی‌شان بود که به جای اندوختن آگاهی، با نادانی برای رها کردن آن تلاش کردند. «آرزو علی‌زی» به خبرنامه میگوید: «من وقت زیادی را هدر دادم، اما به مرور زمان دریافتم که رشته تحصیلی من خیلی خوب و جذاب است».
او تأکید می‌کند که صدها دانشجوی دیگر نیز همانند او و دوستش(صالحه هدایت) بوده‌اند و آن‌ها برای کمک به این دانشجویان، حالا سیستم مدیریت آنلاین تحصیلی را طرح کرده‌اند تا دانشجویان قبل از آمدن و انتخاب رشته، بتوانند در مورد آن رشته معلومات بگیرند، خود را مطابق آن عیار سازند و از سردرگمی نجات یابند.
دانشجویان برتر
«آرزو علی‌زی» دختری از ولایت ناامن هلمند است. او در یک خانواده 9 نفری در سال ۱۳۷۶ خورشیدی متولد شده و به دلیل ناآرامی‌ها، از این ولایت مهاجر شده است.
آرزو مکتبش را بعد از گذراندن زندگی سخت مهاجرت در کابل ادامه داد. آرزو از لیسه بی‌بی‌مهرو از کابل فارغ شد. او از طریق کانکور به دانشکده کمپوتر سانیس دانشگاه کابل راه یافت و امسال از این دانشگاه سند فراغت گرفته است.
«صالحه هدایت» نیز از یک ولایت ناآرام است.او درس‌ش را در لیسه عالی سوریای شهر کابل ادامه داده و از این مکتب فارغ شده است. بانو هدایت در سال ۱۳۹۳ برخلاف علاقه‌اش، با گرفتن ۳۱۵ نمره به دانشکده کمپیوتر ساینس راه‌یافته است.
این بانو با وجودی که در رشته مورد علاقه‌اش پیروز نشده، در جریان تحصیل به رشته کمپیوتر ساینس علاقه‌مند شده است. او میگوید: «من در مورد کمپیوتر ساینس چیزی نمی‌دانستم، از این‌رو به آن علاقه نداشتم، اما با تحصیل در این رشته دریافتم که چه رشته خوبی بوده، ولی به دلیل نداشتن آگاهی، به آن علاقه نداشتم.»
حالا او تصمیم دارد برای حل این مشکل، طرحش را گسترش دهد و از آن برای آنلاین ساختن مدیریت دانشگاه کابل استفاده کند تا دیگر دانشجویان به مشکل او گرفتار نشوند.
پیروزی در رقابت با 300 دانشجو
امسال در دومین جشنواره دانشجوی برتر دانشگاه کابل، حدود ۳۰۰ دانشجو از دانشکده‌های مختلف این دانشگاه اشتراک کرده بودند. در این جشنواره هر دانشجو می‌بایست با توجه به توانایی خود، طرحی را برای حل مشکلات سیستم آموزش عالی ارایه و از آن دفاع می‌کرد.
برگزارکننده‌های رقابت دانشجوی برتر دانشگاه کابل می‌گویند که دانشجویان برای رسیدن به مقام دانشجوی برتر، باید پنج مرحله رقابت را بگذراند.
در این جشنواره، دانشجویانی که طرح‌های بهتری دارند، آن‌ها را ارایه می‌کنند و سپس این طرح‌ها از سوی استادان دانشگاه، برخی وزارت‌ها و ریاست‌های مستقل مورد بررسی قرار می‌گیرد.
صالحه هدایت و آرزو علی‌زی دو دانشجوی دانشکده کمپیوتر ساینس دانشگاه کابل با طرح مشترک‌شان با ۱۰ دانشجوی دیگر از میان ۳۰۰ دانشجو به رقابت نهایی راه یافتند. صالحه هدایت و آرزو علی‌زی که یک سال و شش ماه روی طرح مشترکی زیر نام «سیستم مدیریت دانشکده» کار کرده‌اند، در این جشنواره به مقام نخست دست یافتند و از سوی مدیریت دانشگاه کابل مورد تقدیر قرار گرفتند.
مسئولان دانشگاه کابل می‌گویند که هدف از برگزاری جشنواره دانشجوی برتر، ایجاد زمینه رقابت سالم در بین تمام دانشجویان دانشگاه کابل است.
استادان دانشگاه برگزاری جشنواره دانشجوی برتر را برای به‌روز کردن استعدادهای دانشجویان در بخش‌های مختلف مؤثر می‌دانند. با این حال، شماری دیگر از دانشجویان دانشگاه‌های افغانستان نیز می‌گویند که این رقابت نباید مختص به دانشجویان دانشگاه کابل باشد و این جشنواره باید در بین دانشجویان افغانستان سراسری شود.
سیستم مدیریت آنلاین
آرزو علی‌زی در مورد سیستم آن‌لاینی که ابداع کرده‌اند، میگوید: «بسیاری از دانشجویانی که می‌خواهند تحصیلات عالی داشته باشند، معلومات خیلی اندکی از رشته‌های تحصیلی دارند و حتی گاهی اصلا معلومات ندارند.»
هرچند طرح این دو دانشجو فعلا برای دانشکده کمپیوتر ساینس طراحی شده، اما می‌گویند طرح‌شان قابلیت تطبیق و گسترش در دیگر دانشکده‌ها را نیز دارد.
خانم علی‌زی میگوید: « سیستم آنلاین آموزشی طوری طرح شده که بر اساس آن، دانشجویان قبل از ورود به دانشگاه می‌توانند معلوماتی زیادی در مورد تحصیلات عالی، رشته‌ها، موضوعات درسی و… به دست بیاورند و موضوعات درسی‌شان را بر اساس علاقه‌شان انتخاب کنند».
به گفته او، بسیاری از دانشجویان فکر می‌کنند که طب، انجنیری و اقتصاد بهترین رشته‌هاست، چون در مورد آن معلومات دارند، اما این‌طور نیست: «چون در مورد بقیه رشته‌ها چیزی نمی‌دانند، زمینه خودشکوفایی‌شان را از بین می‌برند، با این طرح دانشجویان در مورد رشته‌ها معلومات می‌گیرند».
این دانشجو تأکید می‌کند که طرح مدیریتی آن‌ها، آنلاین، به‌روز و جدید و برابر با دیگر کشور‌ها است و می‌تواند برای رشد کیفیت تحصیلی در افغانستان مؤثر واقع شود.
صالحه هدایت و آرزو علی‌زی می‌گویند که طرح سیستم مدیریت در دانشگاه را آنلاین می‌سازد. به گفته آن‌ها، با تطبیق این طرح دیگر لازم نیست که استادان از کاغذ برای حاضری، امتحان، اعلان نتایج و کارهای مدیریتی استفاده کنند.
آرزو میگوید: «با تطبیق این طرح لکچرنوت‌ها و مواد سابقه، قابلیت تدریس‌شدن‌شان را از دست می‌دهد و استادان را مجبور می‌سازد که معلومات و موضوعات به‌روز را به دانشجویان تدریس کنند. در کنار آن دیگر نیاز نخواهد بود که دانشجویان لکچرنوت‌ها را خریداری کنند، بلکه معلومات هست، باید بخوانند و آگاهی‌شان را کامل سازند. باید برای مسلط شدن به مفاهیم و تئوری‌ها، کار عملی داشته باشند و نتایج کارشان را به صورت آنلاین در اختیار استاد و صاحب نظر قرار داده و امتیاز بگیرند. در کنار آن با مشکلات روزافزون افغانستان و اوضاع شهری، دانشجویان با تطبیق این طرح به راحتی می‌توانند امتحان را بگذراند و از نمرات خود باخبر شوند».
او توضیح می‌دهد که گاهی دانشجویان به دلیل برخی مشکلات، نمی‌توانند به موقع به امتحان برسند، و باز ماندن از امتحان، سبب از دست دادن امتیاز آن‌ها می‌شود، ولی با این طرح، وقت به اندازه کافی وجود دارد.
با این وجود، عبدالرزاق وحیدی، وزیر پیشین مخابرات و دیگر اعضای هیأت داوران دومین جشنواره دانشجوی برتر دانشگاه کابل می‌گویند که طرح‌های برتر دانشجویان این قابلیت را دارد که در سطح رهبری نهادهای دولتی و وزارت‌خانه‌ها نیز مطرح شود، روی آن‌ها کار صورت بگیرد و حتی این امکان نیز هست که این طرح‌ها برای بهبود و رشد کیفیت تحصیلات عالی در افغانستان، وارد آجندای شورای وزیران و کابینه شود.
نجات از لکچرنوتهای کهنه
در کنار قابلیت‌های مدیریتی «سیستم مدیریت دانشکده»، طرح آرزو علی‌زی و صالحه هدایت، دانشجویان برتر دانشگاه کابل، این قابلیت را دارد که مطالب به‌روز و جدید درسی را برای دانشجویان فراهم کند. این دانشجویان تأکید می‌کنند: «با تطبیق این طرح لازم نیست که دانشجویان لکچرنوتهای فرسوده که از چند دهه قبل تهیه شده را به صورت اجباری بخوانند، بلکه می‌توانند مطالب به‌روز و مطابق نیاز روز را انتخاب و بخوانند.»
این در حالی است که پیش از این همیشه شکایت‌هایی مبنی بر کهنه بودن سیستم و مواد درسی دانشگاه کابل وجود داشت و ریس دانشگاه کابل نیز در جشنواره دانشجوی برتر گفت: »لکچرنوتهای فرسوده که از چند دهه قبل تهیه شده و به صورت اجباری به دانشجویان تدریس می‌شود، قابل قبول نیست و باید نصاب‌های جدید و با کیفیت، مطابق سیستم به‌روز دنیا، جایگزین این لکچرنوت‌ها شود».
وزارت تحصیلات عالی افغانستان برای بهبود کیفیت تحصیلات عالی، سال گذشته اعلام کرد که نصاب‌های تحصیلی را بازبینی و به‌روز خواهد کرد و نظام تحصیلی این کشور را با معیارهای منطقه‌یی و جهانی برابر خواهد کرد.
آرزو علی‌زی میگوید که مطابق طرح آن‌ها، دیگر لازم نیست که یک دانشجو چهار یا پنج سال را برای خواندن یک رشته که وقت زیادی می‌خواهد، بگذراند و موضوعات نصاب را به صورت اجباری بخوانند، بلکه می‌توانند خود موضوعات درسی‌شان را مطابق نیاز بازار کار، انتخاب کنند و در یک دور زمانی مشخص بخوانند و امتحان آن را نیز به صورت انلاین بگذرانند.
او تأکید می‌کند: «به این ترتیب، هم سیستم درسی جدید می‌شود و هم جذابیت برای دانشجویان ایجاد می‌شود و آن‌ها را از خواندن مضمون‌های غیرضروری و نظری نجات می‌دهد و در عوض زمان کافی برای کارهای عملی را فراهم می‌کند».
با این حال، این سیستم فعلا فقط برای دانشکده کمپوتر ساینس دانشگاه کابل طراحی شده و طراحی و عملی‌سازی آن برای دیگر دانشکده‌ها هزینه‌بردار است.
آرزو علی‌زی میگوید: «فعلا این طرح فقط برای حل مشکلات دانشکده کمپیوتر ساینس ترتیب شده که عملی‌سازی آن برای دیگر دانشکده‌ها حدود ۴ تا ۵ هزار دالر هزینه لازم دارد تا دومین‌ها و وسایل خریده شود».
افزودن دیدگاه