روز شنبه این هفته، نمایشگاه چهار روزه تجاری تحت عنوان «سومین نمایشگاه مشرک افغان – ایران» در کابل پایان یافت. در این نمایشگاه بیش از صد شرکت صنعتی از دو کشور، تولیدات خود را به نمایش گذاشته بودند.
در حاشیه این نمایشگاه مشترک، تفاهم نامه همکاری های فنی بین وزارت صنعت و تجارت ایران و وزارت معادن و پترولیم افغانستان امضاء شد. مواد این تفاهم نامه شامل ایجاد کنسرسیومهای مشترک معدنی بین دو کشور و یا کشور سوم، ایجاد دورههای آموزشی تخصصی و کارشناسی برای تاجران افغان با هزینه وزارت صنعت و تجارت ایران و تدویر برنامه آموزشی شستوشوی مس (لیچنیگ) برای کارشناسان و متخصصان ایران از سوی وزارت معادن و پترولیم افغانستان، همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران برای ایجاد مرکز تحقیقات معدنی افغانستان می باشد.
علیرضا صدر زاده، مدیر عامل شرکت مدیریت پروژهای نمایشگاهی ایران و برگزار کننده سومین نمایشگاه مشترک افغانستان- ایران گفت که بیش از 55 الی 56 هزار نفر از این نمایشگاه بازدید کرده اند و بیش از 75 تا 80 فیصد، شرکتهای که این نمایشگاه شرکت کرده اند، با یک دیگر در زمینههای مختلف قرارداد همکاری امضاء کرده اند.
چالش اصلی برای روابط تجاری دو کشور در برابر تاجران افغان، ویزای ایران است. هاشم رسولی مسوول مطبوعاتی اطاق های تجارت و صنایع افغانستان به خبرنامه گفته است که بهای ویزه ایران برای تاجران افغان گران است. به گفته او ویزه شش ماهه تجاری ایران برای تاجران افغانستان در حدود 300 یورو است که این هزینه برای تاجران افغان کمر شکن است.
نبود اعتماد لازم روی استاندارد های دو کشور از جمله مهمترین چالش های دیگر در برابر توسعه روابط تجاری دو کشور است. بسیاری از کالاهای تولیدی در افغانستان بدون تایید اداره استاندر ملی ایران اجازه ورود به ایران را ندارد و اجناس ایرانی نیز بدون تایید اداره استاندرد افغانستان نمی تواند وارد این کشور شود؛ چالشی که صادارت بین دو کشور را با مشکل مواجه ساخته است.
گفتوگوهای که مقام های تجاری ایران و افغانستان در حاشیه این نمایشگاه داشته اند، تا حدی به چالش ویزا برای تاجران افغان پرداخته و قرار شده تا اعطای سیستم جدید برای تاجران افغان ایجاد شود و توافق شده تا استاندردها نیز مورد اعتمادسازی واقع شود تا دو کشور استانداردهای یک دیگر را بپذیرند.
افغانستان تا حدی زیادی برای واردات محصولات ایرانی در این کشور سهولت تجاری را فراهم ساخته است. هاشم رسولی مسوول مطبوعاتی اتاق تجارت افغانستان می گوید که سالانه ایران 1.7 میلیارد دالر به افغانستان صادرات دارد. اما صادارت کالاهای افغان در ایران با چالش های نظیر استاندارد، ویزا و موارد مشابه روبرو است.
انتظار عمومی افغان ها ایجاد تسهیلات بیشتر تجاری برای تاجران افغان در ایران پس از تحریم هاست. بدون این تسهیلات نمی توان، تعادل و توسعه تجاری را بین دو کشور ایجاد کرد.
افغانستان در سالهای اخیر تلاش کرده است که برای گسترش روابط تجاری خود، به آبهای آزاد دسترسی بیشتری پیدا کند. به این منظور افغانستان تلاش کرده است که به حمایت هند، از مسیر بندر چابهار ایران روابط تجاری و ورادات کالاهای مورد نیز این کشور را افزایش دهد.
علی اکبر همکار این گزارش بوده است.