روابط افغانستان واندونزیا درسه سال حکومت وحدت ملی همواره رو به توسعه بوده است؛ سفر رییس جمهور غنی به اندونیزیا، سفر هئیت عالی رتبه شورای عالی صلح افغانستان به این کشور، دیدار وزیر خارجه اندونزیا از کابل و سرانجام سفر رییس جمهور این کشور به افغانستان، نشان میدهد که روابط سیاسی هر دو کشور با سرعت قابل ملاحظه درحال تقویت و توسعه میباشد.
رییس جمهور و شورای عالی افغانستان پس از دیدار از اندونیزیا، همواره تاکید کرده اند که تجارب، امکانات و همکاری این کشور برای افغانستان مخصوصا در حوزه تامین صلح، ثبات سیاسی و توسعه اقتصادی دارای اهمیت کلیدی است.
با سفر رییس جمهور اندونزیا به افغانستان و درنظر گرفتن وعده همکاری این کشور در پروسه صلح افغانستان، اینک چشمها به سمت این کشور دوخته شده تا چگونه با استفاده از تجارب گذشته خود، به صلح و ثبات افغانستان کمک میکند.
اندونزیا چگونه کشوریست؟
اندونزیا کشوریست درجنوب شرق آسیا که بیش از 250 میلیون نفرجمعیت دارد و چهارمین کشور پرنفوس در جهان و اولین کشور پر جمعیت در بین کشورهای اسلامی به حساب میرود. گفته میشود که در اندونزیا به بیش از 700 زبان تکلم میشود و اقوام و قبایل متعدد در بیش از هفده هزار جزیره و سی و سه ولایت زندگی میکنند و پیروان شش دین بزرگ در کنار هم زیست برابرانه دارند و از لحاظ اقتصادی نیز این کشور بزرگترین قدرت اقتصادی جنوب شرق آسیا است.
اندونزیا یکی از کشورهای است که چندین بار مورد تجاوز، استعمار و جنگهای تحمیلی، تجزیه طلبی و… قرار گرفته و با فقر و فساد گسترده دست به گریبان بوده است. سرانجام این کشور درسال 1945 استقلال خود را اعلان کرد که بالاخره درسال 1949 به رسمیت شناخته شد.
توان اقتصادی، زیست مسالمت آمیز اقوام و گرایشهای مختلف و اندیشههای میانه رو مردمان این کشور مولفههای اساسی در تغییر جایگاه آن در نظام بین الملل شمرده میشود.
طبق گزارش موسسات ارزیاب بین المللی مانند صندوق بین المللی پول، بانک جهانی، گلدمن ساچس، اکونومیست و… اندونزیا به عنوان یک اقتصاد برتر آینده جهان رتبه بندی شده و از نگاه بانک جهانی، این کشور تا سال 2025 جزء 6 اقتصاد نوظهور دنیا، نیمی از رشد اقتصادی جهان را ایجاد خواهد کرد. شاهد دیگر بر این تغییر جایگاه، عضویت اندونزیا در گروه 20 است که تاثیرات مهمی فراتر از مرزهای خود یافته است و گروه 7 به دلیل توان اقتصادی و به نمایندگی از جنوب شرق آسیا، اندونزیا را برای مدیریت اقتصاد جهانی به همکاری دعوت کرده است.
براساس ارزیابی گلدمن ساچس،تولید ناخالص داخلی اندونزی درسال 2050 به 7 تریلیون دالر میرسد و رتبه هفتم دنیا را کسب خواهد کرد و بر اساس ضریب نمو تولید ناخالص داخلی از رتبه 14 در سال 2006 به رتبه 6 در سال 2050 خواهد رسید. تولید ناخالص داخلی سرانه به 22395 دالر درسال 2050 خواهد رسید.
موفقیتها و دستاوردهای اندونزیا در ایجاد یک جامعه میانه رو، با زیست مسالمت آمیز اقوام مختلف، با زبانهای گونان و ادیان متفاوت، سبب ارایه این تصویر به جهان شده است که “در خاور میانه 30 کشور با یک فرهنگ وجود دارد، اما در اندونزیا یک کشور با صدها خردهفرهنگ.”
ارایه آموزشهای دینی بدور از پرورش افراط گرایی، پذیرش اندیشهها و باورهای غیراسلامی در کنار فرهنگ غالب اسلامی، ارایه الگوی ناب از هماهنگی دینی و نه گفتن به شهوت جنگ افروزی دینی، از درسهای است که این کشور برای جهان اسلام دارد.
درسهای اندونزیا برای افغانستان
کشور اندونیزی در روزگار نه چندان دور، مشابهتهای بسیاری با افغانستان داشت؛ سابقه اشغال توسط کشورهای خارجی، جنگهای داخلی، فساد اداری وسیع و سازمان یافته، ثروت فراوان و فقر گسترده، تجزیه طلبی، مداخلات منطقه ی و… اما امروز اندونزیا، یکی از کشورهای موفق جهان و ممالک اسلامی است که به سرعت درحال رشد و تبدیل شدن به یک الگو میباشد.
مبارزه بافساد اداری:
زمانی اندونزی یکی از فاسد ترین کشورهای جهان بود؛ رشوه خوری گسترده در بخشهای مختلف درحد گسترده رواج داشت اما درحال حاضر، این کشور به صورت قابل ملاحظه ی موفق شده که وجهه جهانی خود درمبارزه با فساداداری را ترمیم کرده و جایگاه بهتری در رده بندی جهانی بدست آورد. افغانستان میتواند دربرنامههای خود برای مبارزه با فساد اداری از تجارب و اندوختههای این کشور استفاده کند.
نبرد موفقانه با افراط گرایی و تروریسم
جنایت تروریستان درجزیره بالی درسال 2002 که در آن بیش از 200 تن کشته شد، هنوز هم یک حادثه ی فراموش نشدنی تلقی میشود. اندونزیا بارها شاهد اقدامات وحملات تروریستی بوده اما موفقیت نیروهای ضد تروریزم این کشور که اکثر از جانب آمریکا آموزش دیده، به خوبی توانسته است امنیت را در هفده هزار جزیره پراکنده با مساحت 5000 هزار کیلومتر، تامین کند و این تجربه گرانبهایی است که میتواند نهادهای امنیتی افغانستان را در مقابله با تروریزم کمک نماید.
اشتغال زایی و مبارزه با فقر
اندونزی موفق شد در پی اتخاذ یک سلسله برنامههای اصلاحی، در دوره دوم حاکمیت سوهارتو، با فقر به خوبی مبارزه کرده و میزان بیکاری دراین کشور را به شدت تغییر دهد. این کشور در طی مدت زمان حدود بیست سال، مبارزه موفقانه با فقر داشت که این تجارب در کشوری مثل افغانستان، هم به دلیل فقر گسترده و هم به خاطر گسترده بودن بیکاری، خالی از اثرات مثبت نخواهد بود.
کثرت فرهنگی- قومی و وحدت ملی
در اندونزیا به بیش از 700 زبان تکلم میشود. بیشتر از 300 قوم مختلف با شش دین و مذهب متفاوت درکنار هم زندگی میکنند و شعار دولت آنها نیز “اتحاد در عین تفاوت”است. موفقیت این کشوردر ایجاد چنین زندگی مسالمت آمیز برای افغانستان که دارای اقوام، زبانها و خرده فرهنگهای متفاوت میباشد، قطعا نکات آموختنی دارد.
منازعات داخلی به خاطر دخالتهای خارجی
اندونزیا تجارب تلخی از منازعات داخلی نیز دارد که حاصل دست درازیهای منطقه ی و فرا منطقه ی است. افغانستان نیز تجربه مشابهی دارد که بیش از چهل سال است گریبان کشور را گرفته و حالا اندونزیا میتواند این تجربه را با افغانستان شریک که چگونه توانست دربرابر این دست اندازیها مقابله کرد و موفق شد دست آنان را از مداخله درامور داخلی شان کوتاه کند.
رشد اقتصادی
اندونزیا تجربه عمیق و موثر در رشد اقتصادی دارد؛ این کشور از اواسط دهه 1990 فراز نشیبهای سخت اقتصادی را پشت سرگذاشت و در نهایت موفق شد که به یک اقتصاد با ثبات و متحرک دست پیدا کند. این کشور میتواند تجارب خود برای عبور از بحرانهای اقتصادی ناشی از مشکلات چون نا امنی، مداخله خارجی، فقر و… با افغانستان شریک کند.
صلح و ثبات
اندونزیا با بخشی از مناطق این کشور به مدت بیش از سی سال درگیری داشت و سرانجام موفق شد که به صلح پایدار و دایمی دست پیدا کند. درحال حاضر، این کشور حتی برای برقراری صلح و ثبات در منطقه جنوب آسیا طرح صلح پایدار ارایه کرده و برای کشورهای جهان، به عنوان یکی از کشورهای شناخته میشود که تجارب ارزشمندی در ایجاد صلح دارد. افغانستان دقیقا به همین تجربه چشم دوخته و از این کشور خواسته است که در تامین صلح پایدار کمک کند.
البته مواردی دیگری نیز هست مثل تجارب کافی در استفاده از معادن، زراعت، آموزش و تحصیلات، پیشرفتهای تخنیکی و… که اندونزیا میتواند به عنوان یک کشور مسلمان و درعین حال با سرگذشت مشابه افغانستان، دراختیار ما بگذارد.
این نوشته برای خبرنامه نگاشته شده است. دیدگاههای که در این نوشته آمده است، مختص نویسنده آن میباشد و لزوما بازتاب سیاست نشراتی خبرنامه نیست.