مشاور امنیت ملی نخست وزیر پاکستان، در اوج تنش‌های سیاسی- امنیتی میان کابل و اسلام آباد گفته است که اردوگاه‌های پناهجویان افغان در خاک کشورش، تبدیل به پناه گاه‌های امن برای هراس افگنان شده اند.
به باور سرتاج عزیز مشاور امنیت ملی نخست وزیر پاکستان، رفت و آمد های مشکوک به این اردوگاه‌ها انجام می‌شود و حالا این کمپ‌ها به یک مسأله جدی امنیتی برای پاکستان تبدیل شده است.
او در عین حال تاکید کرده که” ما حاکمیت مان را بر بخش‌های قبایلی پاکستان تحکیم بخشیده ایم، اما اگر مرز های مان با افغانستان تنظیم نشود، بخش‌های قبایلی کشور امن نخواهد بود.”
پاکستان پیش از این همواره از سوی حکومت افغانستان متهم به حمایت از هراس افگنی و گروه‌های جنجگو افغان بوده است. این اتهامات گاهی در حد جدی مطرح شده که برای مدتی روی روابط دو کشور نیز تاثیر گذاشته است.
تنها حکومت‌های افغانستان پاکستان را متهم به حمایت از شبکه‌های تروریستی نمی‌کنند. در ماه فبروری ۲۰۱۲ سازمان پیمان انتلانتیک شمالی (ناتو) در گزارشی گفت که سازمان استخباراتی پاکستان عمده‌ترین حمایت کننده طالبان در افغانستان می‌باشد. این سازمان در گزارش خود گفته بود که شورشیان وابسته به طالبان، در جریان بازجوی‌های‌شان گفته اند که سازمان استخبارات پاکستان با آنها در ارتباط بوده و از آنها حمایت می‌کند.
در گزارش ناتو در سال 2012 همچنان آمده بود، که حکومت پاکستان از موقعیت رهبران طالبان آگاهی دارند؛ امری که چند پیش سرتاج عزیز مشاور امنیت ملی نخست وزیر پاکستان نیز در امریکا آن را تأیید کرد و گفت که رهبران طالبان در پاکستان اند و کشورش به آنها خدمات صحی و رهایشی فراهم می‌کند.
مدیریت مرزها
پس از درگیری چهار روزه نظامیان افغان و پاکستانی در تورخم، روز دوشنبه هیئتی از افغانستان به رهبری حکمت خلیل کرزی معاون وزارت خارجه افغانستان برای حل دیپلماتیک این تنش ها عازم اسلام آباد شد.
سرتاج عزیز، مشاور امنیت ملی نخست وزیر پاکستان در پیوند با این دیدار به روزنامه دان گفته است که این نشست در فضای دوستانه برگزار شده و دو طرف بر سر مدیریت مرز توافق کرده اند.
وزارت خارجه افغانستان هم در یک بیان نامه به رسانه‌ها نوشته که هیئت افغانی در این دیدار شماری از تخلفات مرزی پاکستان بشمول ساخت و سازهای بی رویه‌ی مرکزهای نظامی، مرکزهای بازرسی و حملات توپخ خانه‌ای این کشور به افغانستان را، به هیئت پاکستانی گوش زد کرده است.
هرچند پیشتر ارتش پاکستان با قاطعیت گفته بود که به هر قیمتی، تأسیسات نظامی و بازرسی شان را در بخش‌های مرزی افغانستان و پاکستان می‌سازد و هشدار داده بود اگر نیروهای امنیتی افغانستان بر سر راه این ساخت و سازها مانعی ایجاد کند، با واکنش نظامی رو به رو خواهند شد.
با این حال، راهکار مدیریت مرزهای افغانستان و پاکستان به رهبری دولت‌های دو کشور سپرده خواهد شد و قرار است سران حکومت‌های کابل و اسلام آباد در حاشیه نشست سازمان همکارهای اقتصادی شانگهای این مساله را ارزیابی نمایند.
هنوز مشخص نیست که دو حکومت این بار می‌توانند با توافق هم و یک جا روی مسئله چالش برانگیز مرزی که برای دهه‌ها مسئله مورد منازعه افغانستان و پاکستان بوده است، به تفاهمی دست یابند. اما در گذشته‌ها همواره پروژه‌های مشترکی که باید دو کشور روی آن کار کنند، به موفقیت نرسیده و پاکستان در این میان متهم اصلی دانسته شده است.
درخواست اخراج
هرچند اوضاع امنیتی در تورخم حالا عادی شده است، اما ده‌ها بازرگان پاکستانی در شهر پشاور پاکستان بر ضد شهروندان افغانستان ساکن این کشور اعتراض کرده اند. معترضان شعارهای بر ضد اشرف غنی رییس جمهور افغانستان سر می‌دادند و خواهان اخراج زودهنگام شهروندان افغانستان از پاکستان شد اند.
یکی از این بازرگانان به رسانه های پاکستانی گفته است که ” افغان‌ها جاسوس‌های شبکه‌های استخباراتی هند و امریکا است و حضور شان در خاک ما دیگر قابل تحمل نیست.”
معترضان پافشاری کرده اند که بر بنیاد یک زمان بندی فوری تمام شهروندان افغانستان که در پاکستان مهاجر هستند، باید اخراج شوند. برخی از کشورهای همسایه افغانستان همواره از مهاجرین به عنوان یک ابزار فشار سیاسی بر کابل استفاده می‌کنند و هر ازگاهی که ضرورت بوده این کشورها با اخراج و یا تهدید به اخراج مهاجران از حکومت افغانستان باج گیری کرده اند.
هرچند، اکنون مشاور امنیت ملی پاکستان به رسانه‌های این کشور گفته است که موضوع بازگشت پناهجویان افغانستان از پاکستان، مساله‌ای است تدریجی که به پلان عملیاتی نیاز دارد.
فشارهای روز افزون
روابط میان افغانستان و پاکستان پس از جنگ چهار روزه تورخم به سردترین میزان آن رسیده است. چشم انداز این روابط هنوز تیره است و ظاهرن امیدی برای بهتر شدن آن در کوتاه مدت وجود ندارد.
در همین حال، با آن که پاکستان در تلاش بوده تا پس از جنگ تورخم با استفاده از مهاجرین افغان و مسائل دیگر اتهاماتی را در باره نقش برخی از افغان‌ها در ناآرامی‌های آن کشور مطرح سازد و از این طریق افغانستان را فشار دهد، اما حکومت افغانستان نیز در لایه‌های مختلف سیاسی فشارها بر پاکستان را افزایش داده است.
در راستای این فشارهای سیاسی، علاوه بر اعزام هیئت به پاکستان، نمایندگی دائمی افغانستان در سازمان ملل نیز به شورای امنیت سازمان ملل گزارش مفصلی را از اوضاع افغانستان، ناکامی تلاش های چهارجانبه صلح و درخواست‌های که از پاکستان برای مبارزه با هراس افگنی انجام شده ارائه داشته و در آن نیاز برای فشار بر حامیان شورشیان و تروریستان را با جدیت مطرح کرده است.
https://www.youtube.com/watch?v=iMGjRKoAtCI
با توجه به این فشارهای چندجانبه بر پاکستان، برخی از آگاهان بر این باورند که مسیر مشخص تری در مقابل سیاست خارجی افغانستان نسبت به همسایگان این کشور باز شده و نیاز است تا حکومت وحدت ملی در این مسیر با استفاده از حمایت دوستان استراتژیک خود در سطح منطقه‌ای و بین المللی برای کاهش خشونت و مبارزه با تروریزم در این کشور کار نماید.
مختار پدرام همکار این گزازش بوده است.
افزودن دیدگاه