مقام‌های وزارت زراعت و مالداری افغانستان از افزایش تولید زعفران این کشور در سال جاری میلادی خبر می‌دهند و می‌گویند که حدود 500 تُن پیاز زعفران به کشاورزان این کشور توزیع شده است.
این مقام‌ها تاکید دارند که تولید زعفران در سال جاری حدود 33 درصد افزایش را نسبت به سال قبل نشان می‌دهد. بر اساس آمار وزارت زراعت و مالداری افغانستان، سال گذشته‌ی میلادی تنها حدود 240 تُن پیاز زعفران به کشاورزان توزیع شده‌بود که میزان تولید این محصول زراعتی در این سال، حدود 6.2 تن بوده است. اما مسوولان این وزارت پیش‌بینی می‌کنند که در سال جاری میلادی این میزان به 8 تن زعفران خواهد رسید.
محمد هاشم اسلمی، مشاور بخش زعفران وزارت زراعت افغانستان به‌خبرنامه گفت که از کاشت زعفران در این کشور استقبال خوبی شده و کاشت آن در سال جاری خورشیدی به 30 ولایت افغانستان کسترش یافته است.
به گفته‌ی آقای اسلمی در سال جاری حدود 3هزار و 500 هکتار زمین در سراسر افغانستان زعفران کاشته شده است که این میزان در سال گذشته‌ی خورشیدی حدود 2هزار و 811 هکتار زمین بوده است.
به گفته‌ی این آگاه بخش زعفران، افغانستان در زمینه‌ی تولید و تجارت زعفران گام‌های سریع و بلندی برداشته است که در سه سال اخیر، برداشت این محصول حدود ۷۱ درصد رشد را نشان می‌دهد.
پیش‌خرید
مسوولان وزارت زارعت و مالداری افغانستان تاکید می‌کند که زعفران این کشور از جایگاه و شهره‌ی خاصی در سطح بین‌المللی برخوردار است. آنان تاکید دارند که این محصول زراعتی افغانستان مشتریان بی‌شماری دارد که حتی خواستار پیش‌خرید می‌باشند.
لطف‌الله راشد، سخنگوی وزارت زراعت افغانستان به‌خبرنامه تاکید کرد که در پنجمین کنفرانس ملی زعفران که دوشنبه‌ی این هفته در کابل آغاز شده است، بازرگانان و کارشناسان زیادی خارجی در این نشست شرکت کرده‌اند. او تاکید دارد که شرکت‌های خارجی خواستار پیش‌خرید این محصول زارعتی می‌باشند.
آقای راشد گفت : ” زعفران افغانستان مشتریان زیادی دارد، ما در این کنفرانس مهمان‌هایی که از خارج داشتیم، آنان خواستار پیش خرید بودند از آنجمله یک شرکت ایتالیایی که پیش از این از ایران زعفران می‌خریده، اما با دیدن نمایشگاه که در این کنفرانس برگزار شده بود، گفت که دیگر زعفران افغانستان را می‌خرد. چون ما در حال حاضر به‌دلیل مشکلات فنی و پروسس تولید کم داریم، آنان خواستار پیش‌خرید هستند.”
کنفرانس ملی زعفران برای سه روز در کابل برگزار شده است که به گفته‌ی مسوولان وزارت زراعت، هدف آن دسترسی به آخرین و تازه‌ترین یافته‌ها و تحقیقات برای بهبود تولید، پروسس و بازاریابی زعفران است.
آنان تاکید دارند که برگزاری چنین کنفرانس ها یکی از راه‌هایی است که چالش‌های فراروی کشت و تولید این محصول زراعتی تشخیص داده شده و راه‌های حل برای آن پیشنهاد شود.
هاشم اسلمی، مشاور بخش زعفران وزارت زارعت افغانستان به خبرنامه گفت که “در چنین کنفرانس‌ها توسط خبرگان، متخصصین، کارشناسان و تولیدگنندکان چالش‌ها به بحث گرفته‌شده و برای‌شان راه‌های حل پیدا می‌شود. ما انتظار داریم که این کنفرانس‌ها در سطح بین‌المللی گسترش پیدا کند.”
به‌گفته‌ی مقام‌های وزارت زارعت و مالداری افغانستان در این کنفرانس حدود 200 بازرگان و کارشناس خارجی و داخلی شرکت کرده بودند و روی جدیدترین روش‌های تولید این زعفران، شریک کردن تازه‌ترین راه‌های حل مقابله با امراض و آفات این محصول بحث شده است.
سیر صعودی
کشت زعفران در افغانستان از سال ۲۰۰۱ میلادی به بعد مورد توجه جدی قرار گرفت. میزان تولید آن نیز بعد از آن به‌گونه‌ی چشم‌گیری افزایش یافته است. 16 سال بعد توجه به کشت زعفران، بهره برداری و عواید ناشی از تجارت آن چند صد برابر شده است.
در ۱۶ سال گذشته، سه سال اخیر دوره شکوفایی و استقبال مردم از کشت و تجارت این گیاه چشم‌گیر بوده است. براساس امار وزارت زارعت افغانستان در سال 2013 میلادی ساحه زیر کشت زعفران ۷۳۰ هکتار زمین بود، اما در سال 2016 میلادی، این میزان به بیش از ۲۸۱۱ هکتار زمین رسیده است.
افغانستان در سال گذشته‌ی میلادی نزدیک به هفت تن زعفران تولید و برداشت کرده‌است که میزان رشد نسبت به سال 2013 میلادی 71درصد بوده‌است. از سوی هم در سال جاری میلادی بیش از 3هزار هتکتار زمین، زعفران کاشته شده است که بر اساس پیش‌بینی وزارت زراعت برداشت امسال این محصول حدود 8 تن خواهد بود.
ولایت‌های غربی افغانستان بیشترین زعفران این کشور را تولید می‌کند اما کشت این گیاه در سایر ولایت‌های افغانستان از جمله ولایت‌های مرکزی نیز گسترش یافته است.
روز شنبه‌ی این هفته حدود 5تُن پیاز زعفران میان کشاورزان ولایت دایکندی این کشور توزیع شد. محمود بلیغ، والی این ولایت در صفحه‌ی رسمی فیسبوک خود نوشته است که از مقدار پیاز زعفران، بیش از 60 درصد آن میان کشاورزان زن این ولایت توزیع شده است.
پیش از این وزرات زراعت و مالداری افغانستان در سال 2013 حدود 3200 کیلوگرام پیاز زعفران را در ولسوالی نیلی ولایت دایکندی برای کشاورزان توزیع کرده بود.
از سوی‌هم سال گذشته‌ی خورشیدی حدود 2500 کیلوگرام پیاز زعفران در ولایت بامیان توزیع شده بود که به گفته‌ی مسوولان ریاست زراعت این ولایت، تولید این گیاه در بامیان پربار بوده است.
ریاست زراعت بامیان می‌گوید که درسال جاری خورشیدی حدود ۲۵۰۰ کیلوگرام زعفران برای دهاقین این ولایت توزیع شده است.
فعالیت‌های چشم‌گیر انجام شده در سه سال اخیر نشان می‌دهد که حکومت و سکتور خصوصی، برنامه‌های مختلفی برای رشد کشت، برداشت و تجارت زعفران روی دست گرفته است. در کنار حکومت، برخی از نهادها و سازمان بین المللی نیز در این عرصه کمک‌هایی را از طریق وزارت زراعت انجام می‌دهند. تلاش حکومت این است که تا سال ۲۰۲۸ میزان تولید و برداشت محصول زعفران را به 100 تن در سال برسد.
چالش‌ها
نهادهای بازرگانی افغانستان با اشاره به رشد کیفی گیاه زعفران نسبت به دو سال گذشته تاکید دارند که بی‌توجهی دولت در بخش پروسس و بسته‌بندی آن سبب شده که زعفران افغانستان به نام کشورهای همسایه در بازار‌های جهانی عرضه شود.
مقام‌های اتاق تجارت وصنایع افغانستان می‌گویند که زعفران بدیل مناسبی برای کوکنار است که مورد استقابل خوبی کشاورزان افغانستان در سراسر این کشور قرار گرفته است.
صیام‌الدین پسرلی، سخنگوی اتاق تجارت و صنایع افغانستان به‌خبرنامه گفت :”بی‌توجهی دولت در امر پروسس و بسته‌بندی این گیاه مرغوب، سبب شده که زعفران با کیفیت افغانستان بعد از انتقال به کشورهای همسایه ، با نام آنها در بازار‌های جهانی به‌فروش برسد.”
از سوی‌هم مقام‌های وزارت زارعت افغانستان نیز تایید می‌کند که هنوز هم چالش‌های فراوانی فراروی تولید و صادرات این محصول زراعتی وجود دارد. آنان تاکید دارند که اگر چالش‌های فراروی کشت و صادرات زعفران افغانستان حل شود، این گیاه به‌یکی از با ارزش‌ترین جنس صادراتی این کشور تبدیل خواهد شد.
هاشم اسلمی، مشاور بخش زعفران وزارت زراعت افغانستان گفت : ” عمده‌ترین چالش فراروی زعفران و رشد آن، کمبود نیروهای متخصص، کمبود وسایل فنی و زیربنایی از جمله نداشتن لابراتورا و مراکز پروسس، پایین بودن ظرفیت مالی و اقتصادی شرکت‌های خصوصی می‌باشد که این چالش‌ها سبب شده، ما نتوانیم بیشتر به کیفیت و کمیت زعفران افغانستان بپردازیم.”
اما وزارت زراعت و مالداری افغانستان امیدوار است که با تصویب استراتژی ملی زعفران و میکانیزم صادرات این گیاه از سوی حکومت، بتواند تولید زعفران را در این کشور به چندین برابر افزایش دهد.
آقای اسلمی می‌گوید که در استراتژی ملی زعفران در بخش بسته‌بندی، پروسس، صادرات، کنترول کیفیت و موارد از این قبیل پیش‌بینی شده که سر از سال آینده میلادی این استراتژی قابل اجرا خواهد بود.
او تاکید کرد که حکومت افغانستان برای رشد تولید و صادرات این محصول زراعتی افغانستان گام‌های موثری را برداشته است.
افزودن دیدگاه