جلوه‌های درخشان یک تاریخ؛ باغ بابر، معماری اسلامی و تفریح‌گاه شهروندان کابلی

بنای زیبا و تاریخی در غرب پایتخت افغانستان قرار دارد؛ بنایی که شهروندان کابل با نام آشنا می باشند. این مکان که به نام باغ بابر یاد می شود، از قدیمی‌ترین مراکز سلطنتی افغانستان است و بخشی از تاریخ این کشور در آن ترسیم می شود. این باغ را ظهیرالدین محمد بابر، بنیانگذار امپراتوری گورکانیان هند، پس از تصرف کابل درسال ۱۵۰۴ (۹۱۰ هجری قمری) احداث کرد.

باغ بابر حدود چهارصد سال تفریح‌گاه فرمانروایان و شاهان مختلف بود. برخی از این فرمانروایان ساختمان های جدید به این باغ افزودند.

باغ بابر مانند دیگر ساختمان‌های سلطنتی، برای صدها سال محلی رازناک و مرموز بود و کسی اجازه ورود به آن را نداشت. دروازه‌های این باغ در سال ۱۹۳۰، در زمان حکومت نادرخان به روی مردم گشوده و به تفریحگاه عمومی تبدیل شد.

باغ بابر تنها یک باغ با چند درخت نیست؛ آرامگاه بابر و چند ساختمان تاریخی هم در میان آن قرار دارد که از اهمیت تاریخی زیادی برخوردار است.

این باغ عمارت تاریخی و تفریحی افغانستان است که بعد از بازسازی باامنیت و زیبایی خاصش توجه بسیاری از مردم را جلب کرده است.

Gardens of Babur1
باغ بابر حدود چهارصد سال تفریح‌گاه فرمانروایان و شاهان مختلف بود. این تصویر نمای از این باغ در گذشته‌ی نه‌چندان دور است / عکس: آرچنت

یک میلیون بازدید کننده

وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان اعلام کرده که در سال ۲۰۱۶ میلادی یک میلیون نفر از باغ بابر در غرب شهر کابل بازدید کرده اند.

صابر مهمند، سخنگوی وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان می‌گوید که میزان استقبال مردم از باغ بابر کابل با گذشت هر سال افزایش یافته است.

او گفت که در سال ۲۰۱۴ حدود ۴۰۰ هزار نفر از این باغ دیدار کردند و درسال ۲۰۱۵ این میزان به ۷۰۰ هزار نفر رسید. اما در سال 2016 شمار بازدیدکنندگان از این محل تفریحی و تاریخی افغانستان به یک میلیون نفر رسیده‌ است.

این باغ علاوه بر این که محل تفریحی برای شهروندان کابلی است، در آن مراسم های فرهنگی وهنری نیز برگزار می شود.

روزانه حدود ۲۸۰۰ نفر از این باغ بازدید می کنند و درآمد حکومت افغانستان از این درک همه ساله به حدود ۲۰ میلیون افغانی می رسد.

این باغ علاوه بر این که یک مرکز تفریحی است، محلی برای برگزاری نشست ها نیز نیز می باشد.

Gardens of Babur2
این باغ علاوه بر این که یک مرکز تفریحی است، محلی برای برگزاری نشست ها نیز نیز می باشد / عکس: سی دی ان

گزارش شده که در جریان سال 2016 میلادی، حدود 112 مراسم در این باغ برگزار شده است. از جشنواره های که در این محل تا اکنون با حضور شهروندان خارجی برگزار شده می توان از چهارمین دور “جشنواره بین‌المللی فیلم زنان – هرات” با حضور فیلم سازان ایرانی، هندی، آمریکایی، ایرلندی و ایتالیایی نام برد. این جشنواره به تاریخ 28  میزان در کابل، پایتخت افغانستان در باغ بابر برگزار شد. در این جشنواره که برای 4 روز ادامه داشت، 200 فیلم از 20 کشور جهان با موضوع زن به رقابت پرداخت و به صورت موفقانه انجام شد.

انستیتیوت ملی موسیقی افغانستان و گروهی از آوازخوانان آلمانی نیز کنسرت موسیقی زنده را در این باغ برگزار کردند.

قدمت تاریخی

بر اساس وصیت نامه بابر، او به کابل منتقل شد و در این شهر دفن گردید. این باغ در زمان حاکمیت خانواده بابر بر شبه قاره هند بنا شده است. گزارش شده که پایان دوران پربار باغ بابر، زمانی بود که سلطنت دوست محمد خان نیز پایان یافت. این باغ در حدود نیم قرن مورد بی توجهی قرار داشته و بسیاری از مکان های آن تخریب شده است.

در زمان عبدالرحمن خان این باغ مورد توجه حکومت وقت قرار گرفت. در معماری آن تغییراتی به میان آمد و آن تغییرات تا زمان بازسازی باغ بابر پس از سال 2001 میلادی، وجود داشت. در این دوران باغ بابر به عنوان یکی از مهمان خانه های مهم دولتی درآمد. پس از آن در زمان حبیب الله خان نیز از این باغ به عنوان مهمان خانه استفاده می شد.

Gardens of Babur3
این باغ در زمان حاکمیت خانواده بابر بر شبه قاره هند بنا شده است / عکس: سی دی ان

اما دیری نگذشت که این باغ به تفریحگاه عمومی بدل گشت و گلگشت ها در آن برگزار می شد. در زمان حاکمیت محمد ظاهر شاه ساختمان جدیدی در محوطه این باغ به نام لیسه خوشحال خان ساخته شد. با توجه به این که باغ بابر یک محوطه بزرگ است در آن محلات مختلفی اعمار شده است.

کاروانسرا

کاروانسرا که در دروازه ورودی باغ بابر قرار دارد، ساختمان دو طبقه است که به سبک معماری متفاوت در زمان عبدالرحمان خان ساخته شده است. این ساختمان براساس سبک معماری دوره تیموریان ساخته شد.

در کنار این کاروانسرا مغازه های کوچک از صنایع دستی، اثر های انتیک و زیورهای که از سنگ های گران قمیت افغانستان ساخته شده قرار دارد.

مسجد شاه جهان

شاه جهان پسر ظهیرالدین محمد بابر در کنار آرامگاه پدرش مسجد کوچکی از سنگ مرمر ساخته و آرامگاه او را هم با محوطه کوچک مرمرین از حریم مسجد جدا کرده است.

Gardens of Babur4
این آرامگاه از شاهکار های معماری مغولیان هند در افغانستان پنداشته می شود / عکس: راتش نندا

ساختمان این مسجد با سبک معماری اسلامی ساخته شده و از شاهکار های معماری مغولیان هند در افغانستان پنداشته می شود که مهمترین ویژگی آن کمان های نعل اسبی آن می باشد. این نوع کمان ها درعصرگورکانیان هند به ویژه در عهد شاه جهان، بهترین نمونه ای ممکن شده و در بسیاری از معماری ها در سنگ مرمر به کار رفته است.

رستوران

ساختمان رستوران باغ بابر که پیش از این به نام قهوه خانه یاد می شد در عهد حاکمیت عبدالرحمن خان اعمار گردیده است.

در این رستوران غذاهای محلی افغانستان سرو می شود. علاوه بر غذا این رستوران نوشیدنی های نیز سرو می کند.

حرم‌سرا

ساختمان حرمسرا بصورت حیاط جداگانه درقسمت جنوب شرق باغ بابر موقعیت دارد که نمونه یی از قصرهای شاهانه نیمه دوم قرن نوزدهم شهر کابل می باشد و بیانگر معماری این دوره به حساب می آید. این ساختمان درعهد عبدالرحمن خان ساخته شده است. از این ساختمان به عنوان خوابگاه لیسه خوشحال خان نیز استفاده شده است.

Gardens of Babur pool
این استخر در زمان بازسازی و مرمت قسمت های دیگر باغ مثل مقبره و دیوار ها به این مجموعه اضافه گردیده است / عکس: آرچیز

استخر

در محوطه ی قصر ملکه استخر زیبا ساخته شده است. این استخر در زمان بازسازی و مرمت قسمت های دیگر باغ مثل مقبره و دیوار ها به این مجموعه اضافه گردیده است.

میراث فرهنگی

باغ بابر با قدمت 5 صد سال و در فضای 55 جریب زمین در دامنه‌ی کوه شیرشاه ساخته شده است. این یکی از  بزرگترین فضاهای عمومی در پایتخت افغانستان می باشد. باغ بابر که به صورت طولانی محل تفریح شاهان و خانواده های آنان بوده اکنون بخش های از آن برای شهروندان عادی باز است. این باغ از سال 1395 جزء آثار تاریخی افغانستان در سازمان میراث های فرهنگی یونسکو ثبت شده است.

بازسازی باغ

با آن که روی باغ بابر در زمان شاهان افغانستان کار زیادی صورت گرفته اما در دوران جنگ های افغانستان از دهه هفتاد به بعد، کمتر به این میراث فرهنگی افغانستان توجه شده بود. با این حال، در سال 2008 میلادی، موسسه مربوط به بنیاد آغاخان به بازسازی این باغ پرداخت.

این باغ با هزینه شش میلیون دالر بازسازی شده است / عکس: آرچنت

این باغ با هزینه شش میلیون دالر بازسازی شده است. اکنون باغ بابر محلی برای تفریح عمومی در کابل شده است. بسیاری از شهروندان کابلی در جریان تعطیلات عمومی به این باغ می روند و وقت خود را در فضای آن سپری می کنند.

علی شیر شهیر همکار این گزارش بوده است.

چقدر این پست مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!

میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد آرا: 0

تا الان رای نیامده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *