با افزایش شکایت ها از بیکاری و گسترش فقر در افغانستان، وزارت احیا و انکشاف دهات افغانستان اعلام کرده که برای ۶۵ هزار افغان کار خلق کند.
مقامات وزارت احیا و انکشاف دهات افغانستان قرارداد ساخت پنج هزار دستگاه قالین بافی و تاسیس کارخانهی تولید قالین را با یک شرکت غیردولتی امضا کردهاست
این مسوولان میگویند که عملی شدن این پروژه سبب رشد اقتصادی روستایی میشود و از طریق این پروژه به ۱۵ هزار بازگشتکننده از ایران و پاکستان به گونهی مستقیم زمینه کار فراهم میشود و ۵۰ هزار تن دیگر غیرمستقیم صاحب شغل میشوند.
فریدون آژند، سخنگویی وزارت احیا و انکشاف دهات افغانستان میگوید: «وزارت احیا و انکشاف دهات افغانستان به منظور شغلآفرینی بیش از ۳۳ میلیون افغانی بودجه اختصاص داده است تا برای ۶۵ هزار افغان مهاجری که به کشور بازگشته که در دهات مستقر شده و از بیکاری رنج میبرند، زمینه کار خلق میکند.»
به گفته این مسوول، زنان مهاجر روستانشین ۶۵ درصد نقش خواهد داشت و در کنار آن برای معلولان نیز زمینه کار میدهد.
در همین حال مسوولان شرکت خصوصی فرش و قالین افغانستان که اجرا کننده این پروژه است، به رسانهها گفته که تا سه ماه آینده این کارخانهها فعال شده و هزاران بازگشت کننده را برای کار استخدام خواهند کرد. سید عباس سادات، رییس این شرکت میگوید در این برنامه به زنان حق اولویت داده میشود.
نبود کار و مهاجرت غیر قانونی
آمارهای بانک جهانی نشان میدهد که در حال حاضر در حدود ۴.۸ میلیون افغان در خارج از این کشور زندگی میکنند و بر اساس آمار وزارت مهاجران افغانستان، در حال حاضر حدود دو میلیون مهاجر و پناهنده افغانستان در ایران و بیشتر از دو میلیون مهاجر هم در پاکستان زندگی میکنند.
پاکستان اکنون برای مهاجران افغانستانی دو ماه دیگر فرصت داده تا آن کشور را ترک کنند؛ امری که ظاهرا دولت افغانستان را برای پذیرش این جمعیت بزرگ در وضعیت دشواری قرار داده است. در همین حال هفته گذشته بانک جهانی نیز هشدار داد که افزایش بیکاری در افغانستان ممکن باعث مهاجرتهای غیر قانونی دوباره بازگشت کنندگان و بیجا شدگان داخلی شود.
بر اساس آمار سازمان بین المللی مهاجرت از شروع سال ۲۰۱۸ بیش از ۵۰ هزار مهاجر از ایران و پاکستان به افغانستان بازگشتهاند و بخش بزرگی این مهاجران بیکارند و از کل بیکاران افغانستان ۷۴ درصد در مناطق روستایی زندگی میکنند.
نبود فرصتهای کاری و مشکل امنیتی از چالشهای اصلی شغلیابی مهاجران این کشور پنداشته میشود. بر اساس معلومات مرکز آمار افغانستان نرخ بیکاری در این کشور از ۳۵ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۴۰ درصد در سال ۲۰۱۶ افزایش یافته است. بیشترین میزان بیکاری مربوط به شهرهای کابل، هرات، ننگرهار، قندهار و مزار شریف است. در حال حاضر نرخ بیکاری در افغانستان ۲۰ درصد ارزیابی شده و با بالا رفتن نرخ بیکاری در این کشور، فقر در افغانستان نیز گسترش یافته است. بر اساس گزارشها هماکنون چهل درصد افغانها زیر خط فقر اند.
با این وجود جوانان و کارگران بیسواد بیشترین آسیب را از این وضعیت متحمل شده اند. در سال های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴، از میان سه جوان، بین سنین ۱۴ تا ۲۴، یکی از آنان بیکار بوده و همه ساله ۴۰۰ هزار بیکار به این شمار افزوده میشود که سهم بیکاری جوانان ۴۶ درصد از کُل افراد بیکار افغانستان می باشد. همچنین بر اساس این گزارش ۲۰ میلیون نفر از جمعیت ۳۵ میلیونی افغانستان با درآمد روزانه ۱.۵ دالر مجبور به گذران زندگی شان هستند.
خلق کار و گسترش صنعت قالین
مسوولان وزارت احیا و انکشاف دهات افغانستان میگویند که یکی از اهداف این وزارت اشتغالزایی است تا با تاسیس کارخانههای قالین بافی و تولید قالین سهمش را در مدیریت و حل بحران بیکاری در این کشور ادا نمایند. فریدون آژند سخنگوی وزارت انکشاف دهات افغانستان به خبرنامه گفت: «وزارت کار و امور شهدا و معلولین افغانستان، یک وزارت پلان گذار است. باید تمام نهادهای حکومتی برای حل بحران بیکاری در کشور به سهم خود شان تلاش کنند و کار خلق کنند.»
مسوولان وزارت احیا و انکشاف دهات افغانستان همچنان تصریح میکنند که در حال حاضر به دلیل نبود بازار قالین این صنعت در افغانستان با رکود مواجه شده است و این وزارت تلاش میکند که با دیگر نهادهای همکار برای تولیدات قالین افغانستان بویژه قالین که مهاجران روستا نشین تولید خواهند کرد، بازاریابی نمایند تا تولیدات قالین افغانستان در بازارهای جهانی به گونه مستقیم عرضه شده به فروش برسد.
آقای آژند میگوید: «یکی از دلیلهای که موجب دل سردی تولیدکنندههای قالین در افغانستان شده نبود بازار مناسب است که صنعت تولید قالین را با رکود مواجه کرده و این وزارت با همکاری دیگر وزارت ها برای فروش قالین در سطح جهان بازاریابی خواهند کرد. فروش قالین نه تنها سبب بهبود صنعت قالین در افغانستان میشود بلکه سبب رشد اقتصاد مردم بویژه قالینبافانی خواهد شد که اکنون با بیکاری زیر خطر فقر زندگیمیکنند.»
قالین یکی از اقلام عمده صنعتی و صادراتی افغانستان است. بر اساس آمارهایی غیررسمی در افغانستان حدود ۴۸۰ نوع قالین تولید میشود و این کشور با این صنعت شهرت جهانی کسب کرده است؛ طوریکه قالین افغانستان تا هنوز ۲ بار برندهی جایزهی بینالمللی اسکار فرش نیز شده است. با این حال اما گزارشها میرساند که این صنعت در سالهای اخیر با رکود مواجه شدهاست.
آمارهای اداره مرکزی احصاییه افغانستان نیز نشان میدهد که صادرات قالین و گلیم افغانستان نسبت به سال گذشته بهگونهی چشمگیری کاهش داشته است. براساس این آمارها، صادرات قالین در ربع اول سال ۱۳۹۵ حدود ۲۲٫۷میلیون دالر بوده است در حالی که این میزان در سال ۱۳۹۶ در حدود ۴٫۸ میلیون دالر رسیده است.
روایت دیگر
با این حال اما مسوولان وزارت سرمایه گذاری، صنعت و تجارت افغانستان میگویند که تولیدات قالین افغانستان نظر به سالهای گذشته ۱۵ درصد افزایش داشته و حکومت افغانستان برای گسترش آن در تلاش است.
مسافر قوقندی سخنگوی وزارت سرمایه گذاری، صنعت و تجارت افغانستان می گوید: «صادرات قالین کاهش نیافته و بهعلاوه از سال ۲۰۱۱ به اینسو سالانه ۱۵ تا ۳۰ درصد افزایش یافته است.»
به گفته سخنگوی وزارت سرمایهگذاری، صنعت و تجارت، در سال ۲۰۱۷ بیش از ۷هزار متر مربع قالین صادر شده است که نسبت به سال ۲۰۱۶، ۱۵ درصد افزایش را نشان میدهد. مسافر قوقندی تاکید می کند که : « مسوولاننهادهای همکار به دستور رهبری حکومت در تلاش است که صنعت قالین بافی را گسترش دهد و به این منظور این وزارت در نظر دارد که پنج مجتمع تولید قالین را در ولایتهای بلخ، هرات، فاریاب، قندوز وکابل با تمام امکانات ایجاد خواهدکرد.»
به گفتهی منابع این پنج مجتمع صنعتی مجهز به تمام امکانات تولیدی، شامل، کلینک صحی، مکتب و … نیز خواهد بود. منابع همچنان تاکید می کنند که اقدامات مقدماتی برای ایجاد مجتمع و پارکهای صنعتی قالین فراهم شده تا این پارکها تاسیس شود و در این مجتمعها اکثرا برای مهاجران بازگشتهی افغانستان اولویت داده خواهند شد.
در حال حاضر افغانستان سه پارک صنعتی قالین دارد که یکی آن در ولایت ننگرهار، دیگر آن در ولایت فاریاب و سومی در ولایت جوزجان موقعیت دارد. تمام کارهای تولیدی قالین از جمله رنگ ریزی، قیچی کاری و بافت آن در داخل افغانستان انجام می شود.
کیفیت تولید
حکومت افغانستان در حالی از ایجاد پارک های صنعتی برای رشد و تقویت صنعت قالین افغانی خبر می دهد که تاجران افغان با انتقاد از عدم توجه دولت افغانستان بهخاطر بازاریابی و فراهم سازی تسهیلات در این زمینه شکایت دارند.
هزینه های بلند موادخام و نبود سهولت های لازم در بخش تولید قالین و دستمزد اندک قالینبافان از دلایلی شمرده میشود که شماری زیادی ازقالین بافان ازتولید قالین دست بکشند. با این حال برخی از منابع میگویند که برای حل مشکلات قالین بافان توجه جدی خواهند کرد و تمام امکانات را برای قالین بافان فراهم میکنند.
با همه این ها، در حال حاضر بازار فروش تولیدات قالین افغانستان کشورهای ترکیه، اروپایی، امریکا، استرالیا است و در کنار سایر بازارهای جهانی امریکا و اروپا از پر فروشترین بازارها برای قالین افغانستان اند. به گفته این منابع در سال جاری ۶۳ درصد قالین افغانستان به امریکا و ۲۵ درصد به کانادا صادر شده است.
افزودن دیدگاه