نورستان یک بار دیگر مورد توجه قرار گرفته است. والی این ولایت روز گذشته وضعیت آن را امن تعریف کرده و گفته است که حکومت افغانستان بر سراسر این ولایت کنترل دارد.
این درحالی است که شماری دیگر از مقام‌های محلی ولایت نورستان از حضور گسترده مخالفان مسلح دولت افغانستان در آن خبر داده و می‌گویند که شورشیان بیشترین کنترل جغرافیای نورستان را دارند.
انجنیر سعدالله پاینده‌زوی، رییس شورای ولایتی نورستان در گفت‌وگو با خبرنامه تصریح کرد که حدود هشتاد درصد مناطق ولایت نورستان در دست شورشیان می‌باشد. آقای پاینده‌زوی گفت که «در ولسوالی مندول کاملاً حاکمیت دولت نیست. در ولسوالی دوآب هشتاد درصد ساحه به‌دست مخالفین است. ولسوالی نورگرام پنجاه درصد به‌دست دولت و پنجاه درصد به‌دست مخالفین است.»
به گفته‌ی این مقام محلی نورستان، حدود 90 درصد شهرستان وایگل، 85 درصد و 45 درصد شهرستان‌های کامدیش و برگمتال از کنترل حکومت افغانستان خارج می‌باشد. علاوه بر آن به گفته رییس شورای ولایتی نورستان، از دو حوزه امنیتی پارون، مرکز ولایت نورستان، یک حوزه آن در کنترل حکومت محلی بوده و حوزه دوم آن، در دست شورشیان است. این مقام محلی نورستان، اما نظامیان پاکستانی را متهم به آموزش شورشیان در زمان‌های مختلف می‌کند.
https://twitter.com/GMICafghanistan/status/938302322312204288
نورستان در شرق افغانستان یکی از ولایت‌های ناامن این کشور است که از سمت شمال با ولایت بدخشان، از شرق با چترال و کشمیر پاکستان، از جنوب با ولایت کنر و از سمت غرب با ولایت‌های پنجشیر، کاپیسا و لغمان مرز مشترک دارد.
این ولایت دارای هشت واحد اداری است. پارون مرکز این ولایت است و هفت شهرستان دیگر آن نورگرام، دوآب، مندول، وامه، وایگل، کامدیش و برگمتال می‌باشد.
در ماه سنبله سال جاری خورشیدی مقام‌های محلی نورستان در گفت‌وگو با خبرنامه گفته بودند که 14 گروه تروریستی در این ولایت حضور دارند. لشکر طیبه، جیش محمد، طالبان و داعش از جمله گروه‌های فعال در این ولایت گفته شده بود.
داعش
با وجود این گزارش‌ها اما والی نورستان فعالیت داعش در این ولایت را شایعه خوانده و گفته که عضوی از گروه داعش نیز در نورستان فعالیت ندارد. زیرا به گفته حافظ عبدالقیوم، روحانیون این ولایت علیه داعش فتوا داده‌اند.
اما رییس شورای ولایتی نورستان می‌افزاید که داعش در شماری از شهرستان‌های نورستان فعالیت‌اش را آغاز کرده و سربازگیری می‌کند. آقای پاینده‌زوی گفت: «داعش هم کم کم در ولسوالی‌ها سربازگیری‌های مخفی خود را فردی آغاز کرده. مثلاً در ولسوالی‌های دوآب و وایگل ما شاهد هستیم. همچنان در ولسوالی وامه هم در قریه کوردر سربازگیری و کمپاین‌های داعش شروع است.»
در ماه سنبله سال جاری مقام‌های محلی نورستان گفته بودند که داعش در شهرستان وایگل فعالیت دارد و در شهرستان‌های نورگرام و مندول نیز سربازگیری خود را شروع کرده است.
https://twitter.com/GMICafghanistan/status/938300329430528000
طالبان
اما علاوه بر داعش، فعالیت طالبان نیز در این ولایت محسوس گزارش می‌شود. حافظ عبدالقیوم والی نورستان یک بار دیگر همانند بسیاری از مقامات افغان، پاکستان را متهم به حمایت از شورشیان طالب کرده و گفته که ناامنی در نورستان از آن‌سوی خط دیورند نشأت می‌گیرد.
به گفته‌ی والی نورستان طالبان در برخی از شهرستان‌ها از جمله وانت وایگل، کامدیش و برگمتال حضور گسترده دارند.
آقای قیوم گفته است که گروه طالبان از حمایت سازمان اطلاعات ارتش پاکستان یا آی‌اس‌آی برخوردار است و افسران بازنشسته پاکستانی هرازگاهی برای حمایت طالبان وارد نورستان می‌شوند.
علاوه بر این او ادعاها مبنی بر حضور تحریک طالبان پاکستان یا «تی‌تی‌پی» به رهبری ملا فضل‌الله در افغانستان را رد کرده و گفته است که آنها در نورستان حضور ندارند.
در همین حال رییس شورای ولایتی نورستان می‌افزاید که طالبان اکثریت مخالفان دولت را در این ولایت تشکیل می‌دهند. مقام‌های محلی نورستان می‌گویند که طالبان قدرتمندتر از گروهای شورشی دیگر در نورستان می‌باشند. مولوی عصمت‌الله، متولد شهرستان کامدیش در روستای پتی‌گل، فرماندهی طالبان را در ولایت نورستان برعهده دارد.
القاعده
با همه این‌ها، اما نکته جالب این است که مقامات نورستان از بازگشت القاعده در این ولایت سخن می‌گویند. حافظ عبدالقیوم، والی نورستان گفته که شبکه القاعده در نورستان حضور دارد و با گروه طالبان همکاری می‌کند.
او گفته است که القاعده در نورستان نتوانسته برای خود پایگاه بسازد اما اعضای این گروه به‌صورت فردی در آن ولایت حضور دارند و در مناطق تحت کنترل گروه طالبان با این گروه همکاری نزدیک داشته و طالبان را حمایت مالی و فنی می‌کند.
انجنیر سعدالله پاینده‌زوی، رییس شورای ولایتی نورستان نیز به این باور است که گروه‌های مختلف تروریستی در نورستان فعالیت دارند که القاعده نیز شامل این گروه‌ها است.
او گفت: «جیش محمد هم هست، لشکر طیبه هم هست، القاعده هم هست. این گروپ‌ها آن‌قدر زیاد دیده نشده ولی مخالفین طالبان در اکثریت ولسوالی‌ها حاکمیت دارند.»
از حضور القاعده در کنار طالبان در ولایت نورستان درحالی سخن زده می‌شود که پس از کشته شدن اسامه بن لادن در سال 2011 میلادی کمتر سخن از القاعده در افغانستان زده شده است. اکنون و در چند روز اخیر شماری از مقام‌های حکومتی افغانستان از حضور و کشته شدن شماری از اعضای القاعده در نقاط مختلف این کشور سخن می‌زنند.
دو روز پیش ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان از کشته شدن بیش از 80 عضو گروه القاعده به‌شمول عمر خطاب، از اعضای برجسته القاعده در جنوب آسیا، در عملیات مشترک نظامیان افغان و خارجی خبر داد. این ریاست گفته بود که عملیات مشترک نظامیان افغان و خارجی بر مواضع القاعده در ولایت‌های غزنی، زابل و پکتیا انجام شده و در آن 5 قرارگاه این گروه تخریت و 25 عضو القاعده بازداشت شده‌اند.
https://youtu.be/4T3bR-RhBbc?list=PLng4luAoJNiVUlguyS5rkNAdWYfhKatJ1
عمر خطاب، مشهور به عمر منصور در تشکیلات شبکه القاعده بعد از عمر عاصم، رهبر گروه القاعده در شبه جزیره هند قرار داشت و بلندپایه‌ترین عضو این گروه در افغانستان بود. علاوه بر او مصطفی، مسئول نظامی القاعده و قاسم معروف به خرم کیانی، حسن حمزه و جنید، از اعضای مهم القاعده در افغانستان نیز کشته شده‌اند.
اعضای گروه القاعده پس از سال 2015 در جنگ‌های مستقیم با نظامیان افغان و خارجی دخیل بوده و به گفته‌ی ریاست امنیت ملی افغانستان، این گروه در راستای مشوره‌دهی، تامین ارتباطات و حمایت حرفه‌ای در استفاده از جنگ‌افزارهای سنگین، پرتاب راکت و هاوان و آموزش عملیات در شب برای گروه طالبان نقش داشته است.
علاوه بر نهادهای امنیتی افغانستان، جنرال جان نکلسن، فرمانده ماموریت حمایت قاطع در افغانستان نیز گفته است که القاعده و طالبان باهم روابط نزدیک دارند و اعضای شبکه القاعده تجارب شان را با طالبان شریک می‌سازند.
روابط طالبان و القاعده درحالی مطرح شده است که پیش از حمله امریکا به افغانستان در سال 2001 میلادی، طالبان به درخواست امریکا مبنی بر تحویل‌دهی سران القاعده، از جمله اسامه بن‌لادن رهبر این گروه، به امریکا خودداری کردند. طالبان بابت همکاری نکردن با امریکا تاوان سنگینی پرداختند و مخالفت آنان با امریکا باعث شد تا امارت اسلامی افغانستان توسط امریکا سرنگون شود.
در آن زمان نیز القاعده از طالبان حمایت مالی و آموزشی می‌کرد. ملا محمد عمر، رهبر گروه طالبان اسامه بن‌لادن را مهمان خوانده و به او در قلمرو حکومت خود پناه داده بود.
ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان نیز تایید می‌کند که القاعده در حال حاضر در ولایت‌های قندهار، پکتیکا و برخی مناطق جنوبی و جنوب‌شرقی افغانستان در مناطق تحت کنترل طالبان حضور دارند اما این گروه پایگاه ثابت ندارد.
چگونگی فعالیت
شانزده سال پس از حمله امریکا برای نابودی القاعده بر افغانستان، هنوز هم فعالیت شبکه القاعده متوقف نشده است. همانگونه که مقام‌های افغان می‌گویند طالبان زمینه را برای فعالیت سایر گروه‌های تروریستی در افغانستان فراهم کرده، گزارش‌هایی نیز وجود دارد که القاعده زیر چتر گروه طالبان در مناطق مختلف فعال است.
امری که القاعده را در افغانستان سرپا نگهداشته، رابطه خوب آن با گروه‌های جهادی دیگر در این کشور گفته شده است. آنان در عین حال معاهده همکاری برای دسترسی به پناهگاه‌ها در مناطق تحت کنترل تروریستان دیگر دارند. علاوه بر این گزارش شده که القاعده تفاهم‌نامه‌های ادغام با گروه‌هایی چون لشکر طیبه و جیش محمد و دیگر گروه‌های کوچک تروریستی دارد.
یک از مقامات امنیت ملی به فاکس نیوز گفته است که «ما شاهد بازگشت القاعده در افغانستان به ویژه ولایت شرقی ننگرهار و ولایت جنوبی قندهار می‌باشیم. آنها اکثراٌ با طالبان همکاری می‌کنند.»
در همین حال وزارت دفاع افغانستان می‌گوید القاعده در دنیا، منطقه آسیا و کشورهای عربی مورد پیگرد قرار دارد و در افغانستان نیز اعضای این گروه از سوی نظامیان افغان از بین برده می‌شوند.
محمد رادمنش، معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان به خبرنامه گفت که «در نورستان هم القاعده به هرنامی که بخواهد خود را جا بزنند، هدف قرار می‌گیرند و از بین می‌روند.»
وزارت دفاع افغانستان مدعی است که اکثر تروریستان از بیرون این کشور می‌آیند و تروریستان از نقاط مختلف جهان فرار کرده و به پاکستان آمده‌اند. این تروریستان از طریق پاکستان به افغانستان می‌آیند.
با همه این اما و اگرها پیرامون فعالیت القاعده در سراسر افغانستان، گزارش‌ها در باره حضور این گروه در نورستان زنگ خطری جدی برای امنیت ملی افغانستان در مناطق شرقی این کشور پنداشته می‌شود. علاوه بر القاعده نیاز است تا دولت مرکزی افغانستان بر گروه‌های دیگر تروریستی فعال در نورستان نیز توجه نماید، زیرا نورستان به لحاظ جغرافیایی می‌تواند مبنع تهدیدهای جدی برای افغانستان باشد.
افزودن دیدگاه