«یادگیری و دانش، گنج است. آن را با دیگران قسمت می‌کنم.» این بریده‌ای از سخنان دختری است که برای محو بی‌سوادی در مغاره‌های بامیان تلاش می‌کند. او می‌گوید که برای دانش آموختن و اشتراک‌گذاری آن گرسنه است. او با پیدا کردن فرصت، اندوخته‌های علمی خود را با کودکان دیگر به اشتراک می‌گذارد و به آن‌ها می‌آموزاند. او به خبرنامه می‌گوید: «آنچه را آموخته‌ام و در توان دارم، به کودکانی آموزش می‌دهم که از مکتب رفتن دور مانده‌اند.»
فرشته احمدی با 18 سال سن، دانش‌آموز صنف دوازدهم مکتب و در عین حال کتاب‌دار یک کتابخانه کوچک در مغاره‌های بامیان است. او یکی از مهاجران مغاره‌نشین در این ولایت است و از زمانی که زبان آنگلیسی آموخته، تصمیم گرفته آن را به طور رایگان به دیگر کودکان مغاره‌نشین نیز تدریس کند.
او می‌گوید: «سال‌ها به دلیل فقر اقتصادی با آن‌که دانش‌آموز مکتب بودم، از کودکان در خانه‌ام نگهداری می‌کردم. به عبارت دیگر کودکستان داشتم و تلاش می‌کردم که برای خودم فرصت آموختن خلق کنم و زحمت می‌کشیدم چیزی بیاموزم. پولی اندکی از باب نگهداری کودکان دریافت می‌کردم و تلاش کردم مقداری از آن را به آموختن زبان اختصاص دهم.»
فرشته اضافه می‌کند در جریان دانش‌آموزی به اهمیت آشنایی با زبان انگلیسی پی‌برده و با اندک فرصت‌ها، تلاش کرده آن را بیاموزد. او می‌گوید: «تازه در بامیان مرکزی برای تدریس زبان انگلیسی افتتاح شد. پول اندکی داشتم، اما با امید برای آموختن زبان انگلیسی پرداختم و در جریان آموزش، از سوی مرکز آموزشی برای شاگردان ممتاز بورسیه رایگان اعلام شد و من تلاش کردم آن را به دست آورم که خوشبختانه موفق شدم.»
این دانش‌آموز و آموزگار حال برای کودکان، مضامین دری، ریاضی، هنر و انگلیسی آموزش می‌دهد و می‌گوید تا توان داشته باشد، از کودکان نیازمند حمایت می‌کند تا آن‌ها با سواد شوند.
حمایتی که ثمر می‌دهد!
فرشته می‌گوید که او بیش از یک سال تحت پوشش برنامه‌های حمایتی برای جوانان نیازمند قرار گرفت و از طریق آن، به آموختن زبان پرداخت.
به باور او، زبان انگلیسی، سواد استفاده از تکنالوژی و دسترسی به اینترنت می‌تواند فرصت بیشتری به او برای آموختن و تلاش برای توان‌مندی خود و دیگر دوستانش بدهد.
از سوی دیگر، فرشته از دو سال به این‌سو مسوول یک کتابخانه کوچک نیز است. کتابخانه او ۳۰۰ جلد کتاب دارد؛ کتاب‌های داستانی و معلوماتی که بیشتر آن برای کودکان اختصاص یافته است. این کتاب‌ها به همکاری نهاد رویا و به حمایت معصومه مقصودی جمع‌آوری شده است.
آصف سلطانی، مسوول نهاد رویای پیشگام می‌گوید که کتاب‌ها به همکاری خانم کارا Kara Lozier و دوستش معصومه مقصودی در مغارهای که فرشته در آن زندگی می‌کند، ساخته شد.
او اضافه می‌کند: «جا‌های دیگری نیز برای کتابخانه بود، اما تلاش و پشت کار فرشته و در ضمن، امانت‌داری او، مسوولان نهاد رویای پیشگام را مصمم کرد که کتابخانه را در مکانی که همه به سهولت به آن دسترسی داشته باشند، در مغاره‌ها ساخته شود و چه خوب که مسوول آن دختری باشد که الگویی برای دختران محله‌اش بود و کتاب‌دار تعیین شد.».
دو ساعت آموزش
در کنار مسوولیت نگهداری از کتابخانه، فرشته روزانه دو ساعت برای کودکان در مغارهای آموزش می‌دهد. او به خبرنامه گفت که به کودکان در خانه‌اش زبان انگلیسی، ریاضی، دری، قرآن، هنر و… آموزش می‌دهد. ۲۵ دختر و پسر از شاگردان او اند که روزانه به خانه‌اش آمده و آموزش می‌بینند. در کنار آن، او برای کودکان قصه‌خوانی می‌کند.
https://twitter.com/Nazir_Noori1892/status/971997133405499392
فرشته می‌گوید، اکثر کسانی که او به آن‌ها آموزش می‌دهد، مهاجران داخلی به خصوص از ولایت میدان وردک اند که به دلیل نداشتن شناس‌نامه و دشواری‌های زندگی، از رفتن به مکتب بازمانده و به دلیل فقر، نتوانسته‌اند به مکتب‌ها و مراکز آموزشی خصوصی بروند و درس بخوانند. او اضافه می‌کند که بیشتر شاگردانش افرادی اند که می‌خواهند انگلیسی و کمپیوتر بیاموزند.
فرشته که خودش تا حدودی به زبان انگلیسی و کمپیوتر تسلط دارد، می‌گوید که این اندوخته‌‌هایش را از دیگران دریغ نمی‌کند و به آن‌ها آموزش می‌دهد. او به کودکان به صورت رایگان آموزش می‌دهد.
در فراق مادر
فرشته با آن‌که با مشکلات زیادی مواجه است، اما با اعتماد به نفس و امید به آینده درخشان، تلاش می‌کند. او از نه سالگی و همراه با خانواده از زادگاه‌شان ولایت میدان وردک مهاجر شد؛ به بامیان آمد و در مغاره‌ها مسکن‌گزین شد. مغاره‌های بامیان بین قرن دوم و هفتم توسط راهبه‌های بودایی در بامیان ساخته شدند. بامیان محل مذهبی بودایی‌ها بود و مورد استفاده آنان قرار می‌گرفت، اما از چند سال به این‌سو محل اقامت خانواده فرشته و دیگر خانواده‌های فقیر و حاشیه‌نشین در بامیان شده است. خانواده فرشته با ورود به بامیان، در یکی از مغاره‌‌هایی که از سه اتاق ساخته شده، زندگی می‌کند. یکی از این سه اتاق به کتابخانه و محلی برای تدریس از سوی خانواده فرشته اختصاص داده شده است.
پیش از این مهاجرت، فرشته مادرش را در دو سالگی از دست داده و پدرش برای بار دوم ازدواج کرده است. چندی بعد، جنگ و ناامنی‌های در ولایت میدان وردک سبب شد که فرشته با خانواده زادگاهش را رها کرده و به سرزمین بودا پناهنده شوند. فرشته به خبرنامه گفت: «جنگ و ناامنی در میدان وردک شرایط زندگی را برای ما خیلی سخت کرده بود. در آن‌جا خودمان را مصوون نمی‌دانستیم و از رفتن به مکتب هراس داشتیم، تا این‌که تصمیم گرفتیم به بامیان بیاییم.»
او می‌گوید که مهاجرت برای خانواده‌اش و همچنان برای او سخت بوده و فقر و تنگ‌دستی بر این شرایط سخت افزوده است: « زمانی که خانه‌مان را رها کردیم، هیچ جایی برای رفتن نداشتیم و نه پول کافی برای گرفتن خانه. ما به مغاره‌ها پناه بردیم و از چند سال به این‌سو در مغاره‌ها زندگی می‌کنیم».
فرشته در یک خانواده ۹ نفری زندگی می‌کند. پدرش دهقان است و درآمد اندکی دارد و مادر اندرش خانم خانه است. او ۴ برادر و ۲ خواهر دارد و خودش فرزند بزرگ این خانواده است.
فرشته برای کمک به پدر پیرش که درآمد کمی دارد، از چند سال به این‌سو کودکان را در خانه‌اش نگهداری کرده و برای آن‌ها زمینه فراگیری، سرگرمی و آموزش‌های ابتدایی را فراهم می‌کند و از یک سال به این‌سو، به تدریس زبان انگلیسی پرداخته است.
مسوولان نهاد رویای پیشگام در بامیان می‌گوید که با توجه به مشکلات مالی و زحمت‌هایی که فرشته برای کودکان محروم محله‌اش می‌کشد، در مقابل کارهایش ماهانه ۳ هزار افغانی به او حقوق داده می‌شود.
رویای پشگام برای تحقق رویای کودکان نیازمند
آصف سلطانی، مسوول نهاد رویای پیشگام می‌گوید: «در سال ۲۰۱۶ تصمیم گرفتم که زبان انگلیسی را به شاگردان آموزش دهم و دیری نگذشت که با خانمی آشنا شدم که او به افراد متقاضی بورس‌های فولبرات معلومات می داد. او تصمیم گرفته بود که کودکان نیازمند را پیدا کند و زمینه آموزش را برای‌شان فراهم کند و ما این کار را کردیم. فرشته و چند دختر و پسر از جمله اولین شاگردانی بوده‌اند که از این برنامه مستفید شدند و این برنامه حمایت از کودکان نیازمند، برای توسعه آنان موفق شد و موفقیت آن سبب شد که ما این برنامه را در ولایت‌های دیگر نیز راه‌اندازی کنیم.»
سلطانی اضافه می‌کند که برنامه مربی‌گری رویا، بزرگ‌ترین ابتکار آن‌ها است. ایده این برنامه از خانم «کارا لوزیر»، خانم کارا مدت کوتاهی در سال 2016 به افغانستان سفر کردند و به بعضی از افرادی که متقاضی اشتراک در برنامه ی فولبرات بودند مشوره و راهنمایی می کردند. خانم کارا بعد با دوستانش نهاد رویایی پیشگام را تاسیس کردند. فعالیت این را افراد داوطلب و خیر به منظورکمک و باسواد ساختن به کودکان نیازمند پیش میبرند. بورس‌های فولبرایت در افغانستان است که بعد از دیدار از ولایت بامیان، تلاش کرد که تعدادی از کودکان نیازمند را در این ولایت تحت برنامه آموزشی قرار داده از آن‌ها حمایت کند.
وی تأکید می‌کند: «همه به همکاری هم این برنامه را از بامیان شروع کردیم که نتیجه خوب داشت. ما تصمیم گرفتیم که کودکان کارخیابانی و نیازمند را نیز در دیگر ولایت‌ها شامل این برنامه کنیم.»
مسوول نهاد رویای پیشگام می‌‌افزاید که در یک کشور مانند افغانستان که هیچ خدمات اجتماعی وجود ندارد، تقریبا غیرممکن است که چرخه فقر در خانواده‌ها شکسته شود و نرخ بی‌سوادی را پایین آورد.
با این حال فرشته احمدی می‌گوید: «اگر نمی‌شود همه را باسواد ساخت، می‌شود به اندازه خود برای باسواد ساختن کودکان تلاش نمود».
معجزه
فرشته که اکنون صنف دوازدهم مکتب است، تلاش دارد با فراگیری زبان انگلیسی و بالا بردن مهار‌هایش، در آینده داکتر شود. مسوولان نهاد رویا در مورد فرشته می‌گویند این یک معجزه است که فرشته با وجود مشکلات، موفق است. او به آینده امیدوار است تا با تلاش و سخت‌کوشی، استعدادها و توانایی‌هایش را به کار گیرد و با برنامه‌ریزی دقیق بتواند در خارج از کشور تحصیل کرده و یک داکتر شود.
فرشته که تا کنون در برنامه‌های داوطلبانه شرکت داشته و برنامه آگاهی‌دهی معلومات صحی را نیز در مناطقی از بامیان ارایه کرده، می‌گوید که سال‌ها است که احساس بی‌مادری کرده و نمی‌خواهد که دیگر زنان بمیرند و کودکان‌شان بی مادر بزرگ شوند؛ از این‌رو او دوست دارد که در آینده داکتر شود.
افزودن دیدگاه