کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در روزهای گذشته در نشستی با مسوولان احزاب و ائتلاف‌های سیاسی، نهادهای جامعه مدنی، سفیران کشورهای خارجی مقیم کابل و نمایندگان سازمان ملل متحد گفته است که گروه‌های کاری این کمیسیون در بیش از 30 شهرستان در 14 ولایت به دلیل اوضاع نامناسب امنیتی نتوانسته‌اند کار شان را انجام بدهند.
این کمیسیون درحالی این گفته‌ها را مطرح کرده که در ماه اسد سال جاری تیم‌های کاری آن «روند ارزیابی مراکز رای‌دهی و متوازن‌سازی این مراکز» را در سراسر افغانستان آغاز کرد. هدف از این روند مشخص نمودن مراکز رای‌دهی در سراسر افغانستان و همچنان انتقال مراکز از املاک شخصی به مکان‌های عمومی مانند مکتب، بیمارستان، کلینیک و مدارس گفته شده بود.
وسیمه بادغیسی، معاون عملیاتی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان در این مورد به خبرنامه گفت که دو نوع محدودیت در جریان ارزیابی مراکز رای‌دهی برای تیم‌های ارزیابی کننده کمیسیون در سراسر افغانستان وجود داشته است.
او گفت: «محدودیت اولی این است که تیم‌های ارزیابی کننده مراکز رای‌دهی به حدود 32 ولسوالی در سراسر افغانستان نتوانسته بروند. موضوع دوم این‌که در بسیاری ولایات دیگر هم به‌صورت نسبتی توانسته ارزیابی کند به لحاظ مسایل امنیتی.»
به گفته‌ی معاون عملیاتی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، زمان لازم تا برگزاری انتخابات باقی است و هر زمانی که امنیت در این مناطق تأمین شود، این کمیسیون تیم‌های ارزیابی کننده را به محلات می‌فرستد.
خانم بادغیسی گفت: «در صورتی که تا آن زمان هم ناممکن باشد، همان نقاطی که در انتخابات‌های سابق به‌عنوان مرکز رای‌دهی استفاده می‌شده، کمیسیون همان نقاط را تصویب می‌کند.»
مناطقی که کمیسیون انتخابات افغانستان نتوانسته در آن روند ارزیابی مراکز رای‌دهی را انجام بدهد، شماری از شهرستان‌ها در ولایت‌های هرات، غزنی، پکتیکا، هلمند، ارزگان، وردک، فراه، فاریاب، قندوز، بغلان، بدخشان، قندهار و ننگرهار است.
هرات
تیم‌های ارزیابی مراکز رای‌دهی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتوانسته‌اند به شهرستان شیندند این ولایت بروند و روند ارزیابی مراکز رای‌دهی را اجرا کنند.
شهرستان شیندند در مرز با ایران و ولایت ناآرام ولایت فراه، استراتژیک‌ترین منطقه در غرب افغانستان و شاهرگ اقتصادی این کشور است. این شهرستان از ده سال به این طرف شاهد حضور گروه شورشی طالبان است و منطقه «زیر کوه» یکی از پایگاه‌های طالبان در این شهرستان به شمار می‌رود.
در ماه اسد امسال شماری از ساکنان شیندند و اعضای شورای ولایتی هرات شهرستان شیندند را مرکز ناامنی ولایت هرات خوانده و گفتند که مخالفان مسلح دولت، ناامنی‌ها در سایر مناطق هرات را از این شهرستان سازماندهی می‌کنند.
یک سال قبل حکومت افغانستان برای حل مشکلات امنیتی شیندند، این شهرستان را به پنج شهرستان تقسیم کرد اما تشکیلات و نیروی امنیتی لازم از سوی حکومت مرکزی برای آن تاکنون نهایی نشده است.
غزنی
براساس اطلاعات کمیسیون انتخابات افغانستان، تیم‌های ارزیابی مراکز رای‌دهی این کمیسیون نتوانسته‌اند به شهرستان‌های زنه‌خان، گیرو، ناوه و اجرستان ولایت غزنی بروند.
غزنی هم یکی از ولایت‌های ناآرام است که هفته پیش طالبان حملات گسترده‌ای را برای در اختیار گرفتن شهرستان اندر این ولایت راه‌اندازی کردند. آنان پس از منفجر کردن یک عراده هاموی پر از مواد انفجاری، حملات شان را از چندین جهت بالای پاسگاه‌های امنیتی آغاز کردند. در این حمله بیش از 40 نظامی و غیرنظامی جان باخته و نزدیک به 30 تن دیگر زخمی شدند.
افزون بر این شهرستان ناوه ولایت غزنی بیش از ده سال است که در اختیار گروه طالبان قرار دارد و جنگجویان این گروه ناوه را پایگاه نظامی، مین‌سازی و شفاخانه برای تداوی زخمیان خود ساخته‌اند.
پکتیکا
تیم‌های کاری کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتوانسته‌اند به مناطق نیکه، گیان و دیله‌خوشامند ولایت پکتیکا نیز از مناطقی است که به دلیل مشکلات امنیتی، ارزیابی مراکز رای‌دهی آن انجام نشده است.
پکتیکا در جنوب شرق افغانستان یکی از ولایت‌های دور افتاده هم‌مرز با ولایت‌های غزنی و زابل است. این ولایت همچنان با پاکستان هم‌مرز است.
در ماه حمل سال جاری خورشیدی ده‌ها تن از باشندگان ولایت‌های پکتیا و پکتیکا در کابل نگرانی‌های شان را نسبت به ناامنی‌ها در مسیر شاهراه غزنی-پکتیکا و پکتیا ابراز کرده و گفتند که بی‌توجهی حکومت باعث شده است که ناامنی‌ها در این مسیر افزایش یافته و هر روز شماری از باشندگان این مناطق از سوی مخالفان مسلح هدف قرار بگیرند.
بختیار گل زدران، رییس شورای ولایتی پکتیکا گفته بود که در یک سال گذشته بیش از 100 نفر که 50 تن آن دانشجو بودند، از سوی مخالفان مسلح کشته شده‌اند.
افزون بر این در ماه سنبله سال جاری مقام‌های محلی پکتیکا گفته بودند که حدود 40 باب مکتب در اثر ناامنی در این ولایت مسدود شده‌اند.
هلمند
هلمند در جنوب افغانستان یکی دیگر از ولایت‌های ناآرام این کشور است. چندین شهرستان این ولایت در طی سال‌های اخیر میان طالبان و نیروهای نظامی افغان دست به دست شده است. سال گذشته طالبان تا نزدیکی لشکرگاه، مرکز این ولایت نیز پیش رفتند.
اکنون تیم‌های کاری کمیسیون انتخابات نتوانسته‌اند به شهرستان‌های باغران، موسی قلعه، نوزاد، خان‌شین، سنگین و دیشو بروند و مراکز رای‌دهی را ارزیابی کنند.
درحال حاضر چندین شهرستان در این ولایت از کنترل دولت افغانستان خارج است و مخالفان مسلح بر آن تسلط کامل دارند. شهرستان‌های خان‌شین، نوزاد، دیشو، موسی قلعه و باغران درحال حاضر در اختیار طالبان قرار دارد و شماری از مناطق دیگر این ولایت هم در مقاطع زمانی مختلف مورد حمله این گروه قرار می‌گیرند.
حیات‌الله حیات، والی هلمند هفته گذشته در یک نشست خبری در کابل از شیوه جنگی طالبان با استفاده از انجام حملات انتحاری و کارگذاری بمب‌های کنارجاده‌ای و استفاده از غیرنظامیان به‌عنوان سپر دفاعی یاد کرد و گفت که در دو و نیم ماه گذشته 415 مخالف مسلح در این ولایت کشته شده و 150 جنگجوی دیگر بازداشت شده‌اند.
ارزگان
تیم‌های ارزیابی‌کننده مراکز رای‌دهی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتوانسته‌اند به شهرستان‌های چنارتو، شهید حساس و چوره ولایت ارزگان بروند.
این درحالی است که در اوایل ماه میزان امسال طالبان حملات گسترده‌ای را بر پاسگاه‌های ارتش و پولیس در شهرستان چوره ولایت ارزگان آغاز کردند. در این جنگ نزدیک به 100 طالب کشته و زخمی شدند و در مقابل 18 سرباز ارتش و 6 مامور پولیس به شهادت رسیدند.
دوست محمد نایاب، سخنگوی والی غزنی در گفت‌وگو با خبرنامه در آن زمان گفته بود که راههای مواصلاتی زمینی در ارزگان از دو سال به این طرف ناامن شده و شماری از مسیرها مسدود است.
محمد حنیف حنیفی، سناتو انتخابی ارزگان در مجلس سنای افغانستان نیز به خبرنامه گفته بود که مرکز 6 شهرستان ارزگان و هم‌چنین شهر ترین‌کوت، مرکز ولایت در کنترل دولت است اما اطراف این مناطق بیشتر به‌دست مخالفان دولت می‌باشد.
علاوه بر مسدود بودن راههای مواصلاتی، در ماه سنبله سال جاری طالبان 54 مرکز درمانی را در این ولایت بستند.
میدان وردک
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتوانسته است در شهرستان جغتوی ولایت میدان وردک مراکز رای‌دهی را ارزیابی و تثبیت کند.
چند روز پیش عبدالرحمان منگل، سخنگوی والی میدان وردک به خبرنامه گفته بود که از 9 واحد اداری این ولایت، شهرستان‌های جغتو و دایمیرداد از تهدیدات بلند امنیتی برخوردار است و شهرستان‌های چک، نرخ، جلریز و سیدآباد تهدیدات امنیتی کمتری دارند. تنها شهرستان‌های حصه اول بهسود و بهسود مرکزی از امنیت کامل برخوردارند.
فراه
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتوانسته است در شهرستان بکوای ولایت فراه هم روند ارزیابی مراکز رای‌دهی را انجام بدهد.
فراه در غرب افغانستان در سال‌های اخیر شاهد حضور گسترده شورشیان بوده است. به تاریخ 10 میزان محمد ناصر مهری، سخنگوی والی فراه به خبرنامه گفته بود که در این اواخر تحرکات مخالفان دولت در چندین منطقه فراه بیشتر شده است.
او گفته بود مناطقی که اکنون با تهدیدهای امنیتی روبرو هستند، شهرستان‌های بالابلوک، پشت‌رود و شیب‌کوه است که در آن فعالیت دشمن زیادتر شده است.
فعالیت گروه طالبان در بخش‌های مختلف ولایت فراه در حالی افزایش یافته است که سال گذشته، جنگجویان این گروه تا دروازه‌های ورودی شهر فراه پیش رفتند و شهر را محاصره کردند.
فاریاب
تیم‌های ارزیابی کننده مراکز رای‌دهی کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتوانسته کارشان را در شهرستان‌های غورماچ و کوهستانات انجام بدهند.
در ماه اسد ساری جاری خورشیدی شهرستان‌های کوهستان و غورماچ ولایت فاریاب به‌دست طالبان افتاد. چند روز پس از سقوط کوهستانات، نیروهای افغان قادر شدند تا بار دیگر این منطقه را در کنترل بگیرند.
هرچند در اواسط ماه میزان سال جاری جاوید بیدار، سخنگوی والی فاریاب از بهبودی وضعیت امنیتی این ولایت به خبرنامه اطمینان داده بود اما عبدالاحد ایل‌بیک، معاون شورای ولایتی این ولایت به خبرنامه گفته بود که وضعیت امنیتی فاریاب قابل توصیف نیست و شورشیان بیشتر از دولت در شماری از مناطق این ولایت حاکم‌اند.
به گفته‌ی معاون شورای ولایتی فاریاب، مراکز شهرستان‌ها و مرکز فاریاب در کنترل دولت قرار دارد و اطراف آن در کنترل شورشیان می‌باشد. آقای ایل‌بیک تصریح کرد که «طالبان بیشتر از حکومت نفوذ دارند و خیلی از ولسوالی‌های ما زیر تهدید بلند است.»
علاوه بر این داعش در چند شهرستان این ولایت، از جمله شهرستان‌های خواجه سبزپوش، شیرین تکاب و دولت‌آباد دیده شده است.
قندوز
قندوز در شمال افغانستان یکی از ولایت‌های خبرساز و ناامن در دوره حکومت وحدت ملی بوده است. تیم‌های کاری کمیسیون انتخابات نتوانسته‌اند به مناطق ناامنی مانند گل تپه و کلباد این ولایت بروند.
در ماه ثور سال جاری شهرستان قلعه زال این ولایت به‌دست طالبان افتاد. پس از آن نیروهای افغان قادر به بازپس‌گیری این منطقه شدند. افزون بر این، ولایت قندوز در دو سال گذشته دو بار به دست جنگجویان طالبان سقوط کرد .
بغلان
کمیسیون انتخابات افغانستان گفته است که نتوانسته در شهرستان دهنه‌غوری این ولایت مراکز رای‌دهی را مورد ارزیابی قرار بدهد.
ولایت بغلان در شمال افغانستان در چند سال اخیر یکی از ولایت‌های ناامن بوده است که چندین بار تا نزدیکی سقوط پیش رفته و شماری از شهرستان‌های آن نیز سقوط کرده است. طالبان سال گذشته شهرستان‌های “دند غوری“ و “تاله و برفک“ را سقوط دادند و تا نزدیکی مرکز ولایت بغلان به پیش رفتند.
در اواخر ماه ثور سال جاری اکرام‌الدین سریع، فرمانده پولیس بغلان پس از حملات طالبان در مسیر شاهراه کابل-شمال به خبرنامه گفته بود که طالبان از شهرستان‌های بورکه، بغلان مرکزی، مسیر شاهراه‌ها، دند غوری، دند شهاب‌الدین و مناطق حسن تال حملات شان را راه‌اندازی می‌کنند.
بدخشان
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان گفته است که تیم‌های کاری این کمیسیون در شهرستان‌های وردوج و یمگان ولایت بدخشان نتوانسته‌اند که مراکز رای‌دهی را ارزیابی کنند.
بدخشان در شمال شرق افغانستان در سال‌های اخیر تبدیل به یکی از ولایت‌های ناامن شده است. صلاح‌الدین ربانی، وزیر خارجه افغانستان در ماه میزان امسال در این ولایت گفت که جنگ در بدخشان یک پروژه است و سران گروه‌های تروریستی از جوانان بدخشان به عنوان مواد سوخت برای پیشبرد اهداف و منافع خود استفاده می‌کنند.
در ماه اسد سال جاری شورشیان بر شهرستان تکاب بدخشان حمله کردند و 35 پولیس محلی و خیزش مردمی را کشتند. نیروهای پولیس پس از آن محاصره و کشته شدند که طالبان از شهرستان یمگان، حملات هدفمندی را در شهرستان تگاب طراحی و راه‌اندازی نمودند.
قندهار
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان نتوانسته در شهرستان‌های ریگستان، میانشین و شورابک ولایت قندهار مراکز رای‌دهی را ارزیابی کند.
قندهار پایتخت حکومت ملا محمد عمر، رهبر پیشین گروه طالبان در جنوب افغانستان یکی از ولایت‌های ناامن این کشور است. هرچند در شهر قندهار امنیت نسبی فراهم است اما شهرستان‌های این ولایت هر از گاهی گواه رویدادهای خونین بوده است.
در اواخر ماه میزان سال جاری طالبان بر پاسگاه ارتش در شهرستان میوند این ولایت حمله کردند. سخنگوی وزارت دفاع افغانستان در آن زمان گفته بود که در حمله طالبان بر پاسگاه ارتش در قندهار، ۴۳ سرباز ارتش شهید شده‌اند، ۹ تن زخمی و ۶ تن دیگر ناپدید. به گفته او ۲ سرباز دیگر نیز زنده مانده‌اند.
در هفته جاری شکیبا هاشمی، نماینده قندهار در مجلس نمایندگان افغانستان به خبرنامه گفت که هم مرز بودن این ولایت با ولایت‌های ناآرام هلمند و ارزگان موجب شکل‌گیری ناامنی در بخش‌هایی از قندهار شده است.
او گفته بود «تهدیدی که در هلمند و ارزگان است، باعث می‌شود که در ولسوالی‌های میوند و ژیری به نیروهای امنیتی آسیب برسد.»
ننگرهار
کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان گفته است که تیم‌های کاری این ولایت نتوانسته‌اند در شهرستان حصارک ننگرهار مراکز رای‌دهی را ارزیابی و تثبیت کنند.
ننگرهار در شرق افغانستان محل ظهور داعش در این کشور است. برای نخستین بار شاخه خراسان داعش از این ولایت سر برآورد. افزون بر این ننگرهار در سال‌های اخیر یکی از ولایت‌های ناامنی بوده است که در آن چندین عملیات نظامی نیز راه‌اندازی شده است.
داعش در ماه جوزای امسال، منطقه کوهستانی «توره بوره» در شهرستان پچیراگام ولایت ننگرهار را از کنترل طالبان خارج کرده و آن را در اختیار گرفت. پیشتر از آن در ماه جدی سال گذشته داعش 60 خانه مسکونی را در شهرستان کوت این ولایت به آتش کشید.
حضور گسترده داعش در اچین ننگرهار باعث شد تا در ماه حمل سال جاری، امریکا بزرگ‌ترین بمب غیراتمی خود به نام «مادر بمب‌ها» را بر مواضع این گروه پرتاب کند. در این حمله بیش از 90 عضو داعش به شمول چند فرمانده آنان کشته شدند. اما این گروه همچنان در این ولایت شرقی افغانستان فعال است.