کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران افغانستان در گزارش شش ماهه اش، تصویری ناامید کننده‌یی از وضعیت خبرنگاران در افغانستان ارائه کرده است.
این کمیته، سال دوهزار و شانزده را خشونت بار ترین سال برای خبرنگاران افغان عنوان نموده است. بر اساس یافته های شش ماهه‌ی این نهاد، 10 خبرنگار حرفه‌یی در نیم سال اول، سال جاری میلادی در افغانستان کشته شده اند؛ رقمی که سال 2016 را به خشونت بارترین سال در طول تاریخ خبرنگاری در افغانستان مبدل کرده است.
دفتر نی، در گفتگویی با خبرنامه می گوید که طالبان در کشته شدن تمام این 10 خبرنگار دست دارند.
یافته های این نهاد هم چنان نشان می دهد که خشونت ها در برابر خبرنگاران در سال روان میلادی 38 درصد در مقایسه با سال گذشته افزایش یافته است.
در بخشی از این گزارش آمده است که “خشونت ها شامل، کشتار، بازداشت، زندانی کردن و حمله های فزیکی بر خبرنگاران می باشد.”
بر اساس یافته های کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران افغانستان” در مجموع 54 مورد خشونت علیه خبرنگاران در شش ماه اول سال روان میلادی ثبت شده که از این میان 21 مورد خشونت را مسوولان و مقام های حکومت افغانستان انجام داده اند و در 16 مورد دیگر طالبان مسوول حمله و خشونت علیه خبرنگاران می باشند.”
واکنش حکومت افغانستان
حکومت افغانستان اما می گوید که برای تأمین امنیت خبرنگاران در افغانستان متعهد است. به گفتۀ شاه حسین مرتضوی، معاون سخنگوی رییس جهمور افغانستان بخش بزرگی از خشونت ها در این کشورعلیه خبرنگاران از سوی گروه های مخالف مسلح دولت افغانستان انجام می شود.
آقای مرتضوی افزود که ” اگر در مواردی مقام دولتی یا امنیتی در برابر کدام خبرنگار دست به خشونت بزند، حکومت حتما چنین پرونده ها را دنبال می کند. حکومت متعهد به حمایت از آزادی بیان، خبرنگاران و نهادهای رسانه‌یی است.”
اما آقای مرتضوی می افزاید، خبرنگاران در برخی موارد در میدان های نبرد و یا هم در جریان حمله های انتحاری با برخوردهایی از سوی نیروهای امینتی رو به رو می شوند که البته این کار هم بخاطر امنیت جان خبرنگاران صورت می‌گیرد.
کاهش خبرنگاران زن
گزارش کمیتۀ مصوونیت خبرنگاران، خبر بدی دیگری نیز در ارتباط با کار رسانه ها در افغانستان دارد. این مورد در باره کاهش خبرنگاران زن افغانستان می باشد.
هرچند، این نهاد آمار دقیق از کاهش حضور خبرنگاران زن در افغانستان نمی دهد اما در خبرنامه‌اش آمده است که “زنان در سطح رهبری نهادهای رسانه‌یی و بخش‌های خبری خیلی کم هستند و این مساله در قسمت کمیت زنان در رسانه ها یک عقب گرد جدی شمرده می شود.”
دفتر نی نیز کاهش زنان خبرنگار را در افغانستان می پذیرد. به گفتۀ مجیب خلوتگر، رییس اجرایی این نهاد، خبرنگاران زن بیشتر در ولایت های هلمند، قندهار، ارزگان و زابل به دلیل چالش های شدید امنیتی از خیر کار خبرنگاری گذشته اند و خانه نشین می باشند.
پیشرفت کند
مسوولان در دفتر نی از نهادهای حامی رسانه های آزاد، گزارش ها را در باره افزایش خشونت ها علیه خبرنگاران تأیید می کند. به گفتۀ مجیب خلوتگر، رییس اجرایی نی، گام های که دولت افغانستان برای تأمین امنیت خبرنگاران برداشته تأثیری در تأمین امنیت خبرنگاران نداشته و خشونت ها علیه خبرنگاران کماکان در حال افزایش بوده است.
به گفتۀ آقای خلوتگر” با تمام مشکلات که بر سر راه خبرنگاران در افغانستان وجود دارد، روند آزادی بیان در افغانستان خفه نخواهد شد، اما این روند از سرعت رشد و پیشرفت کنونی اش باز خواهد ماند و کنُد خواهد شد.”
آقای خلوتگر می افزاید که دولت افغانستان و نهادهای بین المللی از رسانه ها در افغانستان حمایت نمی کنند و کمک های مالی به رسانه ها به شدت کاهش یافته است.
روزهای سخت خبرنگاران
خبرنامه برای کند و کاو وضعیت خبرنگاران در افغانستان با شماری از خبرنگاران رسانه های داخلی و خارجی صحبت کرده است.
از این جمله، ذکریا حسنی، خبرنگار تلویزیون یک به خبرنامه می گوید که در سال های اخیر کار رسانه یی در افغانستان دشوارتر شده است. حسنی می افزاید که “رسانه های داخلی با مشکلات شدید مالی دست به گریبان است. مصوونیت شغلی ندارند. در کنار آن، خبرنگاران در افغانستان با تهدید های بلند امنیتی نیز رو به رو است.”
عابد جوینده خبرنگار طلوع نیوز در گفتگوی با خبرنامه می گوید که پس از حمله بر کارمندان تلویزیون طلوع وضعیت کار شان به شدت زیر تاثیر قرار گرفته است. جوینده می گوید “پیش از حمله بر تلویزیون طلوع، خبرنگاران ما با دست باز تر کار می کردند. به میدان های نبرد می رفتند و از آنجا گزارش تهیه می کردند؛ به ولایت های ناامن سفر می کردند و گزارش می ساختند. اما، حالا کار ما بیشتر به مرکز و برخی ولایت های امن محدود شده است.”
محدودیت دسترسی به اطلاعات
شکایت عمدۀ دیگر خبرنگاران در افغانستان محدود شدن دسترسی شان به اطلاعات است. راتب نوری، خبرنگار در خبرگزاری فرانس پرس به خبرنامه می گوید که دسترسی شان به اطلاعات خیلی کم شده است. به گفتۀ نوری “تا هنگامی که شما از یک رسانه معتبر به سخنگویان دولتی تماس نگیرید، این سخنگویان با خبرنگاران رسانه های به اصطلاح کمتر جا افتاده – صحبت نمی کنند. این گونه، دسترسی خبرنگاران به اطلاعات خیلی کم شده است. در حالی که وظیفه سخنگویان دولت است که با رسانه ها اطلاعات لازم را شریک بسازند.”
سلطان فیضی، روزنامه نگار در روزنامۀ امریکایی لاس انجلس تایمز به خبرنامه می گوید یکی از روزها می خواست از زخمیان و خانواده های قربانیان یک حملۀ انتحاری در کابل تصویر بگیرد اما مسوولان بیمارستان و برخی مسوولان امنیتی حاضر در آن جا ” با خشونت برخورد کردند و مانع تصویربرداری شدند.”
فرار 300 کارمند رسانه‌یی
رییس اجرایی دفتر نی، حمایت کنندۀ رسانه های آزاد به خبرنامه گفت که در جریان 11 ماه گذشته، بیش از 300 خبرنگار و کارمند رسانه یی از افغانستان فرار نموده و یا وظایف شان را ترک کرده اند.
زنان و دختران، بخش بزرگ این افراد را تشکیل می دهند. به گفتۀ مسوولان نی از سال 1392 به این سو، بیش از 500 تن از کارمندان رسانه ها بیکار شده اند.
افزودن دیدگاه