در ادامهی گزارش خبرنامه با عنوان «تصاویری که جهان را تکان داد (1)» لحظات تاریخساز و غمباری ثبت شدهاست که در اکثر موارد وجدانهای خفتهی بازیگران بزرگِ جهانی و ملی مناطق مختلف جهان را بیدار ساخته اند. این لحظات اندک نیستند. در این قسمت خبرنامه به 10 حادثهی غمانگیز و تکاندهندهی برهههای مختلف از تاریخ معاصر جهان در قرن بیست و بیست و یک پرداخته است که شاید در افغانستان کمتر آنها دیده شدهباشند.
شنبهی خونین
جنگهای بسیاری در جهان بین دو و یا هم چند کشور رخ داده است، اما جنگ 1937 چین و جاپان، یکی از بزرگترین و خونبارترین جنگهای تاریخ، محسوب میشود.
از سال 1931 به بعد، این دو کشور پیدرپی درگیر شدهاند. این درگیریها معمولا با نام “حوادث” یاد میشوند. نبرد شانگهای برای اولینبار بعد از 22 درگیریِ عمده بین ارتش انقلاب ملی (NRA) جمهوری خلق چین (ROC) و ارتش امپراطوری جاپان (IJA)، در طول جنگ دوم چین و جاپان بود.
شنبهی خونینِ چین نیز کودک چینی را در یکی از خرابههای ایستگاه قطار در شانگهای جنوبی، که توسط ارتش جاپان بمباران شده، به تصویر میکشد. این عکس توسط ایچ ایس نیوسریل وونگ گرفته شده و به عنوان نماد فرهنگی از جنایتهای جنگی جاپانیها در چین، شناخته شده است.
رویداد ششم اکتوبر تایلند
شاید دربارهی قتلعام دانشجویان در 1976 در تایلند شنیده و یا خوانده باشید.
قتل عام دانشگاه تماسیت (در تایلند به سادگی به عنوان “رویداد 6 اکتبر” شناخته میشود). این رویداد یک حملهی نیروهای دولتی تایلندی و شبه نظامیان افراطی بر دانشجویان معترض در محوطهی دانشگاه تماسیت و مجاور آن، میدان سنملوآنگ در بانکوک تایلند در 6، اکتبر 1976 بود.
قبل از این قتل عام، چیزی حدود 4 الی 5 هزار نفر از دانشجویان، از دانشگاههای مختلف، برای بیش از یک هفته، بر ضد بازگشت دیکتاتور سابق نظامی (تانوم کیتیکاچورن) از سنگاپور به تایلند، تظاهرات کرده بودند. حد اقل 15 نفر بعد از ورود پولیس در داخل محوطهی دانشگاهی که در آن دانشجویان تظاهرات کردهبودند، به قتل رسیدند. در نتیجهی این رویداد و تظاهرات 46 نفر از مقامات و بیش از 100 نفر از افراد غیر نظامی کشته شدند.
در این عکس که توسط یکی از عکاسان امریکایی موسوم به نیل اولیویچ گرفته شدهاست، یکی از حامیان رژیم نظامی تایلند دیده میشود که به سر دانشجویانی بیجان که از شاخهی درخت در بیرون دانشگاه تماست حلقآویز شدهاست، میکوبد.
عکاس نیل اولیویچ، بعد از به نمایشگذاشتن عکسهایش که از اختلالات و خشونتها در خیابانهای بانکوک گرفته بود، جایزهی پولیتزر سال 1997 را کسب کرد.
مهاجرین کوزو
شما پیش از این شاهد مرگ پسر سوری، ایلن کردی 3ساله که همراه با خانوادهاش در آبهای یونان غرق شدند، بوده اید. عکس ایلن کردی کوچک که بر ریگهای سواحل ترکیه با رو افتادهبود، توسط نیلوفر دیمیر گرفته شد که جهان را تکان داد.
تصاویر دیگری نیز از کودکان خردسال وجود دارد که نشانگر بحرانهای وحشتناکی میباشند. عکسی که توسط کارول گزی (اولین عکاس خبرنگار زن که جایزهی پولیتزر را برای اولین بار برای سپوتنیوز دریافت کرد) در 3 ماه مارچ سال 1999 گرفته شدهاست، نشان میدهد که خانوادهی مهاجر از کشور کوزوو، بعد از سپریکردن شب و روزهای دشواری در راههای پرخطرِ قاچاق، در یکی از کمپهای مهاجرین در البانیا، پسر دو سالهای (اگیم شالا) را از میان سیمهای خاردار که در اطراف کمپ گرفته شدهاست، رد میکنند.
این عکس که در سال 2000 میلادی برنده جایزهی پولیتزر گردید، از کمپی در کوکس آلبانی که در آن هزاران پناهندهی کوزوو جمع بودند، تصویربرداری شدهاست.
اعدام زن افغان توسط طالبان
این تصویر از اعدام یک زن برقعپوش افغان در سال 1999میلادی است، که شلیک یک جنگجوی طالب به سر زنی در کابل را نشان میدهد. این تصویر چهرهی خشن طالبان و برخورد این گروه با زنان را به نمایش میگذارد.
ویدیوی این حادثه، نشان میدهد که گروه طالبان یک زن را که زیر چادری است، در ورزشگاه مشهور پایتختِ افغانستان، با گلوله میکشد، جای که تبدیل به «اعدامگاه» افراد در دوران حاکمیت این گروه تبدیل شده بود.
این مورد، یکی از فجیعترین جنایتهای طالبان، در حضور هزاران تماشاگر مسابقات فوتبال بود.
طالبان با استفاده از فرصتی که هزاران نفر در ورزشگاه برای تماشای مسابقه فوتبال جمع شده بودند، ناگهان با موترهای خود، داخل ورزشگاه شدند. سپس زنی را از موتر خارج کرده و فردی از این گروه جرم وی را اعلام کرد.
این زن سپس در حضور خانواده و بستگاناش که فریاد میکشیدند، با شکلیک گلوله به سرش، کشته شد.
جنگ زیر پا
این تصویر خود بیانگر یک جنگ طولانی و وحشتناکی در نقطهای از جهان است. کوچهای که با کارتوسها فرش شده است. گرچه لیبریا چندین سال در آتش جنگ داخلی سوخته است. جنگهای داخلی در لیبریا، دو بار با وقفهای فقط سه ساله در سالهای 1989 تا 1996 و سال 1999 الی 2003 دوام یافت که قربانیان بسیاری را نیز در پی داشته است. در نخستین جنگ داخلی لیبریا که در سال 1989 آغاز و تا نزدیک سال 1997 ادامه یافت دستِکم 600 هزار نفر از بین رفتند که سرانجام با دخالت سازمان ملل و جامعهی اقتصادی کشورهای غرب آفریقا پایان یافت.
جنگ داخلی دوم لیبریا پس از آن آغاز شد که گروهی از شورشیان موسوم به اتحادیهی لیبریا برای آشتی و دموکراسی (LURD) با حمایت کشور همسایهی آفریقایی گینه، در شمال این کشور ظهور کرد. در اوایل سال 2003 گروه دیگری به نام «جنبشی برای دموکراسی» در لیبریا در جنوب این کشور ظهور کرد.
این عکس در سال 2003 توسط کارولین کول، عکاس خبرگزاری لاس آنجلیس تایمز، که در آن زمان در لیبریا ماموریت داشت گرفته شدهاست. این عکس خانم کارولین در سال 2004 برندهی جایزه پولیتزر گردید.
نوزاد در داخل رحم مادر
آزمایش بحث برانگیز، روشی برای درمان نقص مادرزادی فلجکننده در رحم مادر، تنها شانسی را برای تیریش و مایک سویتزر ارایه کرد که نوزادشان مانند دیگر اطفال راه برود. اما این عمل جراحی، یک معضل مرگبار، وانمود میشد: امکان داشت نوزاد آنها قبل از به دنیاآمدن بمیرد.
عکاس ماکس آگویلیرا دربارهی این عکس گفت: “در طی یک فرایند اصلاحی، اسپینا بیفیدا در 21 هفته در رحم مادر، ساموئل دست کوچک خود را از دهانهی جراحی رحم مادرش به بیرون میکشد. همینکه داکتر دست او را بالا میکند، او با دستزدن داکتر واکنش نشان میدهد و ناخن داکتر را فشار میدهد. داکتر آن مشت کوچک را می لرزاند مثل اینکه قدرت و مقاومتش را آزمایش کند. در آن لحظه من از “درک دست جنین” عکس گرفتم.”
عکاس این عکس گفته، من واقعاً در این مورد مطمئن نیستم؛ اما از آنچه من به یاد دارم، بعد از این تصویر سقط جنین در انگلستان منع شده بود.
حمله بر امریکا
عکس مشهوری که تا هنوز کمتر دیده شدهاست، “تصویری از یکی از عکاسان اسوشیتیدپریس، ریچارد دریو است.” این عکس در 11 سپتامبر سال 2001 زمانی که آسمان خراشهای مرکز تجارت جهانی در امریکا، توسط گروه القاعده مورد حمله قرار گرفت، تصویربرداری شدهاست.
در این تصویر دیده میشود که یکی از قربانیان این حمله، از یکی از آسمان خراشهایی که تحت حملهی طیارههای ربودهشده از سوی 19 فرد مربوط به گروه القاعده قرار گرفته بود، خودش را از پنجره به پایین میاندازد.
این حمله که در صبح روز سه شنبه 11 سپتامبر صورت گرفت منجر به از بین رفتن 2996 نفر شد و چیزی بیش از 6 هزار نفر در این حمله جراحت برداشتند.
https://www.youtube.com/watch?v=gaU5rBjcDus
سونامی در هندوستان
زمینلرزهی اقیانوس هند با شدت 9.3 درجهی رشتر در 26 دسامبر 2004، در سواحل غرب سوماترایِ اندونیزیا، رخ داد. این سونامی ناشی از زمینلرزهای در اقیانوس هند بود که منجر به از بین رفتن و مفقوطشدن 230 هزار نفر در 14 کشور آسیایی شد. این سونامیها با امواجی که حدودا 30 متر ارتفاع داشتند، جوامع ساحلی را غرق کرد. در هند، جوامع ماهیگیر تامیل نادو با تمام دار و ندار شان، در میان بدترین و شدیدترین ضربهی امواجِ سونامی، نابود شدند.
این زمینلرزه، سومین شدیدترین زمینلرزه، با طولانیترین پس لرزهای، بین 8.3 تا 10 دقیقه بود که تا به حال ثبت شده است. این عکس که توسط «آرکو داتا» گرفته شدهاست، در سال 2005 برندهی جایزه «ورد پرس» شد.
فاجعهی رانا پلازه یا ساختمان ساور
عکس دیگر، از گیر ماندن یک زن و شوهر در نتیجهی سقوط یک ساختمان تجاری هشت طبقهای، به نام ساوار یا رانا پلازه، برداشته شده که در روز چهارشنبه 24 اپریل سال 2013 در ساوار شهر داکا، پایتخت بنگلادیش رخ داد. تلاشها برای پیداکردن اجساد قربانیان با آمار 1129 کشته و حدود 2515 زخمی که از این رویداد نجات یافته بودند، در سیزدهم ماه می سال 2013 پایان یافت.
این ساختمان، شامل آپارتمانها، بانک، فروشگاهها و کارخانهی تولید پوشاک بود و بزرگترین مرکز تولیدی کشور بنگله دیش به شمار میرفت. ساختمان تجاری ساوار، مسوولیت 80 درصد از کل صادرات کشور (13 درصد از کل تولیدات ناخالص ملی این کشور) را بر عهده داشت که درآمد سالانهاش به 19 میلیارد دالر میرسید.
این رویداد، خونبارترین رویداد یک کارخانهی تولیدات پوشاک در تاریخ بشری و همچنان خونبارترین رویداد شکست ساختاری در تاریخ مدرن بشری خوانده شدهاست.
این عکس توسط عکاس بنگلادیشی، تسلیمه اختر، گرفته شده است.
پیلوت اردنی
معاذ صافی يوسف الكساسبه، او یکی از پیلوتهای نیروی هوایی سلطنتی کشور اردن بود که توسط شورشیان گروه داعش، بعد از اینکه هواپیمایش در سوریه سقوط کرد، اسیر شده و سرانجام در 3 جنوری سال 2015 زنده سوزانده شد.
جیت f-16 الکساسبه در 24 دسامبر 2014، در نزدیکی رقه در سوریه، سقوط کرد. مقامات اردُنی، علت سقوط هواپیمای او را خرابی ماشین آن، گفته بودند؛ اما گروه داعش ادعا کرده بود که هواپیمای الکساسبه، توسط موشک حرارتی هدف قرار داده شدهبود. این تصویر الکساسبه از روی فیلمی که توسط داعش ثبت شده بود گرفته شده است.
افزودن دیدگاه