محمد اشرف غنی، رییس‌جهمور افغانستان امروز شنبه(۲۵ حمل) همراه با رولا غنی، بانوی اول این کشور، با حضور در یک مرکز ثبتنام رأیدهندگان انتخابات پارلمانی و شوراهای شهرستان‌ها در کابل، برای رأی دادن ثبت نام کردند.
آقای غنی در مراسم آغاز ثبتنام رأیدهندگان از همه شهروندان افغانستان خواست که در انتخابات پیشرو شرکت کنند. او هم‌چنان از طالبان نیز برای سهم‌گیری در این پروسه دعوت کرد.
رییس‌جمهوری افغانستان روی شفافیت انتخابات و استقلالیت کمیسیون انتخابات تأکید کرد و گفت: «انتخابات آینده بدون دخالت حکومت برگزار خواهد شد و کمیسیون مستقل انتخابات یک ارگان مستقل خواهد ماند. هیچ نوع مداخله در امور انتخاباتی از سوی هیچ یک از نهادها و کاندیدا قابل تحمل نیست».
وی هم‌چنان از آمادگی‌ها برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۸ نیز خبر داد و تأکید کرد که کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان از همین حالا کار را بر روی برگزاری این انتخابات شروع کرده است.
غنی گفت: «نقطه دیگر در مورد انتخابات این است که کمیسیون مستقل انتخابات در حال آمادگی گرفتن انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۸ است. هدایت من این است که این کمیسیون از همین حالا روی انتخابات ریاست جمهوری به‌دقت کار کند».
https://twitter.com/ARG_AFG/status/985093705987129349
از سویی هم عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت افغانستان نیز امروز شنبه در پروسه ثبتنام رأیدهندگان شرکت کرده و تاکید نمود که ثبتنام رأیدهندگان به منظور شرکت در انتخابات پارلمانی، ریاست‌جمهوری، شورای ولایتی و شوراهای شهرستان‌ها ضروری است.
عبدالله گفت: «خوشحالیم که یکی از تعهدات ما در راستای اصلاح نظام انتخاباتی امروز عملی گشت. از تمام واجدان شرایط رأیدهی می‌طلبیم با حضور در مراکز انتخاباتی ثبت نام کنند».
رییس اجرایی حکومت افغانستان تصریح کرد که ثبتنام رأیدهندگان و در نتیجه تهیۀ فهرست واجدان شرایط رأیدهی، از تقلب و پرکردن صندوق‌ها جلوگیری خواهد کرد. او نیز تأکید کرد که «ما به استقلالیت کار کمیسیون انتخابات حرمت می‌گذاریم و با کمیسیون در زمینۀ برگزاری یک انتخابات شفاف و عادلانه همکاری خواهیم نمود».
چگونه ثبتنام کنیم؟
بر اساس برنامه کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان برای برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای شهرستان‌ها در این کشور، از امروز شنبه(۲۵ حمل) روند ثبت نام رأیدهندگان در تمامی مراکز ولایات رسما آغاز شده است.
کمیسیون مستقل انتخابات می‌گوید که نزدیک به ۱۵۰۰ مرکز در ۳۴ ولایت افغانستان برای ثبتنام رأیدهندگان باز شده و بیش از ۱۰ هزار تن برای انجام این روند به کار گماشته شده‌اند.
قرار است این روند به مدت یک ماه و تا ۲۵ ثور ادامه یابد و پس از آن، روند ثبتنام رأیدهندگان در مراکز شهرستان‌ها آغاز خواهد شد.
معاذالله دولتی، معاون کمیسیون انتخابات افغانستان در این مورد به خبرنامه می‌گوید که ثبتنام رأی دهندگان بر بنیاد تذکره تابعیت صورت می‌گیرد.
وی گفت: «چیزی که بسیار مهم است و مردم باید با خود در روند ثبت نام داشته باشند، تذکره تابعیت است که در آن تابعیت و سن آنها تثبت خواهد شد. حدود ۱۴۱۹ مرکز ثبت نام رأیدهندگان در سراسر افغانستان باز خواهد بود.»
مسئولان کمیسیون مستقل انتخابات می‌گویند که افراد واجد شرایط رأیدهی باید در محلی ثبت نام کنند که در زمان انتخابات، بتوانند برای رأیدهی در آن مرکز حاضر شوند.
معاذالله دولتی در مورد چگونگی ثبتنام رأی دهندگان گفت: «شما در مرکزی که ثبتنام می‌کنید، باید دقت داشته باشید که در روز انتخابات، چه در انتخابات پارلمانی و چه در انتخابات شورای ولسوالی و ریاست جمهوری، بتوانید در آن‌جا برای رأی دادن حاضر شوید که فقط در همان‌جا رأی داده می‌توانید.»
در مورد شرایط رأی دادن در وب‌سایت کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان آمده است، تمام مردم افغانستان که ثبتنام نموده(که حداقل سن ۱۸ سالگی را تکمیل نموده، تابعیت افغانستان را داشته، از جانب کدام محکمه با صلاحیت از حقوق سیاسی و مدنی‌اش محروم نگردیده باشد) و کارت ثبت نام را با خود داشته باشد، می‌توانند در انتخابات پارلمانی، شورای شهرستان‌ها، ریاست جمهوری و شوراهای ولایتی رأی دهند.
چالش شناس‌نامه کاغذی
یکی از چالش‌های برجسته‌یی که بر علاوه بر چالش‌های سیاسی و سایر چالش‌های دیگر فرا راه انتخابات پیش‌روی پارلمانی و شورای شهرستان‌ها قرار دارد، چالش فنی است.
طبق ماده هشتم قانون انتخابات، کمیسیون انتخابات مکلف است تا فهرست رأیدهندگان را به تفکیک مراکز رأیدهی ترتیب نماید و ماده سی و هفتم قانون مذکور، تابعیت افغانستان، اکمال سن هجده سالگی در روز انتخابات و درج نام در فهرست رأیدهندگان را از جمله شرایط رأیدهی بیان کرده است.
با در نظرداشت این‌که نخستین و تنها سندی که تابعیت و سن افراد به اساس آن تثبیت می‌شود، تذکره تابعیت است، کمیسیون انتخابات طی بررسی‌های تخنیکی و مطالعات مفصلی که داشته، تصمیم گرفته تا قبل از برگزاری انتخابات، فهرست رأیدهندگان واجد شرایط را صرف به اساس این سند، ترتیب و مطابق ماده 72 این قانون، در مراکز رأی دهی به دسترس عامه قرار دهد.
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان توافق‌نامه‌یی را در ماه قوس سال گذشته با اداره ثبت احوال نفوس امضا کرد که بر اساس آن باید به شهروندان این کشور شناسنامههای کاغذی توزیع شود و اعلام کرد که با توجه به همین شناسنامههای کاغذی، واجدان رأیدهی را ثبتنام می‌کند.
در حکومت آقای کرزی شهروندان بدون این‌که سند شهروندی را ارائه کنند، برای رأیدهی ثبتنام می‌شدند، اما این‌بار شهروندانی که شناس‌نامه کاغذی دارند، ثبتنام می‌شوند.
اما چالش شناس‌نامه کاغذی در این است که هنوز آمار مشخصی نزد اداره ثبت احوال نفوس افغانستان وجود ندارد که از زمان تأسیس این اداره تا حال، چند میلیون شناس‌نامه به شهروندان افغانستان توزیع شده است. حتی این اداره از این‌که روزانه چقدر شناس‌نامه کاغذی در سراسر افغانستان توزیع می‌کند نیز آماری ندارد.
با این وجود شماری از آگاهان مشخص نبودن تعداد شناسنامههای توزیع شده را یکی از چالش‌های بزرگ فنی فراروی انتخابات آینده می‌دانند. انتظار میرود اگر آماری از سوی اداره ثبت احوال نفوس و اداره احصاییه مرکزی اعلام نشود، زمینه تقلب برای کسانی فراهم می‌شود که می‌خواهند از این خلاء نفع ببرند و بعدا آمار سیاسی و دست‌کاری شده را مبنا قرار دهند.
مسئولان کمیسیون مستقل انتخابات در این زمینه می‌گویند که آنان در روز ثبتنام رأیدهندگان، شناسنامههای آنان را نشانی کرده و هر شخص می‌تواند تنها از یک تذکره و یک رأی استفاده کند.
معاون کمیسیون مستقل انتخابات به خبرنامه گفت: «هر شهروند برای ثبتنام، تذکره تابعیت خود را می‌آورد که تذکره‌اش نشانی شده و در آن استیکر چسپانده می‌شود، در این صورت هر شخص فقط می‌تواند از تذکره‌یی استفاده کند که پیش ما نشانی شده است.»
چالش دیگر در این زمینه، وجود تعداد زیادی از شهروندان بدون شناس‌نامه در کشور است. متأسفانه به دلیل سنت و آداب و رسوم نادرست در کشور، بسیاری از مردم به خصوص زنان در سطح شهرستان‌ها و روستاهای کشور بدون شناس‌نامه هویتی می‌باشند. بر این اساس، بسیاری از شهروندان افغانستان با سیستم کنونی، از حق رأیدهی محروم می‌شوند.
به عنوان مثال، هم‌زمان با آغاز ثبتنام رأیدهندگان در انتخابات پارلمانی و شوراهای شهرستان‌ها در سراسر افغانستان، شورای ولایتی بامیان امروز شنبه(25 حمل) در یک نشست خبری اعلام کرد بیش از ۵۰ درصد خانم‌ها و ۲۵ درصد آقایان در این ولایت تذکره ندارند.
به گفته یک عضو شورای ولایتی بامیان، تنها در شهرستان کهمرد این ولایت، بیش از ۹۵ درصد خانم‌ها شناس‌نامه نداشته و در صورت عدم تشکیل تیم‌های سیار جهت توزیع شناس‌نامه، آن آنان از حق رأیدهی بازخواهند ماند.
آنها از ریاست ثبت احوال نفوس و اداره محلی بامیان می‌خواهند تا هرچه زودتر تیم‌های سیار جهت توزیع شناس‌نامه به شهرستان‌های این ولایت اعزام شوند و هم‌چنین امکانات لازم از کابل به این ولایت فرستاده شود.
آگاهان مسائل انتخاباتی می‌گویند که این مشکل نه تنها در ولایت بامیان، بلکه در اکثر ولایات افغانستان وجود دارد و مقام‌های کمیسیون انتخابات و هم‌چنین ریاست ثبت احوال نفوس هیچ برنامه و کمپاینی قبل از شروع روند ثبتنام رأیدهندگان برای آگاهی مردم جهت اخذ شناس‌نامه نداشته‌اند.
امنیت حوزه‌های انتخاباتی
بازرس ویژه امریکا برای بازسازی افغانستان(سیگار) در ماه عقرب سال گذشته خورشیدی در یک گزارش اعلام کرد که «وضعیت کنترل دولت بر مناطق و جمعیت کشور از دو سال گذشته به پایینترین سطح خود رسیده است.»
سیگار در این گزارش خود گفته بود که دولت افغانستان از ۴۰۷ شهرستان بر ۷۴ شهرستان کنترل و بر ۱۵۷ شهرستان دیگر نفوذ داشته که جمعا ۲۳۱ شهرستان می‌شود. اما در سوی مقابل، شورشیان بر ۱۳ شهرستان کنترل و بر ۴۱ شهرستان دیگر نفوذ داشته‌اند که در مجموع ۵۴ شهرستان می‌شود.
تمامی این موارد پرسش‌های زیادی را در برابر امنیت برگزاری انتخابات پارلمانی و شوراهای شهرستان‌ها قرار داده است. بسیاری‌ها هنوز هم باور ندارند که کمیسیون‌های انتخاباتی قادر به برگزاری انتخابات در زمان تعیین شده آن نیستند و اگر هم این انتخابات برگزار شود، نمی‌تواند شفاف و قابل قبول برای همگان باشد.
از سویی هم اخیرا مقام‌های امنیتی افغانستان اعلام کردند که تأمین امنیت انتخابات پارلمانی و شورای شهرستان‌ها در این کشور با چالش‌های جدی مواجه است. بر اساس ارزیابی نهادهای امنیتی، از میان ۷ هزار و ۳۵۵ مرکز رأیدهی، ۹۴۸ مرکز رأیدهی بیرون از اداره دولت افغانستان و ۱۱۲۰ مرکز رأیدهی دیگر با تهدید بلند امنیتی روبرو است.
با این حال، تنها در ۴ هزار و ۱۶۵ مرکز رأیدهی تهدید امنیتی وجود ندارد، اما در ۱۱۲۲ مرکز دیگر رأیدهی در انتخابات با تهدید متوسط روبرو است.
از سویی هم برخی از مقام‌های سیاسی افغانستان نیز نگرانی‌‌شان از امنیت انتخابات آینده اعلام کرده و گفته‌‌اند که در انتخابات گذشته بیشترین تقلب در حوزه‌های انتخاباتی صورت گرفته که از امنیت کمی برخوردار بوده‌اند.
امرالله صالح، رییس پیشن امنیت ملی افغانستان در صفحه فیس‌بوک خود نوشته است که در انتخابات قبلی در نقاط ناامن(سرخ)، نیمه امن (زرد) و محلات خیالی، بیشترین رأی استفاده شده بود. به نوشته او، در انتخابات قبلی نزدیک به دو ملیون رأی تقلبی که هیچ‌گاه باطل نگردید، از این نوع محلات آورده شده بود.
رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان تأکید کرده که «امیدواریم کمیسیون محترم انتخابات به خاطر اعاده اعتماد ملی، گام‌های کوچک ولی مؤثر بردارند که یکی از این گام‌ها اعلان روزمره یا هر دو روز بعد تعداد افراد ثبت‌شده با ذکر محلات آن است.»
از سویی هم، مقام‌های کمیسیون مستقل انتخابات اعلام کرده‌اند که آنان طرح امنیتی را برای انتخابات تهیه کرده‌اند که می‌تواند زمینه رأیدهی را برای تمام شهروندان افغانستان در سراسر این کشور فراهم کند.
این مقام‌ها تأکید میکنند که عملی شدن این طرح امنیتی سه مرحله دارد. در مرحله نخست مراکزی که با تهدید بلند روبه‌رو اند، شناسایی می‌شوند و در آن بخش‌ها عملیات راه‌اندازی می‌شود. در مرحله دوم، در آن بخش‌هایی که تهدید بلند امنیتی دارند، نیروهای بیشتر جابه‌جا می‌شوند. مرحله سوم این طرح شامل پشتیبانی ارتش از پولیس، اکمالات، آماده ساختن نیروها و در صورت نیاز جا‌به‌جاسازی نیروهای بیشتر است.
از سویی هم امروز شنبه محمد اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان در برنامه آغاز روند ثبتنام رأیدهندگان گفت که «آن‌عده ولسوالی‌هایی که مشکل امنیتی دارد، کمیسیون انتخابات ترتیبات خاصی روی دست بگیرد تا مردم در انتخابات شرکت بتوانند».
افزودن دیدگاه