در میان خبرهای ناگوار از جنگ و ناامنی در افغانستان، ابتکار تازه‌ای از سوی چند جوان افغانستانی رفته رفته به ولایت‌های مختلف این کشور گسترش یافته و به خوبی مورد استقبال قرار گرفته است.
چند جوان افغانستانی گرد هم آمده‌اند تا برای ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی در جامعه ابتکار جالبی را عملی ساخته و شهروندان را به کتاب خواندن تشویق کنند؛ امری که در جامعه درگیر جنگ و مشکلات اقتصادی افغانستان در حال فراموشی است. این مساله موجب نگرانی این جوانان شده و همین امر سبب شده تا با اجرای طرح ” کتاب‌های گردش‌گر”به دنبال این باشند که همه شهروندان را به کتاب خواندن تشویق نمایند.
کتاب‌های گردش‌گر
“من یک کتاب گردش‌گر هستم. آرزو دارم پس از خواندن، با دنیایی از عشق و مهر رهایم کنید تا به دسترس خواننده دیگری برسم.”
این پیامی است که بر روی کتاب‌های گردش‌گر نوشته شده است. کتاب‌هایی با این پیام، بخشی از کتاب‌های گردش‌گری هستند که قرار است در مکان‌های عمومی پخش شده و در میان شهروندان دست به دست شوند.
این طرح عبارت است از “جا گذاشتن کتاب پس از خواندن آن در مکان‌های عمومی.”
اعضای تیم کتاب‌های گردش‌گر می‌گویند که این کتاب‌ها را در مراکز تحصیلی، ایستگاه موتر‌ها، جاده‌های پر ازدحام و اماکن خرید و فروش در نقاط مختلف شهرها می‌گذارند تا افراد مختلف آن‌ها را بردارند و پس از خواندن، دوباره در اماکن عمومی بگذارند تا به دست دیگران برسد.
از سوی دیگر، شهروندان می‌توانند آن کتاب‌هایی که در خانه دارند و خوانده‌اند را نیز به جمع کتاب‌های گردش‌گر اضافه کرده تا به دست خواننده بعدی برسد.
کتابخانه بزرگ
فیصل ذاهب یکی از اعضای تیم گرداننده‌ی کتاب‌های گردش‌گر به خبرنامه می‌گوید که این گروه در نظر دارد تا در 10 نقطه شهر کابل قفسه‌های مشخصی را برای برداشتن و گذاشتن این کتاب‌ها ایجاد کنند.
به گفته او در مناطقی مانند خیرخانه، کارته نو، دهبوری، پل سرخ، دارالامان، تایمنی، شیرپور و شهر‌نو مکان‌های مشخصی برای کتاب‌های گردش‌گر ایجاد می‌شود تا مردم بتوانند کتاب‌های مورد علاقه‌شان را از این مکان‌ها بردارند.
مسوولان این طرح کتاب‌خوانی می‌گویند که با گسترش شبکه‌های اجتماعی، فرهنگ کتاب‌خوانی روز به روز کمرنگ‌تر شده که این وضعیت نگرانی جدی را در میان ناشران و فرهنگیان افغانستان به وجود آورده است. از همین رو این گروه با راه اندازی این طرح کتاب‌خوانی بر آن شده است تا زمینه کتاب‌خوانی را فراهم ساخته و به احیای فرهنگ کتاب‌خواندن در میان قشرهای مختلف جامعه کمک کند.
دست اندرکاران طرح کتاب‌های گردش‌گر به خبرنامه می‌گویند که می‌خواهند با همکاری شهروندان افغانستان در ولایت‌های مختلف این کشور، این طرح را به یک حرکت بزرگ ملی بدل ساخته و افغانستان را به یک کتابخانه بزرگ مبدل سازند. کتابخانه بزرگی که کتاب‌ها پس از خوانده شدن در اختیار دیگر شهروندان قرار می‌گیرد و این سیرِ گردش کتاب‌ها ادامه دارد.
در ولایت‌های دیگر
حالا کتاب‌های گردش‌گر، پس از افتتاح در کابل به ولایت‌های مختلف افغانستان رسیده است و جوانان دانشجو و فرهنگی در آن مناطق به صورت داوطلبانه به اجرای این طرح کتاب‌خوانی پیوسته‌اند.
جوزجان و قندوز از جمله ولایت‌هایی هستند که در آنجا، از طرح کتاب‌های گردش‌گر استقبال خوبی شده است.
فیروز یکی از این داوطلبان برای ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی در ولایت جوزجان است. او می‌گوید که پس از آگاهی از اجرای طرح کتاب‌های گردش‌گر، 30 جلد کتاب را با هزینه شخصی خریده و در بین دانش‌جویان این ولایت پخش کرده تا به گسترش فرهنگ کتاب‌خوانی کمک کرده باشد.
به گفته او در ولایت جوزجان تنها یک یا دو کتابخانه وجود دارد و به صورت عموم علاقه به کتاب خواندن در میان شهروندان بسیار کم است.
فرهنگ کتاب‌خوانی
علاوه بر جنگ و ناامنی مداوم در افغانستان، فقر و چالش‌های اقتصادی در این کشور نیز سبب شده است تا فرهنگ مطالعه روز به روز کمرنگ‌تر شود.
تنها کتابخانه عامه در شهر کابل با داشتن 200 هزار جلد کتاب، این روزها مراجعه‌کنندگان کمی برای کتاب خواندن دارد. همین امر سبب شده تا مسوولان این کتابخانه هم به فکر ایجاد یک کتابخانه سیار باشند. کتاب‌خانه‌ای که با بردن کتاب‌ها به سطح شهر، آن را در اختیار شهروندانی قرار می‌دهد که در میان روزمره‌گی‌های شان، کتاب و کتاب خواندن را به کلی فراموش کرده‌اند.
نجیب الله یکی از ساکنان شهر کابل به خبرنامه می‌گوید ” اساس یک جامعه سالم، آگاه بودن شهروندان از مسایل روز است. اما فقر فرهنگی و اقتصادی از دلایل کم شدن مطالعه در میان مردم افغانستان است.”
او با استقبال از طرح “کتاب‌های گردش‌گر” اجرای چنین طرح‌هایی را برای بازگشت کتاب و فرهنگ کتاب‌خوانی به برنامه روزانه شهروندان افغانستان، تاثیر‌گذار می‌داند.
افزودن دیدگاه